Στον θεσμό του Eurogroup και την εξέλιξή του αναφέρεται άρθρο που δημοσιεύεται σήμερα στη διαδικτυακή πύλη ευρωπαϊκής ενημέρωσης EUObserver, υπό τον τίτλο «Η άνοδος του αδιαφανούς Eurogroup». Όπως επισημαίνεται, αν και το σώμα αυτό αναδείχθηκε σε σημαντικό παράγοντα της εξελισσόμενης οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ –ιδίως όσον αφορά το ρόλο του στο θέμα της διάσωσης της Ελλάδας- δεν λογοδοτεί δημοκρατικά σε κανέναν.
Το άρθρο αναφέρει, σύμφωνα με το ΑΠΕ, πως από νομική άποψη πρόκειται απλά για ένα μηνιαίο φόρουμ των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, το οποίο δεν αποτελεί ευρωπαϊκό θεσμό και δεν δύναται να λάβει νομικά δεσμευτικές αποφάσεις. Ωστόσο, τονίζεται ότι «το μέγεθος της οικονομικής κρίσης και η παραγωγή νέων κανόνων το κατέστησαν defacto σημαντικό παίκτη του νέου ευρωπαϊκού συστήματος οικονομικής διακυβέρνησης, ένα παίκτη ο οποίος ολοένα ενισχύεται».
Η EUObserver σχολιάζει πως η ισχύς του θεσμού γίνεται φανερή από τη συνεχιζόμενη διαμάχη μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της ως προς το τι μεταρρυθμίσεις πρέπει να κάνει η Αθήνα προκειμένου να λάβει χρηματοδότηση, αν και οι αποφάσεις του δεν έχουν νομική ισχύ.
Σύμφωνα με τον Ρενέ Ρεπασί από το Πανεπιστήμιο Leiden, το Eurogroup λειτουργεί εν μέσω ενός κενού διαφάνειας. «Το Eurogroup δεν υποχρεούται νομικά να πληροφορεί το κοινό ή τους άλλους θεσμούς για τις δραστηριότητές του. Δεν υπάρχουν κανόνες διαφάνειας για το Eurogroup. Δεν υπάρχουν πρακτικά των συνεδριάσεών του». Επιπλέον, ο πρόεδρός του δεν υποχρεούνται να εμφανίζεται ενώπιον κανενός κοινοβουλευτικού σώματος ούτε χρειάζεται να ανησυχεί για τις «επιπτώσεις» μιας κακής απόφασης, τόνισε μιλώντας σε ευρωβουλευτές της επιτροπής συνταγματικών υποθέσεων.
Από την πλευρά της, η Ντανιέλα Σβάρτζερ από το German Marshall Fund προσθέτει ότι η ενίσχυση του ρόλου των κοινοβουλίων δεν αποτελεί απαραίτητα τη λύση, επισημαίνοντας το σημαντικό de facto ρόλο που έχει αποκτήσει το γερμανικό κοινοβούλιο όσον αφορά όλες τις σημαντικές αποφάσεις. «Αν το μελετήσεις από διευρωπαϊκή προοπτική, θα αναρωτηθείς κατά πόσο είναι νόμιμο να υπάρχουν παίκτες που μπορούν να ασκήσουν βέτο σε εθνικό πλαίσιο», σημειώνει.