Τα Artist in Residence Programs αποτελούν μέρος του διεθνούς καλλιτεχνικού κόσμου εδώ και περίπου έναν αιώνα και μερικά από τα πιο φημισμένα ξενοδοχεία του κόσμου, όπως το The Savoy στο Λονδίνο, το The Pfister Hotel στο Μιλγουόκι και το The Swatch Art Peace Hotel στη Σανγκάι, έχουν φιλοξενήσει αντίστοιχα προγράμματα. Το Eagles Palace τώρα εγκαινίασε το 1ο Artists in Residence Program (Literature Edition) με τη συμμετοχή 10 Ελλήνων συγγραφέων.
Σκοπός του είναι να ενισχύσει τη δημιουργικότητα των καλλιτεχνών, προσφέροντάς τους τον απαραίτητο χρόνο και τον ιδανικό χώρο για να εμπνευστούν, να εξερευνήσουν νέες προοπτικές, να γνωρίσουν καινούριους ανθρώπους, συνδυάζοντας εργασία και στιγμές χαλάρωσης. Με το πέρας του προγράμματος, τα διηγήματα των συγγραφέων θα συγκεντρωθούν σ'έναν τόμο, που θα είναι διαθέσιμος από μέσα Ιουνίου.
Με δυο λόγια ήρθαμε εδώ (Νίκος Παναγιωτόπουλος, Λουκία Δέρβη, Αργυρώ Μαντόγλου, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλέξης Πανσέληνος, Χίλντα Παπαδημητρίου, Έλενα Πέγκα, Δημήτρης Στεφανάκης, Κωνσταντίνος Τζαμιώτης και Α.Δ.) και κάνουμε παρέα, αφηγούμαστε ιστορίες, αλληλοεμπνεόμαστε, και γράφουμε ο καθένας ένα διήγημα σχετικό που θα διαδραματίζεται σε ένα ξενοδοχείο...
Ζήτησα απ' τους συγγραφείς να μου πουν δυο λόγια για την εμπειρία αλλά και τη δημιουργική διαδικασία του να γράφεις σε ενα ξενοδοχείο, μακριά απ' την πόλη.
Αμάντα Μιχαλοπούλου
Οι συγγραφείς τρέφονται με ιστορίες. Σ' ένα ξενοδοχείο -ειδικά σ'ένα ξενοδοχείο με μεγάλη ιστορία- οι ιστορίες κυκλοφορούν ελεύθερα. Διασημότητες, προσωπικό, ζευγάρια, παρέες και μοναχικοί σε μπαρ, εστιατόρια, παραλίες και ιδιωτικούς χώρους αποκτούν μια απρόβλεπτη μυθοπλαστική δύναμη.
Κι επειδή οι συγγραφείς είναι συχνά μοναχικά όντα η οργανωμένη κοινωνικοποίηση του χώρου, οι τυχαίες συναντήσεις, η αλληλεπίδραση δημιουργούν αφηγηματικές ευκαιρίες. Αντίθετα από τις "colonies", τα διάφορα ησυχαστήρια όπου οι συγγραφείς πηγαίνουν για να απομονωθούν και να γράψουν, το ξενοδοχείο παραμένει ένας ζωντανός οργανισμός, μια μικρογραφία κοινωνίας διαταξικής, αμφίθυμης, γεμάτης φόβους και επιθυμίες.
Αλέξης Πανσέληνος
Celebrity treatment σε συγγραφείς, στην Ελλάδα, και από μια επιχείρηση που κανονικά πληρώνεται για να το παρέχει, δεν έχω ξανασυναντήσει. Η ιδέα της residency καλλιτεχνών σε τέτοια πρότυπα τουριστικά ιδρύματα είναι ό,τι καλύτερο και ασφαλώς θα εντυπωσιάσει τους αυριανούς πελάτες του ξενοδοχείου.
Η πρόταση ήταν έκπληξη, η ιδέα ελκυστική και η αντιπαροχή εκ μέρους μου με ένα διήγημα που να διαδραματίζεται σε ξενοδοχείο ιδιαίτερα ερεθιστική.
Είχα αρχίσει να το γράφω από την Αθήνα και διαπιστώνω τώρα πως το φανταστικό αυτό ξενοδοχείο που έστησα στην ιστορία μου θα μπορούσε θαυμάσια να είναι το Eagles Palace. Η ιστορία θα μπορούσε να έχει συμβεί στις βεράντες του, στις σκάλες προς την παραλία, παντού. Και ίσως να έχει πραγματικά συμβεί – και να μην το ήξερα. Σίγουρα η φιλοξενία μου εδώ ξεπερνά την αντιπροσφορά της έμπνευσής μου.
