Football, Voetbal, Futebol, Futbol, Fudbal. Σε όποια μεριά της Γης κι αν πας, οι συγκεκριμένες λέξεις σημαίνουν ένα πράγμα, ποδόσφαιρο. Ξεκινώντας από αυτές ο Γιώργος Λέντζας και ο Άγγελος Γιακουμίδης δημιούργησαν το «Football Stories» και μαζί με την ομάδα τους μπήκαν σ’ ένα αεροπλάνο και γύρισαν όλο τον κόσμο, καταγράφοντας με τις κάμερές τους τα μεγαλύτερα ντέρμπι του κόσμου. Από το Σέλτικ - Ρέιντζερς στην κρύα και συννεφιασμένη Σκωτία μέχρι το Μπόκα - Ρίβερ στην Αργεντινή.
Στο ενδιάμεσο πέρασαν από Ολλανδία, Αγγλία, Τουρκία, Ισπανία, Κολομβία και φυσικά Βραζιλία. Τους συνάντησα ένα μεσημέρι στην Αθήνα, μερικές μέρες πριν πάνε ξανά στο αεροδρόμιο, αυτήν τη φορά με προορισμό τη Σερβία.
Καθόμαστε σ' ένα κατάστημα που πουλά χυμούς. Εκεί ο Άγγελος αρχίζει να μου μιλά για την ιδέα του. Για εκείνο το βράδυ που μαζί με τον φίλο του τον Δημήτρη, επίσης μέλος της παρέας του «Football Stories», τρώγοντας σουβλάκια και πίνοντας ρετσίνα, σχολίαζαν την άσχημη κατάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο. «Τι ωραίο θα 'ταν να δείχναμε το πραγματικό ποδόσφαιρο που παίζεται στο εξωτερικό» αναρωτήθηκε. Άλλωστε, είχε εμπειρία, έχοντας δουλέψει ως φυσικοθεραπευτής σε ελληνικές ομάδες κι έχοντας απορρίψει μια μεγάλη πρόταση από την Arsenal, όταν έκανε το μεταπτυχιακό του στη Βρετανία, για να υλοποιήσει τη συγκεκριμένη εκπομπή.
Οι παρέες δίνουν πολλή ενέργεια σε ένα πρότζεκτ. Μπορώ να καταλάβω πως η εκπομπή έχει άρωμα «World Party». Το γεγονός ότι αυτό δεν λειτούργησε δεν θα με απέτρεπε από το να δουλέψω ξανά με φίλους. Αντιθέτως, θεωρώ πως δουλεύοντας με φίλους, αντιλαμβάνεσαι αν είναι πραγματικοί σου φίλοι.
Πήρε τηλέφωνο τον Γιώργο Λέντζα, τον οποίο γνώριζε ήδη. Εκείνος εντυπωσιάστηκε. Πήραν το πρώτο αεροπλάνο με προορισμό τη Ρώμη. Ο στόχος τους ήταν να κάνουν έναν «πιλότο» και να δουν εάν θα έβρισκαν διαφήμιση.
Τα χρήματα για το ταξίδι τα βάζουν από την τσέπη τους, αφού πρόκειται για δική τους παραγωγή. Η κουβέντα δεν άργησε να πάει στις δυσκολίες και τα εμπόδια που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν μέχρι να πάρει σάρκα και οστά το πρότζεκτ.
— Πόσο εύκολο ήταν να πείσετε ένα κανάλι να βάλει μια τέτοια, πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα εκπομπή στο πρόγραμμά του;
Γιώργος Λέντζας: Νομίζω πως τα κανάλια αυτή την περίοδο ψάχνονται. Βλέπουμε πως υπάρχει μια διάθεση πειραματισμού με νέα πρότζεκτ. Σε όσες διαφημιστικές πήγαμε, μας είπαν πως δέχονται να βάλουν χρήματα, με τη σκέψη πως θα μπορούσε να προβληθεί στο Netflix. Είχαμε κάνει μερικές επαφές, είχαμε προχωρήσει τις συζητήσεις, ωστόσο το πρόβλημα ήταν πώς στο Netflix αυτήν τη στιγμή «μπατζετάρουν» τις παραγωγές του 2022. Έπρεπε, δηλαδή, να περιμένουμε. Ο ΑΝΤ1 ήταν μια πολύ καλή συγκυρία για μας.
