FacebookTwitter Susan Sontag, 1975. Φωτ. Peter Hujar. National Portrait Gallery, Smithsonian Institution.
Η ιδιοφυής και αιρετική διανοούμενη, φιλόσοφος, λογοτέχνιδα, σκηνοθέτις Σούζαν Σόνταγκ, απόλυτο icon της Νέας Υόρκης και της προοδευτικής Αμερικής για περισσότερο από τέσσερεις δεκαετίες αν για κάτι επηρέασε τη γενιά των ΄70s ήταν με το δοκιμιακό της βιβλίο On photography (Περί φωτογραφίας). Εκεί ερεύνησε τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με την φωτογραφία, θέτοντας μια σειρά από θέματα ηθικής τάξης. Κάτι που είχε ήδη πετύχει με το Against Interpretation (Εναντίον της ερμηνείας) του 1966, όπου αμφισβητούσε ηθικά το δικαίωμα του διανοούμενου να κρίνει την τέχνη.
Αυτή η πολυσήμαντη γυναίκα που κατάφερε να περάσει στην Αμερική όλη τη μεταπολεμική ευρωπαϊκή σκέψη και τέχνη συνδυάζοντας την με την πιο ευφάνταστη ποπ κουλτούρα των '60s πριν πεθάνει από καρκίνο σε ηλικία 71 ετών, πρόλαβε να γυρίσει τέσσερεις ταινίες και να σκηνοθετήσει το Περιμένοντας τον Γκοντό στο Σεράγιεβο κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του το 1993 καταγράφοντας παράλληλα όλη τη φρίκη του πολέμου. Στο εγχείρημα της αυτό την ακολούθησε και η τελευταία στη σειρά σύντροφός της, η διάσημη φωτογράφος Άννυ Λέιμποβιτς. Δεν υπήρξε ποτέ της αυτό που θα λέγαμε ακτιβίστρια του LGBT κινήματος αλλά υπήρξε σε όλη της ζωή μια ατρόμητη υπερασπίστρια της ελευθερίας απέναντι σε κάθε μορφής βίας και καταπίεσης της έκφρασης. Διετέλεσε πρόεδρος του Αμερικανικού παραρτήματος της διεθνούς οργάνωσης λογοτεχνών PEN και όταν προσβλήθηκε το 1978 από καρκίνο του μαστού έγραψε το Illness as Metaphor (Η νόσος ως μεταφορά). Αργότερα το 1988 το AIDS and its Metaphors (Το Έιτζ ως μεταφορά) όπου στηλίτευσε την κοινωνική υποκρισία και την πολιτική της γλώσσας απέναντι στον τρόμο του θανάτου. Η φήμη της από τις πρώτες της αποτυχημένες λογοτεχνικές απόπειρες της δεκαετίας του ΄60 ως «σκοτεινή κυρία των αμερικανικών γραμμάτων» αποκαταστήθηκε το 1992 με τον Εραστή του Ηφαιστείου και το 1999 με το Στην Αμερική. Απεβίωσε το 2004 και θάφτηκε στο κοιμητήριο του Μοντπαρνάς στο Παρίσι. Παρέμεινε μέχρι τέλους, μια «ζηλωτής της σοβαρότητας». -Χρήστος Παρίδης
ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ
FacebookTwitter Susan Sontag, Harriet Rohmer (μετέπειτα υπεύθυνη των εκδόσεων Children's Book Press στο San Francisco). FacebookTwitter Lisa Rosalie Eisenberg, The teen angst of Susan Sontag. Κόμικ εμπνευσμένο από το βιβλίο Journals and Notebooks, 1947-1963 της Susan Sontag. FacebookTwitter Δεξιά, προσωπογραφία της Susan Sontag από τον Juan Bastos. FacebookTwitter Susan Sontag on film από την Lisa Gornick. FacebookTwitterFacebookTwitter Κάτω δεξιά, σε μία φωτογραφία του 1976, με τον γιο της David Rieff, ο οποίος εξέδωσε τα ημερολόγιά της μετά τον θανατό της. Via Gina Vivinetto's Greatest Hits. Η αριστερή φωτογραφία είναι του Irving Penn. FacebookTwitter Η φωτογράφος Άνι Λίμποβιτς με την οποία συνδέθηκε η Σούζαν Σόνταγκ την τελευταία δεκαετία της ζωής της. «Όταν μεγαλώνεις, μετά τα 45, οι άντρες σταμτάνε να ενδιαφέρονται για σένα. ‘Η να το πούμε διαφορετικά, οι άντρες που με ενδιαφέρουν δεν ενδιαφέρονται για μένα. Θέλω έναν νέο άντρα. Λατρεύω την ομορφιά. Οπότε, τι νέα ; (συνέντευξη στη Guardian το 2000). FacebookTwitter Φωτο Annie Leibovitz. Βλ. Voodoo people, magic peOple. FacebookTwitter Φωτο Annie Leibovitz. Βλ. Voodoo people, magic peOple. FacebookTwitter Φωτο Annie Leibovitz. Βλ. Voodoo people, magic peOple. FacebookTwitter Φωτο Annie Leibovitz. Βλ. Voodoo people, magic peOple. FacebookTwitter Φωτο Annie Leibovitz. Βλ. Voodoo people, magic peOple. FacebookTwitter Το ματωμένο ποδήλατο ενός μικρού αγοριού που σκοτώθηκε από σνάιπερ. Μία φωτογραφία της Annie Leibovitz από ένα ταξίδι στο Sarajevo που είχε κάνει to 1993 μαζί με την Susan Sontag. FacebookTwitter On Photography, το κλασικό δοκίμιο της Susan Sontag για τη φωτογραφία (και δευτερευόντως για τον κινηματογράφο).
