— Πείτε μας, καταρχάς, δυο λόγια για τη Γραμματεία. Ποιο είναι το αντικείμενο, ο σκοπός της; Με τι ασχολείται συνήθως;
Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) είναι ο αρμόδιος κυβερνητικός φορέας για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών σε όλους τους τομείς. Βασικό έργο της είναι η προαγωγή και κατοχύρωση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας, η εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων και η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Αυτή την περίοδο, μεταξύ άλλων, επεξεργαζόμαστε το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2016-2020) της ΓΓΙΦ που σύντομα θα τεθεί σε διαβούλευση, το οποίο θέτει άξονες προτεραιότητας που άπτονται των θεματικών ισότητας των φύλων (εργασία, υγεία, παιδεία, συμμετοχή σε κέντρα λήψης των αποφάσεων, βία κ.λπ.). Επίσης, στη ΓΓΙΦ έχει συσταθεί ειδική επιτροπή αποτελούμενη από γυναίκες και άνδρες επιστήμονες, η οποία επεξεργάζεται την εναρμόνιση του ελληνικού δίκαιου με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (πρόκειται για το διεθνές κείμενο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας), προκειμένου να επικυρωθεί άμεσα από τη Βουλή.
— Τι ήταν αυτό που σας ενόχλησε στην περιβόητη φράση «χτύπα σαν άνδρας» του γνωστού διαφημιστικού σποτ;
Το γεγονός ότι μια φράση σεξιστικού περιεχομένου παρουσιάζει βίαιες συμπεριφορές ως «κανονικότητα» ή ως «επικοινωνία».
— Κάποιοι σας κατηγορούν για έλλειψη χιούμορ. Τι έχετε να πείτε γι' αυτό;
Κάθε άλλο. Προσλαμβάνουμε το χιούμορ ως πολύτιμη αξία και συνάμα ως εργαλείο με ιδιαίτερη βαρύτητα σε ό,τι καταπιανόμαστε. Βέβαια, συμμεριζόμαστε και το απόφθεγμα του Έλληνα ποιητή Μενάνδρου, «Γέλως άκαιρος κλαυθμάτων παραίτιος» (το γέλιο σε ακατάλληλη στιγμή, γίνεται αιτία για κλάματα).
Το γεγονός της οικονομικής κρίσης, που έπληξε τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, και η πολιτική της λιτότητας, που εφαρμόστηκε ως απάντηση, αναμφίβολα επηρέασε και τον τομέα της ισότητας, ώστε μπορώ να πω ότι είχαμε πισωγύρισμα σε κατακτήσεις που είχε κερδίσει το φεμινιστικό κίνημα τις προηγούμενες δεκαετίες.
— Μήπως ο κόσμος δεν είναι αρκετά ενημερωμένος για το θέμα της έμφυλης βίας;
Πράγματι, ο δρόμος για την άρτια ενημέρωση γύρω από το θέμα είναι ακόμη μακρύς. Παρατηρείται, δε, το γεγονός ότι το φαινόμενο της έμφυλης βίας έχει εσωτερικευθεί στη συνείδησή μας ως κάτι το φυσικό, με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβανόμαστε ότι μιλάμε για πρόβλημα. Παράλληλα, φράσεις που αναπαράγουν κατάλοιπα πατριαρχικών στερεοτύπων, σύμφωνα με τα οποία ο άντρας επιβάλλεται στη γυναίκα και εκείνη αποτελεί το ασθενές φύλο, πέρασαν από τον αστικό μύθο, εμποτίζοντας αθέατα ή μη τη συνείδησή μας. Το έργο της ΓΓΙΦ προσανατολίζεται στο να εξαλειφθούν αυτές οι αναχρονιστικές ιδεολογίες και τη θέση τους να πάρει η ισόρροπη συμμετοχή των φύλων σε κάθε πτυχή του βίου μας, με όρους ισότητας και αξιοπρέπειας.
