Τον χειμώνα του 2012, δύο Αμερικανοί καλλιτέχνες, μια γυναίκα κι ένας άντρας, απεγνωσμένοι από την πίεση που ένιωθαν και μην μπορώντας να διαχειριστούν άλλο την έκθεση στο κοινό, κλείνονται σε δύο διαφορετικά δωμάτια ανώνυμων ξενοδοχείων της Δυτικής Ακτής. Καταναλώνουν γερές δόσεις Xanax, βρέχονται ως το κόκαλο με αλκοόλ και ετοιμάζονταν να βγουν στη σκηνή. Εκείνη δεν θα βγει ποτέ ξανά από αυτήν τη βραδινή περιπέτεια, καθώς βρέθηκε νεκρή στο μπάνιο του ξενοδοχείου από υπερβολική δόση. Εκείνος, όμως, γλίτωσε. Η μία ήταν η Γουίτνεϊ Χιούστον. Ο πιο τυχερός ήταν ο σκηνοθέτης, κινηματογραφιστής και τραγουδιστής Ζάκαρι Όμπερζαν, που έκτοτε ξεκίνησε ένα κοπιαστικό ταξίδι προς την ανάρρωση. Ένα ταξίδι που έδωσε ζωή στην παράσταση «Tell me love is real» που απόψε παρουσιάζεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Made in USA. O Όμπερζαν, σε αυτή την ιδιαίτερη περφόρμανς που πήρε τον τίτλο της από το κομμάτι του Βuddy Ηolly «Words of love», ανακατεύει την ποπ κουλτούρα, αναζητά κοινά σημεία με την περίπτωση της Γουίτνεϊ Χιούστον, αγωνιά να βρει παρηγοριά στo «Gumboots» του Πολ Σάιμον, ταυτίζεται με τον Σερζ Γκενσμπούργκ κι ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο το «Je t' aime, moi non plus», σκαλίζει πληγές που προέκυψαν από την αέναη διαμάχη μητέρας και παιδιού, κλαίει και γελά για τους ίδιους λόγους, κοιτά στα μάτια το κοινό και ζητά μια διαβεβαίωση για το ότι στη ζωή μπορεί όλα να είναι μάταια, αλλά η αγάπη είναι αληθινή. Κάτι ανάμεσα σε θέατρο ντοκουμέντο, ντοκιμαντέρ και stand-up comedy, το οποίο επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει τι έχει συμβεί στη ζωή του δημιουργού.
Με το "Tell me love is real" ζητώ να με πείσουν ότι αυτό που λέω είναι ακριβές. Θέλω, μέχρι να έχει τελειώσει η παράσταση, να ξέρω ότι η αγάπη μπορεί να σώσει ό,τι σώζεται.
Ισορροπώντας μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας, κεντώντας το καθαρό συναίσθημα με το κιτς, ο υπέροχος Ζάκαρι Όμπερζαν, που αγαπά την «Οδύσσεια», τον Καζαντζάκη και ξέρει στίχους από το «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» του Κ. Καβάφη, καταθέτει τη δική του εκδοχή για το πιο ουσιαστικό και πιο άτοπο από τα ερωτήματα: «είναι πραγματική η αγάπη;».
«Ο τίτλος δεν είναι ρητορική, αλλά ευθεία και σαφής ερώτηση προς το κοινό. Όταν αποφασίζεις να κάνεις μια εξομολόγηση και να εκτεθείς στο κοινό, απαιτείς κι εσύ από εκείνο μια σαφή απάντηση. Εγώ, λοιπόν, με το "Tell me love is real" ζητώ να με πείσουν ότι αυτό που λέω είναι ακριβές. Θέλω, μέχρι να έχει τελειώσει η παράσταση, να ξέρω ότι η αγάπη μπορεί να σώσει ό,τι σώζεται», μας λέει λίγο πριν μπει στο αεροπλάνο για την Αθήνα.
— Η παρουσία σας στη σκηνή λειτουργεί θεραπευτικά για εσάς;
Νομίζω πως ναι. Όχι με την έννοια του κλισέ, που όλοι θεωρούν ότι θεραπεύονται στη σκηνή, αλλά με την έννοια της βουτιάς σε μια διαδικασία αυτογνωσίας. Εγώ, όταν κάνω παράσταση, είναι για να διαβάσω δημοσίως το ημερολόγιό μου, για να αποκαλύψω πράγματα που μου έχουν συμβεί στο παρελθόν ή με βασανίζουν τώρα, όχι για να αναλύσω μια αφηρημένη ιδέα. Κάθε κομμάτι αυτής της παράστασης είναι θραύσμα του εαυτού μου. Γι' αυτό και γενικά αργώ να ετοιμάσω μια παράσταση. Μεσολαβούν πάντα διαστήματα 2-3 χρόνων για να συγκεντρώσω υλικό και τη δύναμη να μιλήσω γι' αυτό.
