Κάθε φεστιβάλ έχει του πελάτες του και η Βενετία δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι περισσότεροι από τους επαναλαμβανόμενους διεκδικητές των βραβείων, ταξιδεύουν στα φεστιβάλ ανάλογα με το πότε θα έχουν έτοιμη την ταινία τους. Για να μη γελιόμαστε, όλοι προτιμούν τις Κάννες, εκτός αν θέλουν, και τους παίρνει, να την τιμωρήσουν, λόγω πρότερου αποκλεισμού.
Ο Τζιάνι Αμέλιο ωστόσο, είναι μόνιμος στη Γαληνοτάτη. Αυτή είναι η έκτη ταινία που φέρνει εδώ και έχει κερδίσει ήδη το Χρυσό Λιοντάρι πριν από πολλά χρόνια, με το Cosi Ridevano, ενώ έχει βραβευτεί και με την καλύτερη του ταινία, το Lamerica. Το Intrepido, που σημαίνει ατρόμητος, θα μπορούσε να είναι το διαβατήριο για τη διεθνή αναγνώριση του πασίγνωστου Ιταλού κωμικού Αντόνιο Αλμπανέζε, τον οποίο είχαμε δει πρόσφατα και στην ιταλιάνικη κωμωδία του Γούντι Άλεν, και που εδώ παίζει έναν μεροκαματιάρη πατέρα, σε μια οικογενειακή dramedy που αποτίνει φόρο τιμής στο σινεμά του βωβού.
Η ταινία είναι και σχόλιο για μια κοινωνία σε κρίση της οικονομίας και ανθρώπινων αξιών, σε αντιστοιχία με εκείνη του Ταϊβανού Τσάι Μινγκ Λιανγκ, τα Αδέσποτα Σκυλιά. Ο Λιανγκ, επίσης τιμημένος με τον Χρυσό Λέοντα στο παρελθόν, δεν εγκαταλείπει το χαρακτηριστικό ύφος των πλαν-σεκάνς, και επιμένει στην απελπισία με ελλειπτικότητα και σχετική τρυφερότητα.
Τα δυσάρεστα νέα για τον κόσμο του κινηματογράφου είναι η απόφαση του σπουδαίου δημιουργού Χαγιάο Μιγιαζάκι να κρεμάσει τα μολύβια του, σε ηλικία που βεβαίως δικαιολογεί την συνταξιοδότηση. Το Wind Rises είναι μια θαρραλέα απομάκρυνση από το φανταστικό σύμπαν που τόσα χρόνια είχε πλάσει με τα χειροποίητα, παραμυθένια κι εφιαλτικά κινούμενα σχέδια του. Εδώ εμπνέεται από αληθινά γεγονότα και περιγράφει τη ζωή ενός σχεδιαστή μαχητικών αεροσκαφών στον παγκόσμιο πόλεμο. Το στόρι δεν είναι σταθερά συναρπαστικό στη διάρκεια της ταινίας αλλά η αίσθηση της ισορροπίας και της αρμονίας, δεδομένη και χαζευτική όπως πάντα.
Συνολικά, το φεστιβάλ δεν ανταποκρίθηκε σε μια αναμενόμενη εορταστική διάθεση, όπως θα άρμοζε στα 70 του χρόνια. Και το εννοώ σφαιρικά, από πλευράς γνωστών καλεσμένων, ξεχωριστών αφιερωμάτων, μεγάλων σταρ. Οι ηθοποιοί που ήρθαν, ακόμη και με τον μανδύα του σκηνοθέτη (όπως ο Τζέϊμς Φράνκο για παράδειγμα) είναι μια σταθερά για φεστιβάλ τόσο μεγάλου βεληνεκούς.
Είχα αναφερθεί παλιότερα στη διστακτικότητα των μεγάλων στούντιο να πληρώσουν τις ακριβές τιμές ενοικίασης ξενοδοχείων και υπηρεσιών στο Λίντο. Είχε γίνει προσπάθεια από τους Ιταλούς να ρίξουν τις τιμές για να δελεάσουν τους Αμερικανούς, αλλά αν εκείνοι δεν επιθυμούν διακαώς να κάνουν ευρωπαϊκό λανσάρισμα τον Σεπτέμβριο στη Βενετία, θα προτιμήσουν αβλεπί το φεστιβάλ του Τορόντο, που είναι φτηνότερο λόγω γειτνίασης και φιλικότερο ελλείψει βραβείων και ανταγωνιστικότητας. Το August, ας πούμε, με Μέριλ Στριπ και Τζούλια Ρόμπερτς, θα έπρεπε να είναι εδώ. Αν ο διευθυντής ήταν ακόμη ο Μάρκο Μίλερ, παραγωγός και γνώστης προσώπων και γάτα στις συνεννοήσεις, πολλά πιο αβανταδόρικα φιλμ θα έκαναν πρεμιέρα στη Μόστρα. Αλλά ο Μίλερ με τους τρόπους και τις διασυνδέσεις του δεν πολυάρεσε στον πρόεδρο Πάολο Μπαράτα, και ο διάδοχος του από πέρυσι, ο Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, επιμένει περισσότερο στη θεωρία και τη λιτότητα, μέθοδος που δεν οδηγεί στις εκπλήξεις και το κάτι παραπάνω. Αυτή την έκπληξη δεν είδαμε φέτος.
Και σε συνδυασμό με τη γενικότερη κρίση, και την τύχη (γιατί πρέπει να πετύχεις και καλή χρονιά δημιουργών, παράγοντας αστάθμητος ούτως ή άλλως), το Φεστιβάλ του 2013 δεν συζητήθηκε πολύ, δεν ανησύχησε, δεν τάραξε.
Οι διοργανωτές λένε, όπως διάβασα, πως τα εισιτήρια του κοινού αυξήθηκαν. Αλλά η κίνηση στους χώρους του φεστιβάλ είναι άτονη και τουρίστες δεν συνέρρευσαν, παρά μόνο το προηγούμενο σαββατοκύριακο, που παραδοσιακά έρχονται για χάζι. Οι περισσότεροι συνάδελφοι δημοσιογράφοι έχουν φύγει εδώ και μέρες, γιατί οι συνεντεύξεις με ζουμί στέρεψαν και κάποιοι από αυτούς βρίσκονται ήδη στο Τορόντο.
Από το Τορόντο θα τα πούμε κι από κοντά.
σχόλια