Χίλντα Παπαδημητρίου
Οι συγγραφείς (και οι μεταφραστές) είναι σαν νησιά απομονωμένα. Παλεύουν καθημερινά με την αμφιβολία, έγκλειστοι στο γραφείο τους: ποια είναι η σωστή λέξη; Πώς να διακόψω, να συμπληρώσω, να αλλάξω τη ροή – με άνω τελεία, παρένθεση ή τελεία;
Και άλλα τέτοια ασήμαντα ή σημαντικά που η μοναξιά τους δίνει περίεργες έως εξωπραγματικές διαστάσεις. Θέλω να ευχαριστήσω ειλικρινά τα Μακεδονικά Ξενοδοχεία και τη Θάλεια Καραφυλλίδου που μου έδωσαν την ευκαιρία να συναντηθώ με φίλους συγγραφείς κι άλλους που δεν γνώριζα αλλά γίναμε φίλοι εδώ, στο ονειρεμένο ξενοδοχείο, χάρη στις αστείες ιστορίες που ανταλλάξαμε, τις ιδέες που μοιραστήκαμε και συζητήσαμε, για μια ολόκληρη βδομάδα.
Και να ευχηθώ το Artists in Residence Program να γίνει μόνιμος θεσμός, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν απ' αυτό κι άλλοι συγγραφείς και δημιουργοί.
Κωνσταντίνος Τζαμιώτης
Για μένα το καινούργιο είναι ότι συνυπήρξα αυτές τις μέρες με ομοτέχνους. Κάθετι που γραφόταν, διυλιζόταν μέσα από την κουβέντα μαζί τους.
Οι μισοί ήταν ήδη φίλοι κι η οικειότητα υπήρχε έτσι κι αλλιώς, γνώρισα όμως κι άλλους τόσους κι έτσι κατά κάποιο τρόπο συμμετείχαμε σε κάποιου είδους εργαστήριο, με τη διαφορά ότι αντί να είμαστε κλεισμένοι σε μια αίθουσα με γραφεία είχαμε απέναντι την Αμμουλιανή και τη θάλασσα, και αντί να σταματάμε για καφέ, παίρναμε ένα κοκτέιλ δίπλα στην παραλία κάτω από φοίνικες.
Νομίζω πως αυτά δεν χρειάζεται να τα φοβόμαστε. Δεν υπάρχει μόνο το μοντέλο του σκοτεινού, βασανισμένου καλλιτέχνη που είναι κλεισμένος σε ένα εργαστήριο. Λειτουργεί και αλλιώς, και νομίζω πως αν αυτός ο θεσμός θωρακιστεί και συνεχιστεί μπορεί να βγάλει πολύ ωραία πράγματα.
Δημήτρης Στεφανάκης
Η συστέγαση της δημιουργικής φαντασίας σε χώρο ιδεατό, όπως αυτό του Eagles Palace, δεν έχει τίποτε το μονοσήμαντο.
Αντίθετα μας απελευθερώνει έστω και προσωρινά από τις βασανιστικές μας εμμονές αλλά κυρίως μας υπενθυμίζει το ουσιώδες: Στην πεζογραφία όλα είναι ζήτημα μόχθου και επιμονής.
Ο δημιουργός δεν στήνει καρτέρι στην έμπνευσή του, υπολογίζοντας μονάχα στην στιγμή της επιφοίτησης. Αναζητά τα μικρά, αφανή στιγμιότυπα της μεθοδικής δουλειάς που αν τα ενώσει κανείς οδηγείται σε ένα απρόσμενα θαυμαστό αποτέλεσμα.
Λουκία Δέρβη
Εδω γράφεις ατενίζοντας το βαθύ μπλε της θάλασσας και την καταπράσινη σειρά των πεύκων που απλώνεται μπροστά σου από το μπαλκόνι του δωματίου στο ξενοδοχείο, ακούγοντας ταυτόχρονα τα τιτιβίσματα των χελιδονιών ενώ ίσα που προλαβαίνεις να τα δεις να τρυπώνουν στην φωλίτσα τους στο μπαλκόνι και θυμάσαι τα νιάτα σου στην Βούλα που ήταν γεμάτη χελιδόνια αλλά την εγκατέλειψαν για έναν άλλον παράδεισο που μάλλον τον βρήκες κι εσύ.
