Είναι σχεδόν δύο χρόνια που περνάω καθημερινά και θαυμάζω τα έργα του fors στην οδό Μάρνη (απέναντι από εκεί που κάποτε ήταν το Ρόδον και σήμερα είναι σουπερμάρκετ) και στην Σπυρίδωνος Τρικούπη κοντά στην πλατεία Εξαρχείων, δύο από τα πιο όμορφα έργα στους δρόμους της πόλης και τα πιο ιδιαίτερα, αλλά είχα την εντύπωση ότι είναι ένας Ισπανός που πέρασε από την Αθήνα και άφησε το στίγμα του. Έτσι ποτέ δεν τον αναζήτησα. Ο fors (ή Άλεξ Κατάρας, όπως είναι το όνομά του) είναι όντως μισός Ισπανός, αλλά ζει και δημιουργεί στην Αθήνα από μικρό παιδί, από τα 13 του, κι ανήκει στην «χρυσή φουρνιά» των street artists που ξεκίνησαν να στολίζουν τους δρόμους της Αθήνας στα μέσα των 00s. Βέβαια, τα σημερινά έργα του δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που έφτιαχνε τότε. «Πέρασα από τρένα, tags, γκράφιτι στο δρόμο» εξηγεί, «ξεκίνησα από τα βόρεια προάστια, μεγάλωσα στην Κηφισιά όπου είχε πάρα πολύ street, σε μια περιοχή γεμάτη με κόσμο που έβαφε και με παρέσυραν και μένα. Ήταν 1996 και από την παρέα μου ήμουν ο μόνος που το συνέχισε. Στη συνέχεια γνώρισα καλό κόσμο που ασχολιόταν με την τέχνη του δρόμου και πέρασα από τα tags στην street art χωρίς γράμματα, τα απέκλεισα τελείως και έκανα κυρίως προσωπογραφίες. Σε Ψυρρή, Μεταξουργείο, Κεραμεικό, από το 2006 μέχρι το 2010 έκανα προσωπογραφίες με σπρέι, τετραχρωμίες. Ένα έργο μου από τότε υπάρχει ακόμα Αγησιλάου και Μεγάλου Αλεξάνδρου, στον Κεραμεικό, μια προσωπογραφία με πράσινο δίπλα στου Κραχ. Το 2010 επειδή είχα πρόβλημα με το δάχτυλό μου σταμάτησα το σπρέι και ξεκίνησα να βάφω με πινέλο. Τα σχεδίαζα σε χαρτί και μετά τα μετέφερα σε τοίχο με πινέλο. Πριν από δυόμιση χρόνια ξεκίνησα αυτή την «εκστρατεία» με τη διχρωμία και το σχέδιο, κάτι που έγινε η σφραγίδα μου. Διαπιστώνω ότι το να χρησιμοποιώ άσπρο για το background μου δίνει τη δυνατότητα να το ξαναβάψω χωρίς να πολυφαίνεται, αν βάψει κάποιος γύρω-γύρω».
Η αλήθεια είναι ότι τα έργα του fors είναι από αυτά που δεν αγγίζει κανείς, τα σέβονται και τα προσέχουν και οι άλλοι καλλιτέχνες και οι άνθρωποι της περιοχής. Το έργο της Μάρνη με τη φάλαινα που κουβαλάει στην πλάτη της ένα αγρόκτημα είναι ένα αριστούργημα με εκπληκτική λεπτομέρεια –όπως και τα κολάζ με τα μέρη των ζώων που θυμίζουν λίγο Φρανκενστάιν και λίγο Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς (το νησί του Δρ. Μορό) σε λευκό φόντο. Αν πλησιάσεις και τα παρατηρήσεις προσεκτικά καταλαβαίνεις πόσο καλοδουλεμένα είναι (ζωγραφισμένα απευθείας στον τοίχο ή στο μέταλλο της πόρτας και όχι paste up, -δηλαδή κολλημένο χαρτί).
Ήρθα το 2010 από την Αγγλία για να κάνω το στρατό και θα έφευγα ξανά, αλλά τελικά έμεινα λόγω Εξαρχείων. Δεν υπάρχει άλλη περιοχή τόσο ιδιαίτερη, με τόσες πολλές ιστορίες και τόσες πολλές παραμέτρους, διακλαδώσεις, σενάρια, υποσενάρια, παίχτες, υποπαίχτες.
