Λουίς Σεπούλβεδα: Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν Πιστό
«Οι αναμνήσεις μου ξεκινούν από τη μέρα που έπεσα στο χιόνι. Σε μια στροφή έπεσα απ' την τσάντα και κανείς απ' την αγέλη δεν το πήρε είδηση. Ο παγερός αέρας σκόρπιζε τ' αδύναμα γαβγίσματά μου κι έκανα να τρέξω πίσω από τα άλογα, αλλά βούλιαζα στο χιόνι. Το σκοτάδι είχε σκεπάσει τα βουνά όταν ξύπνησα τρομαγμένος από μια γλώσσα υγρή και χλιαρή που μ' έγλειφε απ' τη μουσούδα ως την ουρά, ενώ, ταυτόχρονα, μια μύτη με οσμιζόταν. Εκείνη η χλιαρή γλώσσα που μ' έγλειφε έδιωξε τον φόβο, και καθώς είχα συνέλθει λίγο από την παγωνιά, άφησα κάτι πανίσχυρα δόντια να με πιάσουν απ' τον σβέρκο χωρίς να με πονέσουν. Πήγα έτσι σηκωτός μέχρι μια σπηλιά, κι εκεί, ο σωτήρας μου, ένας ιαγουάρος, μου χάρισε τη ζεστασιά του μεγάλου κορμιού του».
Είναι δύσκολο να είσαι σκύλος στην υπηρεσία μιας ομάδας ανθρώπων που σου φέρονται σκληρά. Είναι δύσκολο να είσαι δεμένος με μια αλυσίδα σ' ένα δέντρο και να μη νοσταλγείς τη μακρινή εποχή που έπαιζες ελεύθερος, συντροφιά μ' έναν μικρό Ινδιάνο... Είναι δύσκολο να ξεχάσεις τη μέρα που βρέθηκες χαμένος στο χιόνι, τότε που πίστεψες πως είχε έρθει το τέλος σου. Είναι δύσκολο να ξεχάσεις ότι χρωστάς τη ζωή σου σ' εκείνον τον ιαγουάρο που σε τάισε όταν ήσουν κουτάβι. Η ζωή όμως έχει γυρίσματα, και ο γερμανικός ποιμενικός που τον έλεγαν Πιστό, και πρωταγωνιστεί στην (τέταρτη) ιστορία για παιδιά του Λουίς Σεπούλβεδα, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σκληρή πραγματικότητα που θυμίζει σε πολλά την αγνοημένη και περιθωριοποιημένη φυλή των ινδιάνων Μαπούτσε – φυλή από την οποία κατάγεται και ο ίδιος ο Σεπούλβεδα και αποτελεί το ένα δέκατο του πληθυσμού της Χιλής. Η «Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν Πιστό» αναζητά την οικουμενική αξία που μαρτυρά το ίδιο το όνομα του πρωταγωνιστή (αφμάου = πιστός στη γλώσσα των Μαπούτσε), που εκτός από πιστός και γενναίος, αποδεικνύει ότι διαθέτει και μια αλάθητη μνήμη...