Θα δανειστούμε στη συνέχεια μία ιδέα του Darran Anderson από το ποστ του "Susan Sontag – 'On Photography' – The Photographs" για να παραθέσουμε μια σειρά από φωτογραφίες που αντιστοιχούν σε σχόλια της Susan Sontag.
FacebookTwitter Η ταινία του Κρις Μαρκέρ Si j'avais quatre dromadaires (1966), μία ευφυέστατα ενορχηστρωμένη συζήτηση γύρω από τις φωτογραφίες …» Μετά τη χρήση τους από την αστυνομία του Παρισιού στο δολοφονικό περίγυρο της Κομμούνας τον Ιούνιο του 1871, οι φωτογραφίες αναδείχθηκαν σε χρήσιμο εργαλείο του σύγχρονου κράτους…» FacebookTwitter Οι φωτογραφίες όπως του Βιετναμέζου μοναχού με το μπιτόνι βενζίνης ή ενός αντάρτη της Βεγγάλης την ώρα που διαπερνάει με τη ξιφολόγχη έναν δεμένο σύντροφο, εγείρουν το ερώτημα της συνείδησης του πόσο εύλογο έχει γίνει, σε καταστάσεις όπου ο φωτογράφος πρέπει να επιλέξει μεταξύ μιας φωτογραφίας και μιας ζωής, να επιλέγει τη φωτογραφία». FacebookTwitter Το σπουδαίο φιλμ του Τζίγκα Βέρτοβ Ο άνθρωπος με την κάμερα (1929) προσφέρει την ιδανική εικόνα ενός φωτογράφου που βρίσκεται σε αδιάκοπη κίνηση …» FacebookTwitter Η ταινία Σιωπηλός μάρτυρας (1954) του Χίτσκοκ προσφέρει μια συμπληρωματική εικόνα: ο φωτογράφος που υποδύεται ο Τζέιμς Στιούαρτ έχει μία έντονη σχέση με ένα γεγονός μέσα από την κάμερα του, επειδή ακριβώς του σπασμένου ποδιού του που τον καθιστά ακινητοποιημένο σε αναπηρικό καροτσάκι…» FacebookTwitter Στο Blowup (1966) του Αντονιόνι ένας φωτογράφος μόδας καθώς φωτογραφίζει το μοντέλο Βερούσκα διακατέχεται από παροξυσμό επάνω από το κορμί της. FacebookTwitter Η αλλόκοτη ταινία του Μάικλ Πάουελ Peeping Tom (1960)... σχετικά με την περίπτωση ενός ψυχοπαθή που σκοτώνει γυναίκες την ώρα που τις φωτογραφίζει με όπλο που κρύβει μέσα στην κάμερα του». FacebookTwitter Οι φωτογραφίες του Μάθιου Μπράντυ και των συνεργατών του που κατέγραψαν τη θηριωδία των πεδίων της μάχης δεν έκαμψε τον ενθουσιασμό του κόσμου με τον Εμφύλιο. Οι φωτογραφίες των γυμνών σκελετωμένων κρατούμενων από την Αντεροσβίλ πυροδότησε την κοινή γνώμη των Βόρειων εναντίον των Νότιων» FacebookTwitter Οι φωτογραφίες του Τζέικομπ Ρη καταδεικνύουν τη βρώμα της Νέας Υόρκης του 1880. Οι τραχείς φωτογραφίες βγαλμένες με φλας …. Φαίνονται όμορφες χάρη στη δύναμη των θεμάτων τους, σκληροτράχηλοι άμορφοι κάτοικοι των φτωχογειτονιών της Νέας Υόρκης…» FacebookTwitter Ο τελευταίος αναστεναγμός του ερωτικού εναγκαλισμού ενός έθνους στο στυλ του Γουίτμαν αλλά παγκοσμιοποιημένο και απογυμνωμένο από κάθε απαίτηση όπως ακούστηκε στην έκθεση «Η οικογένεια του ανθρώπου». Όπως είπε και ο ίδιος ο φωτογράφος Έντουαρντ Στάιχεν, η έκθεση αυτή αποτέλεσε το αποκορύφωμα της καριέρας του. FacebookTwitter Η δουλειά της Άρμπους δεν προσκαλεί το κοινό της να ταυτιστεί με τους παρίες και τους αξιοθρήνητους ανθρώπους που φωτογραφίζει. Η ανθρωπότητα δεν είναι «ένα»…. Ρώσοι νάνοι σε ένα δωμάτιο της 100th