— Πέραν τούτου, πώς είναι η κατάσταση στα ζητήματα ισότητας στην Ελλάδα; Έχουμε κάνει κάποια βήματα τα τελευταία χρόνια;
Το γεγονός της οικονομικής κρίσης, που έπληξε τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, και η πολιτική της λιτότητας, που εφαρμόστηκε ως απάντηση, αναμφίβολα επηρέασε και τον τομέα της ισότητας, ώστε μπορώ να πω ότι είχαμε πισωγύρισμα σε κατακτήσεις που είχε κερδίσει το φεμινιστικό κίνημα τις προηγούμενες δεκαετίες. Ωστόσο, η ίδια η ύπαρξη της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων αποτελεί την απόδειξη μιας μεγάλης κατάκτησης, εφόσον στο παρελθόν πέρασε από τόσα στάδια, μέχρι που κινδύνευσε και να καταργηθεί. Επίσης, η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου δομών πανελλαδικής εμβέλειας για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών (συμβουλευτικά κέντρα, 24ωρη γραμμή SOS 15900, ξενώνες φιλοξενίας γυναικών-θυμάτων βίας) συνιστά ένα ακόμη μεγάλο βήμα. Σήμερα, βασική μου επιδίωξη είναι να αναβαθμιστεί η ΓΓΙΦ ως κυβερνητικός φορέας για να μπορεί να επιτελεί καλύτερα και αποτελεσματικότερα τον ρόλο και το έργο της. Η προσπάθειά μας προσανατολίζεται στο να αναδειχθεί ξανά η αξία της ισότητας, να γίνει καθημερινή ανάγκη τη ίδιας της κοινωνίας και να διεκδικείται. Να μην ξεχνάμε ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και όχι πολυτέλεια. Προς αυτή την κατεύθυνση, η ΓΓΙΦ υλοποιεί ποικίλες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, ενώ, μέσω της συνεργασίας της με τα υπουργεία και έναν μεγάλο αριθμό θεσμικών οργάνων, πραγματοποιεί ολοκληρωμένες παρεμβάσεις και καταθέτει προτάσεις για την προώθηση της ισότητας, τόσο στις δημόσιες πολιτικές όσο και σε όλους τους τομείς του βίου μας. Ταυτόχρονα, μέσω της ενεργής συμμετοχής της σε πολιτικό και υπηρεσιακό επίπεδο, συμβάλλει στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών και διεθνών πολιτικών στα ευρωπαϊκά και διεθνή forum (Ε.Ε. - ΟΗΕ - ΟΟΣΑ).
— Ποιος είναι ο τομέας εκείνος όπου διαπιστώνονται τα μεγαλύτερα προβλήματα;
Ο τομέας της απασχόλησης, όπου τα ποσοστά ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων γυναικών, που προηγούνται στην ανεργία έναντι των ανδρών, έχουν επιδεινωθεί δραματικά τα χρόνια της κρίσης. Βάσει των στατιστικών στοιχείων του ΟΑΕΔ, οι εγγεγραμμένες νέες άνεργες στη χώρα μας, παρόλο που υπάρχει μικρή μείωση της ανεργίας, αγγίζουν το ποσοστό της τάξεως του 60%. Κατ' επέκταση, η οικονομική δυσχέρεια και η ανέχεια εντείνουν το πρόβλημα της έμφυλης βίας, όχι μόνο σε ενδοοικογενειακό περιβάλλον αλλά και στις διαπροσωπικές σχέσεις εν γένει.
— Αν μπορούσατε να απομονώσετε 2-3 γενικούς παράγοντες που, αν άλλαζαν, θα βελτιωνόταν η γενική εικόνα, ποιοι θα ήταν αυτοί;
Η αλλαγή των στερεοτύπων των φύλων, όπως αυτή μπορεί να διαμορφωθεί, για παράδειγμα, μέσω της παιδείας και των ΜΜΕ, προς την κατεύθυνση της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης γύρω από ζητήματα που άπτονται της ισότητας. Ωστόσο, η εξάλειψη των αναχρονιστικών στερεοτύπων και η αποκατάσταση του προβλήματος της έμφυλης βίας, με στόχο την εφαρμογή της ουσιαστικής ισότητας, αποτελούν κομβικά σημεία που χρήζουν της αμέριστης προσοχής όλων των παραγόντων, οι οποίοι διαμορφώνουν την ενότητα και την εύρυθμη λειτουργία του κοινωνικού ιστού.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.