Είναι πολύ καινοτόμο το γεγονός πως ένας τηλεοπτικός σταθμός όπως ο ΑΝΤ1 θέλησε να έχει μια τέτοια εκπομπή στο πρόγραμμά του και να τη δοκιμάσει. Ευχαριστούμε πάρα πολύ τον Τζώρτζη Ποφάντη, τον Γενικό Διευθυντή προγράμματος του σταθμού, γιατί χωρίς αυτόν δεν ξέρουμε αν θα είχαμε την ευκαιρία. Ο άνθρωπος γουστάρει πάρα πολύ την μπάλα και ήθελε να επενδύσει σε ιδιαίτερο πρόγραμμα. Γνωρίζουμε πως δεν είναι ένα πρότζεκτ που μπορεί να κάνει υπερβολικά νούμερα. Ξέρουμε πως είναι ειδικού ενδιαφέροντος και απευθύνεται κατά βάση σε άντρες, αν και έχουμε προσπαθήσει να προσελκύσουμε και γυναικείο κοινό μέσω της ταξιδιωτικής προσέγγισης. Στην τηλεόραση αυτό κανονικά θα ήταν ένα μεγάλο Χ (γελάει).
— Πόσο εύκολο ήταν, όμως, αυτή η ιδέα να γίνει πράξη;
Γ.Λ.: Το να τρέχουμε εμείς ένα πρότζεκτ, από τη μια, μας δίνει μια δημιουργική ελευθερία ως προς το το τι θέλουμε να πούμε στο κοινό, από την άλλη, όμως, τα ταξιδιωτικά πρότζεκτ είναι πολύ ακριβά. Για να τα βγάλουμε πέρα, όλοι μας έπρεπε να πάρουμε πάνω μας περισσότερα από ένα πόστα, να ψάχνουμε διεξόδους στα οικονομικά προβλήματα που προέκυπταν.
— Δηλαδή;
Γ.Λ.: Σκέψου ότι ο Άγγελος δεν παρουσιάζει απλώς αλλά συμμετέχει στη δημοσιογραφική έρευνα και έχει αναλάβει το κομμάτι της επικοινωνίας στα social media της εκπομπής. Εγώ, αντίστοιχα, σκηνοθετώ, παρουσιάζω και είμαι επικεφαλής της παραγωγής. Είμαστε λίγοι άνθρωποι για πολλές θέσεις.
— Αυτό μπορεί να έχει να κάνει με το ότι βάλατε χρήματα από τη τσέπη σας;
Γ.Λ.: Ναι, από αυτήν τη βάση ξεκινήσαμε. Εγώ έλεγα μεταξύ σοβαρού και αστείου στο κανάλι «ευτυχώς που κάναμε το "Nomads" μαζί, για να μπορώ να πληρώνω το "Football Stories"». Ξεκινήσαμε με πηγαία ενέργεια, αλλά γνωρίζοντας τα προβλήματα που θα αντιμετωπίζαμε.
Όλα προέκυψαν πολύ συγκυριακά. Πήγαμε σε παιχνίδι διερωτώμενοι πώς θα διαχειριστούμε σεναριακά το ότι δεν θα καταφέρουμε να βρούμε εισιτήρια. Στο Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ - Λίβερπουλ, που είναι το πιο δύσκολο παιχνίδι στον κόσμο να βρεις εισιτήριο, ψάξαμε στη μαύρη αγορά. Στη Σκωτία μπήκαμε κρατώντας ένα πλακάτ που έγραφε πως ήμουν απελπισμένος για ένα εισιτήριο.
Εκεί βλέπεις τον αληθινό παλμό του ποδοσφαίρου, γιατί οι τύποι μόνο που κοιτούν έναν Έλληνα, κακόμοιρο και ταλαίπωρο, που κάνει σαν τρελός για ένα εισιτήριο, θέλουν να τον βοηθήσουν. Κι αυτό είναι η πεμπτουσία του ποδοσφαίρου. Είναι πολύ συγκινητικό. Ξεκινήσαμε πολύ κυνικά το πρότζεκτ και καταλήξαμε να λέμε «δώστε το ποδόσφαιρο στους ανθρώπους στους οποίους ανήκει».
— Γιώργο, πριν από το «Football Stories», είχες συμμετάσχει σε δύο ακόμη ταξιδιωτικές εκπομπές. Σε έκαναν πιο σοφό;
Γ.Λ.: Από κάθε δουλειά μου έχω πάρει κάτι. Και στο «World Party» είχα πολλά πόστα, καθώς, πέρα από το κομμάτι της φωτογραφίας και της εικονοληψίας, ανέλαβα επίσης αυτό της οργάνωσης της παραγωγής μαζί με τον Σάκη (σ.σ. Τανιμανίδη). Όλα αυτά με έκαναν να εξελιχθώ και θεωρώ πως τώρα κάνω τα πιο ώριμα βήματά μου στο storytelling.
