Paco Ignacio Taibo II : Περαστικός

«Κανένας δρόμος δεν θα πάρει το όνομα του Σαν Βινσέντε. Ακόμα και σήμερα είναι μονάχα ένας λεκές, ένα κομμάτι σύννεφο. "Η σκιά της σκιάς" θα πω για εκείνον και γι' άλλους φίλους του σε κάποιο μυθιστόρημα. Σκαλίζοντας αρχεία, μέσα σε παλιά χαρτιά και μικροφίλμ, το όνομά του εμφανιζόταν εδώ και κει. Μερικές φορές αρκεί για να υφάνεις ένα κομματάκι ιστορία· ποτέ δεν φτάνει για να ολοκληρωθεί. Δεν υπάρχει κείμενο με την υπογραφή του, ούτε μια παρέμβασή του σε συνέδριο στενογραφημένη, ούτε ένα δικό του άρθρο ολόκληρο. Δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ούτε αποδείξεις ενοικίου στο όνομά του (ποτέ δεν είχε σπίτι), ούτε πιστοποιητικό γάμου ή εγγραφές γεννήσεων παιδιών σε μητρώα. Μόνο σκόρπια αποσπάσματα σε στήλες εφημερίδων, που δημιουργούν μια σκιά του ανθρώπου εκείνου».

Ο Σεμπάστιαν Σαν Βινσέντε πέρασε από το Μεξικό το 1921. Σκιά της σκιάς, επί τρία χρόνια ήταν επικεφαλής των χωρικών που έκαναν εφόδους σε πλούσια αγροκτήματα φωνάζοντας «Ζήτω ο Λένιν!». Έσωσε πόρνες, συμμετείχε σε τσίρκο, έπαιξε αξιοπρεπώς σονάτες του Σοπέν σε ένα εγκαταλελειμμένο πιάνο, δανείστηκε βιβλία που δεν τα επέστρεψε ποτέ, καθοδήγησε απεργίες, υπέφερε από εφιάλτες και κήρυξε την τελευταία ουτοπία. Στη συνέχεια εξορίστηκε και βυθίστηκε πάλι στη σκιά. Δεν έχουν μείνει ίχνη του, φωτογραφίες ή άλλα χειροπιαστά ντοκουμέντα.
Ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ ακολουθεί την πορεία αυτού του στρατευμένου επαναστάτη μέσα από επιστολές, αναφορές της αστυνομίας, άρθρα σε εφημερίδες και μαρτυρίες, κατασκευάζοντας μια λογοτεχνική προσωπικότητα.