Έλενα Πέγκα
Για μένα είναι πρωτόγνωρη εμπειρία αυτό το Residency σε ξενοδοχείο. Εχω ξαναπάει σε Residency σε κέντρα συγγραφέων στην Γαλλία αλλά και στο Σπίτι Της Λογοτεχνίας στην Πάρο. Το ξενοδοχείο είναι κάτι πολύ διαφορετικό και πρωτότυπο γιατί συνυπάρχω με ανθρώπους που έχουν έρθει για παραθερισμό, χαλάρωση, για να απολαύσουν τις ανέσεις του ξενοδοχείου και τις ομορφιές της περιοχής. Ανθρώπους δηλαδή που δεν έχουν έρθει για πνευματική εργασία. Βέβαια μαζί μου είναι και άλλοι δέκα ελληνες συγγραφείς προσκαλεσμένοι. Ετσι έχω την ευκαιρία να γνωρίσω συναδέλφους μου σε ένα περιβάλλον χαλαρό και ευχάριστο και να μιλήσουμε για το γράψιμο ή να ανταλλάξουμε ιστοριες. Παράλληλα, έχουν ετοιμάσει για μας ένα πρόγραμμα με δραστηριότητες για να γνωρίσουμε την γύρω περιοχή και να εμπνευστούμε από αυτήν ώστε ο κάθε ένας μας να γράψει ένα διήγημα από τα ερεθίσματα που του προσφέρονται και από την παραμονή του εδώ. Κάθε μέρα που περνά απομακρύνομαι από την καθημερινότητα μου και ανοίγω τα μάτια μου, τα αυτιά μου, τις αισθήσεις μου σε αυτό που υπάρχει εδώ γύρω μου και στην φύση. Και σαν χειρονομία, ακόμη και σε συμβολικό επίπεδο, ενα ξενοδοχείο να ανοίγει την πόρτα του στην τέχνη σε μια εποχή που τόσες πόρτες πολιτιστικών φορέων κλείνουν, λόγω έλλειψης χρημάτων, είναι αναζωογονητική.
Νίκος Παναγιωτόπουλος
Σε έναν ιδανικό κόσμο, φτιαγμένο δίχως άλλο από χέρι μυθοπλάστη, ο συγγραφέας δεν έχει άλλη έγνοια από το γράψιμό του. Το δωμάτιό του είναι συγυρισμένο από χέρι μεθοδικό, στο αναπαυτικό κρεβάτι του τα σεντόνια μοσχοβολάνε φρεσκοπλυμένα, το φαγητό του είναι μαγειρεμένο με μεράκι και σερβιρισμένο με φροντίδα. Εκείνος δεν έχει παρά να αναμετρηθεί με την έμπνευσή του. Κι αν χρειαστεί να σηκώσει το κεφάλι, στο μέσον μιας δύστροπης φράσης, η θέα που αντικρίζει τον παρηγορεί και τον γαληνεύει. Σ' έναν τέτοιο κόσμο ο συγγραφέας θα έμπαινε στιγμιαία στον πειρασμό να σκεφτεί ότι ίσως και να μην έχει λόγο να ξαναγράψει.
Τα ακούραστα χελιδόνια που έχουν χτίσει τη φωλιά τους στο μπαλκόνι του θα τον επαναφέρουν εγκαίρως, υπενθυμίζοντάς του πως η φιλοξενία σ' ένα πρόγραμμα artists in residence σαν κι αυτό στο οποίο είχε την τύχη να συμμετάσχει, δεν είναι παρά ένα ευλογημένο διάλειμμα, και το καλύτερο που θα είχε να κάνει θα ήταν να εκμεταλλευτεί και το τελευταίο του δευτερόλεπτο, προτού επιστρέψει στον αληθινό κόςμο, εκείνον που επιχειρεί να αποτυπώσει μετρώντας τα λόγια του.
Αργυρώ Μαντόγλου
Η συνύπαρξη δέκα συγγραφέων κάτω από ιδανικές συνθήκες αποδεικνύεται μια πολύ γόνιμη και απολαυστική εμπειρία. Πέρα από την ανταλλαγή ιδεών, τη συζήτηση και την εξερεύνηση του θέματος για το οποίο γράφουμε, αναπτύσσεται μια αμοιβαία εμπιστοσύνη που διευκολύνει την έκφραση. Επιπλέον, η γραφή παύει να είναι μια τόσο μοναχική διαδικασία. Εύχομαι να υιοθετήσουν και άλλοι αυτή την υπέροχη ιδέα των Writers' in Residence, "να ανοίξουν τις πόρτες τους" και να προσφέρουν φιλοξενία σε συγγραφείς, καθώς ειδικά αυτές τις εποχές, η ενεργοποίηση αυτού του τόσο διαδεδομένου θεσμού στο εξωτερικό, θα μπορούσε να ενισχύσει τη δημιουργικότητα και θα βοηθούσε στην παραγωγή περισσότερων φιλόδοξων και απαιτητικών, έργων. Οι συγγραφείς χρειάζονται στήριξη, ασφαλές περιβάλλον και μια κάποια εξωτερική σταθερότητα και αυτό αναμφισβήτητα βιώνουμε καθημερινά εδώ στο Eagles Palace.
σχόλια