Άγγελος Γιακουμίδης: Εγώ δεν είχα καμία σχέση με τον χώρο. Είμαι φυσικοθεραπευτής, αλλά δούλευα στον χώρο του ποδοσφαίρου. Ο πατέρας μου έκανε την ίδια δουλειά και από μικρός ήμουν στα γήπεδα.
— Ήταν κάτι εντελώς καινούργιο για σένα δηλαδή;
Α.Γ.: Ναι. Νομίζω πως έξι μήνες μετά είμαι τελείως διαφορετικός. Στην αρχή ήμουν πολύ ψαρωμένος. Αυτό λύθηκε με άπειρες φωνές από τον Γιώργο.
Γ.Λ.: Μια φορά τον έβαλα να πει μια πρόταση 15 φορές. Ήταν στο πρώτο ταξίδι. Προφανώς, δεν μπήκε ποτέ αυτή η σκηνή, γιατί ήταν πολύ κακή. (γελάει)
— Δεν ξέρω αν είστε κολλητοί, πόσο εύκολο είναι όμως να διατηρηθεί μια φιλία στο πλαίσιο μιας επαγγελματικής συνεργασίας;
Γ.Λ.: Για μένα είναι υποχρεωτική συνθήκη. Όταν είναι τέτοια η κούραση και η ταλαιπωρία, χρειάζεσαι ανθρώπους γύρω σου με τους οποίους δεν θα έχεις μια απλή συνεργασία αλλά μια ανθρώπινη επαφή. Οι παρέες δίνουν πολλή ενέργεια σε ένα πρότζεκτ. Μπορώ να καταλάβω πως η εκπομπή έχει άρωμα «World Party». Το γεγονός ότι αυτό δεν λειτούργησε δεν θα με απέτρεπε από το να δουλέψω ξανά με φίλους. Αντιθέτως, θεωρώ πως δουλεύοντας με φίλους, αντιλαμβάνεσαι αν είναι πραγματικοί σου φίλοι.
— Θα είναι αμιγώς ποδοσφαιρική η εκπομπή;
Α.Γ.: Όχι, αλλά, για να είμαι ειλικρινής, το ποδόσφαιρο είναι η αφορμή που μπαίνουμε σε ένα αεροπλάνο. Από κει και πέρα, ο τρόπος που προσεγγίζουμε τα πράγματα έχει έναν πιο ταξιδιωτικό χαρακτήρα. Ψαχτήκαμε και λίγο με το φαγητό, κάποιες φορές ήταν ωραίο, κάποιες όχι.
— Τι εννοείς;
Γ.Λ.: Φάγαμε μερικά πολύ άσχημα φαγητά. Εκείνη τη ρέγγα την καπνιστή στην Ολλανδία ακόμα τη ρεύομαι. Αντίστοιχα, είχαμε δοκιμάσει κάτι απολιθωμένα μπέργκερ σε ένα ματσάκι έκτης κατηγορίας στην Αγγλία.
Α.Γ.: Εμένα το χειρότερό μου ήταν κάτι λουκάνικα στο Μαρακανά. Λέω «δεν γίνεται να μη με σκότωσαν οι σφαίρες στη φαβέλα και να με σκοτώσει ένα λουκάνικο».
— Τι έγινε, τελικά, με τους πυροβολισμούς στις φαβέλες της Βραζιλίας;
Γ.Λ.: Αποδελτιώθηκε λίγο παράλογα στην Ελλάδα το περιστατικό. Προφανώς, ένας τίτλος «Πυροβολισμοί στα γυρίσματα του Football Stories» δεν θα πουλούσε όσο το «παραλίγο νεκρός ο Γιώργος Λέντζας». Έπαιξαν και τέτοια click-beat άρθρα.
Η πραγματικότητα ήταν πως πήγαμε σε μία από τις πιο επικίνδυνες φαβέλες της Βραζιλίας. Είχαμε φτάσει αρκετά οργανωμένοι με μια ΜΚΟ και, ενώ ετοιμαζόμασταν να ξεκινήσουμε, άρχισαν να πέφτουν πυροβολισμοί στο πίσω στενό. Στην αρχή πάθαμε σοκ. Οι προπονητές φώναζαν να εκκενωθεί το γήπεδο. Το χειρότερο ήταν πως δεν γνωρίζαμε τι συνέβαινε. Δεν ξέραμε αν επρόκειτο για ανταλλαγή πυροβολισμών, για μάχη ανάμεσα σε συμμορίες ή μπαλωθιές ενός μεθυσμένου.