— Το ημερολόγιο ενός ανθρώπου είναι πολύ προσωπική ιστορία. Πώς αντέχετε να το ανοίγετε σε όλους;
Για κάποιους είναι πράγματι ένας απαραβίαστος κόσμος. Κάποιοι άλλοι το δείχνουν σε φίλους τους. Εγώ ανήκω σ' εκείνους που θεωρούν την ανάγνωσή του μπροστά στο κοινό απόπειρα επικοινωνίας. Θέλω εκείνοι που θα δουν το σόου να ξέρουν τι πέρασα το 2012, να νιώσουν τι μου συνέβη το 2013.
— Θα μας πείτε πριν το δούμε;
Διέμενα σε ένα από τα ξενοδοχεία της Δυτικής Ακτής, τις ίδιες μέρες με τη Γουίτνεϊ Χιούστον. Ένα βράδυ, όπως κι εκείνη, πήρα πάρα πολλά χάπια, ήπια. Δεν είχα τη δική της κατάληξη, αλλά όταν συνήλθα και διαπίστωσα τις απίστευτες συμπτώσεις σε συναισθήματα και καταστάσεις, θέλησα να ψάξω τι συνέβαινε στο μυαλό αυτής της γυναίκας. Μέχρι τότε δεν είχα ενδιαφερθεί για τη ζωή της. Δεν είχα την τύχη να τη συναντήσω ποτέ. Απλώς φαντάστηκα τι ένιωσε, τι συνέβη, τι την οδήγησε στο μοιραίο βράδυ.
— Πώς ήταν, τελικά, η Γουίτνεϊ εκείνη τη βραδιά;
Δυστυχισμένη, απεγνωσμένη και μόνη. Δεν είναι μια γυναίκα που έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Χρησιμοποιούσε το αλκοόλ για παυσίπονο της ψυχής της.
— Τα ξέρετε αυτά τα συναισθήματα;
Φυσικά, τα ίδια οδήγησαν κι εμένα στην υπερβολική δόση χαπιών και αλκοόλ.
— Νιώθετε ότι δεν κινδυνεύετε πια;
Αυτός είναι ένας κίνδυνος κι ένας φόβος που δεν ξεπερνάς ποτέ. Όπως λέει και ο Πολ Σάιμον: "We get better but we never get well". Η κατάθλιψη δεν είναι μια θεραπεύσιμη πάθηση. Είναι κάτι που σε περιμένει στη γωνία. Ένας αιφνιδιασμός για τον οποίο πρέπει να αγρυπνάς κάθε μέρα. Ξέρετε, δεν φοβάσαι μήπως χάσεις τη ζωή σου, φοβάσαι ότι δεν αγαπιέσαι.
— Έχετε πειστεί, τελικά, ότι το μόνο που μπορεί να μας κρατήσει στη ζωή είναι η αγάπη;
Ξέρω ότι αυτό έσωσε εμένα. Η αγάπη για τη ζωή δεν είναι μόνο ό,τι μας διδάσκεται, είναι κυρίως ο τρόπος που μεταβολίζουμε ό,τι μάθαμε και ό,τι ζήσαμε. Άλλωστε, συναίσθημα δεν γεννά μόνο ό,τι πήραμε αλλά και ό,τι στερηθήκαμε. Επίσης, πολύ συχνά η σύγκριση είναι εκείνη που καθορίζει τα πράγματα. Όταν ήμουν μικρός, υπήρχαν φορές που συνέκρινα τη ζωή μου με άλλων παιδιών και την έβρισκα λειψή κι άλλες που ένιωθα ο τυχερότερος στον κόσμο.
— Χωράει και στην πολιτική η αγάπη;
Ναι, με διαφορετικό τρόπο. Πάρτε για παράδειγμα τις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές. Ήταν η αναμέτρηση που καθορίστηκε από την απόλυτη έλλειψη αγάπης. Οι Αμερικανοί ψήφισαν αυτόν που μισούσαν λιγότερο.
Info:
«Tell me love is real»
29/11/2016, 19:00, Μικρή Σκηνή
Στις 29 Νοεμβρίου, μετά την παράσταση, θα υπάρξει συζήτηση του κοινού με τον Ζάκαρι Όμπερζαν (στα αγγλικά, χωρίς διερμηνεία). Συντονισμός: Νίνα Αλκαλάη, θεωρητικός του χορού.
σχόλια