Το να ζεις με τα μάτια κλειστά εκεί όπου δεν υπάρχει ούτε κρύο, ούτε πείνα, ούτε βάσανα επείδη έχεις καταχωνιάσει κάθε ίχνος συναισθηματικής νοημοσύνης στην χρυσοποίκιλτη αλλά ζοφερά κατασκότεινη σοφίτα της υλικής ευμάρειας έχω την αίσθηση πως σε μετατρέπει σε αποξηραμένο κακέκτυπο. "Βλέπεις πόσα έχω; Είδες πόσα είμαι;" σαν να κραυγάζει κάθε πόρος της -υστερικής- υπαρξής σου.
Ένα ευφυέστατο κινηματογραφικό σχόλιο σε αυτήν ακριβώς την τόσο γνώριμη μας πια υστερία που επιφέρει ο ασύδοτος καταναλωτισμός, η άνευ όρων υποταγή στη μεγαλομανία και επιδειξιομανία πάσης μορφής και η νευρωτική αποθέωση του χρήματος είναι και η νέα ταινία του Γούντι Άλεν.
Η ηρωϊδα του είναι μια επιδέξια παρωδία -κλισέ αυτών των ροδομάγουλων κοριτσιών που μοιάζουν με ζαχαρένιο αφρό και στροβιλίζονται σαν κατάλευκες νιφάδες εκεί όπου ο κατάλληλος πρίγκηπας του παραμυθιού θα τις πάρει από το χέρι και θα τις διακτινίσει στις ονειρικές αντανακλάσεις του βαθύ πλούτου.
Η γουντυαλλενική Τζασμίν ένα τέτοιο κορίτσι υπήρξε. Ένα συναισθηματικά αυτιστικό κορίτσι, υιοθετημένο παιδί μιας αμερικάνικης προλεταριακής οικογένειας που η τύχη το προίκισε με εξαιρετική ομορφιά και το οποίο ήθελε με κάθε τρόπο να ξεφύγει από την συνηθισμένη μοίρα που τη περίμενε.
Ο Γούντυ Άλλεν μας διηγείται εξαιρετικά κάθε της έκφανση επανεγγραφοντάς την στο πανί ως μιας σύγχρονη Μπλανς ντυ Μπουά (κράμα της αλαφροίσκιωτης ηρωίδας του Ουίλλιαμς αλλά και όλων αυτών των γυναικών που οι άπληστοι ιριδισμοί της λίστας του Forbes τους προκαλούν ακαριαίους οργασμούς) που βασίζεται στην καλωσύνη των ξένων όχι για να αφεθεί αλλά για να τους απομυζήσει ως φωτογενής ξενιστής. Πόθος υπάρχει κι εδώ. Αλλά ολότελα προσανατολισμένος προς την ύλη και το χρήμα.
Η Τζασμίν καθορίζεται ολοκληρωτικά από την δίψα της για αυτό. Δεν έχει σημασία αν η πραγματικότητα γύρω της αποτελεί ένα γραφικό σκηνικό γεμάτο σκοτεινές γωνίες και ρωγμές. Όσο έχει τα χρήματα για να το αντικαθιστά με την προσομοίωση αυτού που θεωρεί η ίδια ως πραγματικότητα η οπτική της εξελίσσεται απρόσκοπτα.
Έχει απωθήσει βέβαια μέσα στο υλιστικό της τεχνούργημα την πιθανότητα της πτώσης. Και όταν αυτή την ακουμπά αρχικά με την σεξουαλική απιστία του άντρα της και ύστερα με την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού τους πύργου επινοεί μιαν άλλη χρονικότητα για να διασωθεί ψυχικά.
Αγνοεί βέβαια πως έχοντας καταχωνιάσει χρόνια ολόκληρα την ίδια της την ουσία της ύπαρξης στα τρίσβαθα της Birkin τσάντας της πως δεν έχει πια ούτε την ικανότητα αλλά ούτε την θέληση να κινηθεί έξω από τον συμβατικό ψευδοχρόνο της μυθοπλασίας που η ίδια έπλασε για τον εαυτό της. Και συνεχίζει την ονειροφαντασία ακάθεκτη ακόμα και στα ασφυκτικά ρεαλιστικά πλαίσια της αληθινής ζωής.
Ο Γούντυ Άλλεν κινηματογραφεί αυτή την κάθοδο άμεσα, καθαρά και ρεαλιστικά αποδραματοποιώντας την, χωρίς να την γελοιοποιεί. Γινόμαστε συμμέτοχοι του δράματος της Τζασμίν χωρίς να μας εκβιάζει συμπερασμάτα και τετελεσμένα. Και η ερμηνεία της Μπλάνσετ συμβάλλει εξ ολοκλήρου σε αυτήν την κατεύθυνση. Συνειδητοποιούμε κάθε επινόηση αυτού του ορφανού κοριτσιού, παρατηρούμε κάθε παιχνίδισμα της κουρασμένης φλογίτσας της όσο πέφτει.
Η Τζασμίν ζει όσο κρατάει η λάμψη. Όταν ο διακόπτης σβήνει βιαία δεν αντέχει. "Τα είχα όλα μια φορά" μας λέει και βυθίζεται θλιμμένα στο σκοτάδι.
Eτσι είναι..συμβαίνουν αυτά στους ανθρώπους που έπρεπε να έχουν για να είναι.Που αντικατέστησαν το είμαι με το φαίνεσθαι.Και όταν το φαίνεσθαι διαλυθεί στα εξ ων συνετέθει,αδυνατούν απλά να υπάρξουν.Κάποιοι,λίγοι πράγματι,έχουν πιθανότητα να βιώσουν τις όποιες επωδυνες αλλαγές στη ζωή τους με τον εξής τρόπο:Some changes look negative on the surface but you will soon realize that space is being created in your life for something new to emerge."
σχόλια