Κλαούντιο Μάγκρις: Δούναβης

O Δούναβης είναι ένα προσωπικό στοχαστικό ταξίδι κατά μήκος των 2.888 χιλιομέτρων του ποταμού, από τις διαφιλονικούμενες πηγές του στη Γερμανία ως τις εκβολές του στη Μαύρη Θάλασσα (στο περίφημο λιμάνι Σουλίνα, τόπο δράσης της βεριστικής όπερας του Σπύρου Σαμάρα «Η μάρτυς»), που μετατρέπεται σε μια συναρπαστική αφήγηση γύρω από το θέμα των συνόρων και της ταυτότητας. Το σύνορο ή τα σύνορα, το εδώ και το πέρα, το γνωστό και το άγνωστο στη διαλεκτική σχέση τους αποτελούν τη συνιστώσα του Δούναβη αλλά και όλου του έργου του Μάγκρις. O Δούναβης, αυτός ο γερμανο-μαγιαρο-σλαβο-ρομανο-εβραϊκός ποταμός, που ποτίζει κυριολεκτικά τη Mitteleuropa (είτε ως πραγματική γεωγραφία είτε ως λογοτεχνική) και αποτελεί από μόνος του μια οικουμένη, δίνει την ευκαιρία στον Μάγκρις να δημιουργήσει μια αφήγηση-ποταμό, όπου η γεωγραφία, το τοπίο και η γεωπολιτική συναντούν την ιστορία και συνομιλούν με τις φωνές της συνείδησής της, τον Χάιντεγγερ, τον Σελίν, τον Γκριλπάρτζερ, τον Κάφκα, τον Κανέτι, τον Παναΐτ Ιστράτι και τόσους άλλους. Υπάρχει καλύτερη μεταφορά από το ποτάμι ως κατ' εξοχήν εικόνα της αναζήτησης πάνω στην ταυτότητα; Από την εποχή του Ηράκλειτου, ξέρουμε πως όχι. Όσο για τον μεγαλύτερο ποιητή του Δούναβη, τον Χαίλντερλιν, ο ποταμός είναι «το ταξίδι-συνάντηση Ανατολής και Δύσης, σύνθεση του Καυκάσου και της Γερμανίας, ελληνική άνοιξη που θα έπρεπε να ξανανθίσει στη γερμανική γη και να ξαναφέρει πίσω τους θεούς».

Aπό την εισαγωγή του Νίκου Μπακουνάκη