Football Stories trailer
— Φοβηθήκατε;
Α.Γ.: Εγώ φοβήθηκα, δεν θέλω να σου πω ψέματα. Μας είχαν πει να μην πάμε, να μη στρέψουμε τις κάμερες προς τη γειτονιά απέναντι, γιατί εκεί μένουν όλοι οι dealers και αν δουν κάμερα, ίσως πιστέψουν πως θέλουμε να τους φωτογραφίσουμε.
— Τα παιδιά της φαβέλας πώς αντέδρασαν;
Γ.Λ.: Άλλα είχαν φρικάρει, άλλα γελούσαν και άλλα δεν ήθελαν να βγουν από το γήπεδο με τίποτα. Αναρωτιόμασταν πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η ανθρωπότητα έχει αποτύχει όσο υπάρχει παιδί 12 χρονών που δεν σοκάρεται στο άκουσμα ενός πυροβολισμού και δεν τρέχει να σωθεί.
— Ήταν αυτή η πιο έντονη εμπειρία που ζήσατε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών;
Α.Γ.: Για μένα δεν ήταν αυτή. Ήταν στο Μεντεγίν της Κολομβίας. Πήγαμε σε μία από τις τελευταίες επικίνδυνες φαβέλες της. Εκεί συναντήσαμε έναν άνθρωπο που ήθελε να φτιάξει μια ποδοσφαιρική ομάδα με σκοπό να τραβήξει τα παιδιά μακριά από το έγκλημα. Γι' αυτόν γνωρίζαμε πως είχε πάει φυλακή για 3 δολοφονίες. Εκεί ανακάλυψε τον Θεό και άλλαξε κοσμοθεωρία. Όταν βγήκε, σπούδασε και έγινε δικηγόρος. Έτσι ξέραμε εμείς. Ξεκινήσαμε τη συνέντευξη και ο τύπος μάς είπε πως τελικά δεν είχε σκοτώσει 3 άτομα αλλά 140 άτομα και ότι έμμεσα είχε εμπλακεί σε 500 δολοφονίες. Δεν ήξερα τι να του απαντήσω.
— Τα ταξίδια σάς έκαναν να αλλάξετε γνώμη για μερικές χώρες;
Γ.Λ.: Όλοι μας έχουμε στερεότυπα, τις περισσότερες φορές βαθιά ριζωμένα μέσα μας, για τα μέρη που πρόκειται να επισκεφτούμε. Το ωραίο είναι πώς καταρρίπτονται όλα αυτά όταν φτάνεις εκεί. Πήγαμε στο Μεντεγίν, νομίζοντας πως θα είναι μια πόλη που έχει σπαραχτεί από τα ναρκοκαρτέλ.
Αντ' αυτού, είδαμε μια πόλη τρομερά φιλόξενη που προσπαθεί να εξελιχθεί. Αυτήν τη στιγμή πρωτοπορεί σε πολλά πράγματα, όπως η οπαδική συνεννόηση. Πριν από το ματς συναντιούνται οι επικεφαλής των οπαδών των ομάδων και συμφωνούν πως δεν πρόκειται να δεχτούν κλιμάκωση της έντασης στο γήπεδο. Θυμάμαι ακόμα το ανδρόγυνο που πέρασε μέσα από τους οργανωμένους της αντίπαλης ομάδας και δεν συνέβη απολύτως τίποτα.
— Πρέπει, τελικά, να υπάρχουν οπαδοί ή όχι στα γήπεδα;
Γ.Λ.: Πιστεύω πως στην Ελλάδα γουστάρουμε να δαιμονοποιούμε λέξεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τον οπαδό, έναν τύπο που πολύ μαχητικά αγαπάει, υποστηρίζει και ακολουθεί την ομάδα του, τον έχουμε ταυτίσει με τον χούλιγκαν. Ο χουλιγκανισμός είναι μια ακραία έκφανση του οπαδισμού. Δεν σημαίνει πως κάθε οπαδός είναι χούλιγκαν. Αυτό είναι πολύ άδικο. Έχουμε γνωρίσει οργανωμένους οπαδούς ομάδων του εξωτερικού που υποστηρίζουν την ομάδα τους και η διαύγεια με την οποία σου μιλούν για το ποδόσφαιρο είναι εντυπωσιακή.