«Στα 18 βρέθηκα στην Αγγλία για σπουδές» λέει «και από τα 21 φτιάχνω έργα ασταμάτητα. Όλοι μεγαλώνουμε και γινόμαστε πιο επιλεκτικοί, γι’ αυτό οι καλλιτέχνες που έβαφαν στο δρόμο πριν από 10 χρόνια δεν βάφουν πια ή βάφουν ελάχιστα, το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει ανέβει η ποιότητα). Έζησα 10 χρόνια στην Αγγλία, σε Σάουθάμπτον και Λονδίνο, οπότε έχω βάψει εκεί και σε πολλές άλλες πόλεις εκεί, έχω βάψει σε Πολωνία, Ισπανία, Ταϋλάνδη, Αυστραλία, Σιγκαπούρη. Πουθενά δεν είναι οι συνθήκες, όμως, όπως στην Αθήνα. Αυτή την ελευθερία στο δρόμο δεν τη βρίσκεις πουθενά αλλού». Μας δείχνει την γαλάζια προσωπογραφία που υπάρχει δίπλα στο έργο του στη Μάρνη και σχολιάζει τις αντιδράσεις του καλλιτέχνη, του Ryan, που είναι φίλος του: «Ο Ryan είχε έρθει για πρώτη φορά στην Αθήνα το 2006, όταν ήταν ακόμα στις αρχές όλο αυτό και θυμάμαι βάφαμε στον Κεραμεικό ένα βράδυ και πλησίασαν αστυνομικοί και μας είπαν «παιδιά, αν μπορείτε σταματήστε γιατί δεν επιτρέπεται, αλλιώς θα πρέπει να σας συλλάβουμε». Ο Άγγλος είχε μείνει με το στόμα ανοιχτό από την συμπεριφορά τους! Φύγαμε και μετά από λίγο πήγαμε και το συνεχίσαμε. Κάθε φορά που ερχόταν στην Αθήνα τα πράγματα ήταν ακόμα καλύτερα, μέχρι σε σημείο, πριν από δύο χρόνια, να βάφουμε μέρα μεσημέρι όπου να ’ναι, χωρίς καμία ενόχληση από την αστυνομία.
Η καταγωγή μου από την πλευρά της μητέρας μου είναι από τη Θαραγόθα και ξέρω πως εκεί υπάρχει αρκετό street art, υπάρχει καλή σκηνή, έχουν κι ένα ωραίο φεστιβάλ, το Asalto, αλλά στην Ισπανία, όταν έγινε το μπαμ στην Βαρκελώνη, οι κάτοικοι ξενέρωσαν κάπως και το περιόρισαν, έτσι δεν υπάρχει η ελευθερία που έχουμε εμείς. Αυτό το ό,τι θέλει κάνει ο καθένας, όπου θέλει, όποτε θέλει, που μπορεί έχει και τα κακά του, αλλά βοηθάει και την έκρηξη δημιουργίας που υπάρχει στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια. Ίσως αυτή η ανοχή να έχει να κάνει και με τις μεγάλες δυσκολίες που έχει η πόλη και δεν εννοώ την ανοχή με το γκράφιτι, υπάρχει ανοχή σε πολλά θέματα –ή έτσι μου φαίνεται εμένα τουλάχιστον. Αυτή η ρομαντική πλευρά που βγαίνει ως εικόνα σε κάποιον ξένο, η υποανάπτυξη, λειτουργεί ελκυστικά για τον τουρίστα, έχει μια γοητεία, ότι ναι μεν είμαστε στον 21ο αιώνα, αλλά υπάρχει και λίγη αυθεντικότητα. Κι αυτό είναι που θέλει ο τουρίστας στην Ελλάδα. Είμαστε και εμείς οι Αθηναίοι λίγο διεστραμμένοι, την θέλουμε την υποανάπτυξη. Αν έχεις πάει στρατό ξέρεις ότι η λογική τελειώνει εκεί που αρχίζει η Ελλάδα».
Δηλώνει λάτρης της Αθήνας και ειδικά των Εξαρχείων, «ο μόνος λόγος που αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα». «Ήρθα το 2010 από την Αγγλία για να κάνω το στρατό και θα έφευγα ξανά, αλλά τελικά έμεινα λόγω Εξαρχείων. Δεν υπάρχει άλλη περιοχή τόσο ιδιαίτερη, με τόσες πολλές ιστορίες και τόσες πολλές παραμέτρους, διακλαδώσεις, σενάρια, υποσενάρια, παίχτες, υποπαίχτες. Έχεις μαφίες, έχεις τους Αλβανούς, τους Ρώσους, τους αναρχικούς και μέσα σε αυτούς έχεις τόσες υπο-ομάδες και υποκουλτούρες που δεν βγάζεις άκρη, δεν μπορείς να πεις ότι είναι κάτι συγκεκριμένο. Το σημαντικό είναι ότι παρόλο που όλα γύρω σου βράζουν, δεν αισθάνεσαι ποτέ ότι κινδυνεύεις ή ότι απειλείσαι, ακόμα και όταν τα ΜΑΤ κάνουν έφοδο, το βλέπεις σαν παιχνίδι».
Μας λέει ότι το συγκεκριμένο έργο (η φάλαινα) είναι σημαδιακό, γιατί σε εκείνο το σημείο ο γνωρίστηκαν ο πατέρας και η μητέρα του και ότι χρειάστηκαν 6 μέρες για να το φτιάξει. «Έχω περάσει από διάφορες φάσεις αποτύπωσης» λέει «αλλά δεν ζωγραφίζω πια τόσο πολύ. Δεν είμαι ο WD που κάνει έργο κάθε εβδομάδα. Μακάρι να μπορούσα να το κάνω. Ο WD δεν είναι μόνο καλός, είναι και γρήγορος» Παρόλα αυτά, έχει κάνει «δύο ατομικές εκθέσεις και έχει και καμιά 40αριά συμμετοχές σε ομαδικές».