Street». FacebookTwitter Ο Μπρασάι φωτογράφιζε επίσης το είδος των ανθρώπων που ενδιέφεραν την Άρμπους – δείτε τη σειρά του La Môme Bijou». FacebookTwitter Ίσως η πιο τρομακτική σκηνή στην ταινία Freaks (1932) του Τομ Μπράουνιγκ να είναι το γαμήλιο γλέντι. FacebookTwitter Οι φωτογραφίες του Γουίτζι είναι πράγματι ενοχλητικές. FacebookTwitter Το πιο πρώιμο μοντέλο ενός επίμονου κοιτάγματος της χαμηλής ζωής είναι οι 36 φωτογραφίες από τη ζωή των δρόμων του Λονδίνου - Street Life in London (1877-78) που έβγαλε ο Βρετανός ταξιδευτής και φωτογράφος Τζον Τόμσον. Προτού ασχοληθεί με τους απόκληρους της πατρίδας του είχε ήδη δει συναντήσει ειδωλολάτρες. Ένα ταξίδι διαρκείας που του απέφερε το τετράτομο Εικόνες της Κίνας και των ανθρώπων της (1873-74) Illustrations of China and Its People . FacebookTwitter Ένα παράδειγμα της φωτογραφίας ως επιστήμη είναι το πρότζεκτ του Ωγκουστ Ζάντερ που ξεκίνησε το 1911 …. Τα σχέδια του Γκεόργκ Γκροτζ …. Συγκεντρώνουν το πνεύμα και την ποικιλία ανθρώπινων τύπων στη Γερμανία της Βαϊμάρης μέσα από την καρικατούρα». «Συγκρίνετε τις φωτογραφίες του Ζάντερ του 1930 Άνθρωποι του τσίρκο»… FacebookTwitter Φωτογραφίες της Άρμπους ανθρώπων του τσίρκο... FacebookTwitter Πορτρέτα χαρακτήρων του περιθωρίου από την Λίζετ Μόντελ. FacebookTwitter Βερολινέζοι της εργατικής τάξης από την ταινία του Ρόμπερτ Σίοντμακ Menschen am Sonntag (1929) φωτογραφίζονται κατά τη διάρκεια της Κυριακάτικης εξόδου τους. FacebookTwitter Μία από τις πιο ενοχλητικές ταινίες που έγιναν ποτέ, το La Jetée του Κρις Μαρκέρ αφορά την ιστορία ενός άντρα ο οποίος προβλέπει το θάνατό του ενώ η αφήγηση της ταινίας βασίζεται αποκλειστικά σε φωτογραφίες. FacebookTwitter Ο Μαξίμ ντυ Καμπ … επικέντρωσε όλη του τη φωτογραφική δραστηριότητα σε θεάματα όπως Ο Κολοσσός του Αμπού Σιμπέλ και τον Ναό του Μπάλμπεκ και όχι στην καθημερινή ζωή των φελάχων. FacebookTwitter Ο Άλφρεντ Στίγκλιτζ διατεινόταν πόσο περήφανος ήταν που άντεξε τρεις ώρες εν μέσω χιονοθύελλας «περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή» να πάρει τη διάσημη φωτογραφία του 5η Λεωφόρος, χειμώνας - Fifth Avenue, Winter. FacebookTwitter Αυτό που μοιάζει με μια απλή κορώνα – η διάσημη φωτογραφία του Χάρολντ Έντζερτον του 1936 - γίνεται πολύ πιο ενδιαφέρουσα όταν ανακαλύπτουμε ότι πρόκειται για ένα τίναγμα γάλατος. FacebookTwitter Ο Ρέινερ Μπόναμ εξυμνεί την «στιγμιαία αρχιτεκτονική και την στιγμιαία κορυφογραμμή» του Λος Άντζελες για το δώρο της ελευθερίας του, της καλής ζωής κάτι αδύνατο ανάμεσα στις ομορφιές και τις ασχήμιες μιας ευρωπαϊκής πόλης» FacebookTwitter Οι ποιητικές κατασκευές του Φρλεντερικ Σόμερ. FacebookTwitter Το μικρό Εβραιόπουλο φωτογραφημένο το 1943 κατά τη διάρκεια διαλογής στο γκέτο της Βαρσοβίας με τα χέρια ψηλά και παγωμένο βλέμμα από τον τρόμο…». FacebookTwitter
Η Susan Sontag επισκέπτεται τον αρχιτέκτονα Philip Johnson (BBC).
σχόλια