Α.Γ.: Καλώς ή κακώς, η κουλτούρα του οπαδού πεθαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Στη Λατινική Αμερική είναι τα τελευταία προπύργια. Όλοι τους εκεί έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο αξιακό σύστημα. Θα σου μιλήσουν για την τιμή, για το πάθος, την αγάπη. Ακόμα κι αν τους ιντριγκάρεις, δεν θα σου μιλήσουν για μίσος.
— Βραζιλία ή Αργεντινή τελικά;
Γ.Λ.: Ως χώρα Βραζιλία, ως ποδόσφαιρο Αργεντινή.
— Γιατί;
Γ.Λ.: Είναι πιο έντονοι οι Αργεντίνοι. Μ' αρέσει που ένας τύπος γεννιέται σε μια γειτονιά και υποστηρίζει αυτή την ομάδα μέχρι να πεθάνει. Ποδοσφαιρικά, είναι αρκετά κοντά στις ατμόσφαιρες που γουστάρουμε εμείς ως Έλληνες.
— Αν ήταν να μείνει ζωντανή μία από τις δύο σχολές ποδοσφαίρου, η λατινοαμερικάνικη ή η βρετανική, ποια θα επιλέγατε;
Γ.Λ.: Αυτό που συνηθίζω να λέω είναι πως το ποδόσφαιρο φτιάχτηκε από Άγγλους για να γουστάρουν οι Λατίνοι. Όσο και να μου αρέσει το δυναμικό παιχνίδι και το τέλειο αποτέλεσμα των βορειοευρωπαϊκών χωρών, αυτός ο τσαμπουκάς, αυτή η αντίληψη, αυτή η καλώς εννοούμενη αλητεία που υπάρχει στη Λατινική Αμερική εμένα με γεμίζει απόλυτα.
Α.Γ.: Εγώ θα επιλέξω το βρετανικό, γιατί με εκφράζει πάρα πολύ το συναίσθημα ενός ανθρώπου που γεννήθηκε, για παράδειγμα, στο Ίπσουιτς, υποστηρίζει την ομάδα της πόλης του, δεν έχει δει τίτλο εδώ 50 χρόνια, αλλά είναι κάθε Σάββατο στο γήπεδο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη έκφραση ανιδιοτέλειας από αυτό το πράγμα.
— Υπάρχει κάποιος στόχος που θα θέλατε να εκπληρώσετε μέσω της εκπομπής;
Γ.Λ.: Ένα εναλλακτικό όνομα της εκπομπής θα ήταν και «εκπλήρωση των ονείρων μας». Είδαμε σχεδόν όλα αυτά που θέλαμε. Από κει και πέρα, ενδιαφέρον θα είχε να καταγράφαμε το ποδόσφαιρο στην Ινδία, στην Ινδονησία και στα νησιά του Ειρηνικού. Το όνειρό μου, βέβαια, θα ήταν να σταματήσουν να λήγουν παιχνίδια 0-0. Πήγαμε, για παράδειγμα, στο Μαρακανά και δεν πανηγυρίσαμε γκολ.
— Τελικά, γιατί το ποδόσφαιρο είναι ο βασιλιάς των σπορ παγκοσμίως;
Γ.Λ.: Στο ποδόσφαιρο δεν χρειάζεσαι πολλά πράγματα για να παίξεις. Μπορείς να αυτοσχεδιάσεις ακόμα και με το είδος της μπάλας. Έχουμε παίξει με κουκουνάρια, ακόμα και μπουκάλια.
Στο μπάσκετ, αν εγώ έχω μπάτζετ ένα εκατομμύριο ευρώ και ο Άγγελος δέκα, κατά 99% δεν θα τον κερδίσω ποτέ. Στο ποδόσφαιρο όλη η μαγεία είναι πως ο Δαβίδ μπορεί να κερδίσει τον Γολιάθ και επαναλαμβανόμενα, όπως έγινε στο Euro το 2004. Δεν θα μπορούσε να συμβεί σε κανένα άλλο άθλημα.
Ένας άνθρωπος που τρέχει για τα προς το ζην του ζει και αναπνέει για μια Κυριακή. Όσο πιο πολλές ήττες έχει δεχτεί στη ζωή του, τόσο πιο έντονα παρακολουθεί. Το ποδόσφαιρο είναι η δεύτερη ζαριά εκείνου που έχει μάθει στα δύσκολα, χωρίς να τα καταφέρνει.
Info
Το Football Stories έρχεται σύντομα στον ANT1.
σχόλια