Pierre-André Taguieff: O αντισημιτισμός

Από τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα η λέξη «αντισημιτισμός» στις περισσότερες χώρες της Δύσης χρησιμοποιείται ως γενικός όρος που χαρακτηρίζει το σύνολο των αφηγήσεων, αναπαραστάσεων, δοξασιών, πρακτικών και θεσμικών μορφωμάτων των οποίων οι ιστορικές εκφάνσεις διακρίνονται από μια εχθρική στάση απέναντι στους Εβραίους, στις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους και στον τρόπο ζωής τους. Η εχθρότητα αυτή εκφράζεται κοινωνικά με διακρίσεις και διωγμούς που έχουν σκοπό τη διαπόμπευση ή τον εκφοβισμό των Εβραίων, προκειμένου να απομονωθούν ή να εκδιωχθούν από έναν τόπο, και παίρνει διάφορες μορφές ως προς την ένταση, την ορατότητα στην κοινωνία και την ιδεολογική αποδοχή της.

Συνήθως η εχθρότητα αυτή, στα άτομα που την εκφράζουν έμπρακτα, είναι ανάμεικτη με συναισθήματα φόβου ή δυσπιστίας, μίσους, περιφρόνησης ή αγανάκτησης, εμφανιζόμενα σε διαφορετικές αναλογίες. Τα αντιεβραϊκά ιδεολογήματα αλλάζουν μορφή, περνώντας από το ένα έθνος στο άλλο, από το ένα κοινωνικό ή πολιτιστικό σύνολο στο άλλο. Σε αντίθεση με την κοινώς εννοούμενη σημασία του όρου, ο «αντισημιτισμός» είναι ένα φαινόμενο σύνθετο, πολυδιάστατο, πολυπαραγοντικό, ετερογενές και σε διαρκή εξέλιξη.

Ο τόμος αυτός παρουσιάζει ένα πλήρες και αποτελεσματικό πανόραμα, τεκμηριωμένο με επιχειρήματα, μιας έννοιας, δυστυχώς, περισσότερο πιο επίκαιρης από ποτέ. Ο Πιερ-Αντρέ Ταγκιέφ εξετάζει όλες τις εβραιοφοβίες για να δείξει πως βασίζονται σε εκ των υστέρων εξορθολογισμούς που έχουν στόχο τους να νομιμοποιήσουν αδικαιολόγητα μίση, φόβους και πάθη.