Τον ρωτάω πώς βιοπορίζεται και έχει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα να πει για τον τομέα του: «Πέρασα από πολλές δουλειές αλλά αυτή που με κράτησε είναι αυτή που κάνω αυτή τη στιγμή: είμαι content writer. Κάνω content marketing και είμαι in house, οπότε κάνω λίγο απ’ όλα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί κάθε μέρα έχει και διαφορετική ρουτίνα. Είναι μία travel start up που έχει να κάνει με ταξίδια. Παγκοσμίως, ένα στα δέκα δολάρια, το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ είναι ο τουρισμός, ένα νούμερο που σου δίνει μια ιδέα πόσο μεγάλος είναι ο ανταγωνισμός. Είναι υπερκορεσμένος ο τομέας αυτός. Στην Ελλάδα, όμως, έχουμε ακόμα μέλλον, πουλάμε ακόμα Σαντορίνη, Μύκονο και Κρήτη. Έχουμε κι άλλους 15 προορισμούς, τουλάχιστον, που είναι φανταστικοί. Έχει πολλή δουλειά ακόμα η Ελλάδα, πάρα πολλή. Και με προορισμούς και με τον κόσμο που φέρνουμε. Μόλις αρχίζουν και οι μπίζνες με τους Κινέζους. Έχει και πολλούς Ρώσους, αλλά οι Κινέζοι είναι το μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα. Το κακό είναι ότι ελληνικό προξενείο στην Κίνα δεν έχει αρκετούς υπαλλήλους για να κάνει process τις βίζες. Είναι πρόβλημα, γιατί κανονικά θα έπρεπε να βγάζουν χιλιάδες βίζες κάθε μέρα, ενώ βγάζουν εκατοντάδες. Πιο πολλά λεφτά αφήνουν οι Αμερικάνοι, οι Κινέζοι αφήνουν μόνο σε ορισμένα σημεία, σε καταστήματα κοσμημάτων και όχι ακριβών. Δεν θα πίστευες αυτό που γίνεται σε συγκεκριμένα μαγαζιά. Δεν μπορώ να το περιγράψω. Και οι Ρώσοι αγοράζουν γούνες. Οι καλύτεροι τουρίστες είναι οι Ισραηλινοί και οι Αμερικάνοι. Μακράν, όμως. Οι Κινέζοι είναι οι χειρότεροι, απλά αφήνουν λεφτά στα μαγαζιά με μπιχλιμπίδια. Δεν αφήνουν πουθενά αλλού. Κι όλοι οι Κινέζοι ξεναγοί εδώ δουλεύουν στο μαύρο. Δεν κόβουν αποδείξεις. Ξέρεις πόσα καθαρίζει ένας ξεναγός Κινέζος σε ένα χρόνο; 100 χιλιάδες ευρώ! Μαύρα».
Σχολιάζουμε την τέχνη στους δρόμους και το γεγονός ότι μπορείς να βρεις ακόμα κάποια έργα δεκαετίας ακόμα και σε κεντρικά σημεία, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. «Στην Αθήνα υπάρχει μια παιδεία όσον αφορά το γκράφιτι» λέει. «Γι αυτό και βλέπεις τόσα στους δρόμους, για αυτό και έχουν διατηρηθεί παλιά έργα. Η παιδεία είναι αυτό που λείπει στην Ελλάδα, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις οι Έλληνες σε εκπλήσσουν. Δεν ξέρω αν το αντιλαμβάνεσαι, αλλά το στριτ αρτ πλέον είναι μία βιομηχανία στην Ελλάδα, ζει πολύς κόσμος από αυτό. Έχω έναν κολλητό που ξεκινήσαμε μαζί να ζωγραφίζουμε, ο οποίος έχει πολλές οικονομικές δυσκολίες και ζει από αυτό. Δεν μιλάμε για καλλιτέχνες όπως τον ΙΝο που είναι σε πρωτογενές τομέα, ο φίλος μου είναι σε δευτερογενές, ζει από την τέχνη που παράγουμε. Είναι μια βιομηχανία που πρέπει να την προστατέψεις για να έρθει καλός κόσμος, για να υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον. Αν αρχίσεις να μουτζουρώνεις τα γκράφιτι, αν καταστρέφεις τα έργα, ο κόσμος δεν θα θέλει ούτε να τα δει, θα πάψει να υπάρχει αυτή η ζήτηση. Κι υπάρχει οικονομικό σκέλος σε αυτό. Εάν σταματήσει η SΤ.A.CO. να τα συντηρεί, ο φίλος μου θα σταματήσει να έχει δουλειά. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται...».
Δείτε 15 έργα του fors σε slideshow
