Οι παράνομες διαφημίσεις, οι αφίσες σε στύλους και τα γκράφιτι που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι «έργα τέχνης», αποτελούν τόσο παλιό και διαδεδομένο πρόβλημα στην Αθήνα και τα προάστια, που πλέον περνά σχεδόν απαρατήρητο από τους περισσότερους κατοίκους, συνηθισμένοι καθώς είναι σε μια παγιωμένη αυθαιρεσία.
Η πρόσφατη απόφαση του νέου περιφερειάρχη Αττικής Γιώργου Πατούλη να βγάλει στους δρόμους τα συνεργεία για να ξηλώσουν αφίσες συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, όταν στο πλαίσιο της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας κατέβηκαν και αφίσες της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα για το τριήμερο κομματικό φεστιβάλ. Μάλιστα λίγες ώρες αργότερα, ο κ. Πατούλης απευθύνθηκε και προσωπικά στον πρώην πρωθυπουργό, κάνοντας λόγο για αφισορύπανση, υποδαυλίζοντας ακόμα περισσότερο τη συζήτηση και στα social media.
Το LiFO.gr επικοινώνησε με τον δήμο της Αθήνας, για τις παράνομες αφίσες, τις διαφημίσεις και τα γκράφιτι στον αστικό ιστό. Πού εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα; Υπάρχει επαρκής έλεγχος και, αν ναι, τι πρόστιμα προβλέπονται και πότε επιβάλλονται;
Τα πρόστιμα
«Στην Αθήνα κατεβάζουμε συνέχεια τις παράνομες αφίσες και επιβάλλουμε πρόστιμα από 1.400 ευρώ έως και 30.000 χιλιάδες ευρώ όπως προβλέπει ο νόμος του 2001», λέει ο αντιδήμαρχος δημοτικής αστυνομίας και κοινοχρήστων χώρων, Βασίλειος Κορομάντζος. Στο πλαίσιο της Ολυμπιάδας του 2004, προστέθηκαν και προβλέπονται πρόστιμα και για τη διαφήμιση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας - από 30.000€ έως και 50.000 ευρώ.
Όπως εξηγεί, οι αφίσες και οι διαφημίσεις θεωρητικά απαγορεύονται «σχεδόν παντού» και δεν θα έπρεπε να βλέπουμε καμία απολύτως διαφήμιση σε τοίχους ή στύλους φωτισμού. «Ο μόνος τρόπος να διαφημιστεί κανείς είναι σε σημεία που επιτρέπουμε» λέει για τα μόλις 540 σημεία στην πόλη που επιτρέπεται διαφήμιση: στις στάσεις των λεωφορείων και στους ειδικούς πυργίσκους.
Ο δήμος μισθώνει αυτές τις θέσεις με πλειστηριασμό σε διαφημιστικές εταιρείες που στη συνέχεια τις διαχειρίζονται κατά το δοκούν. Την περασμένη τετραετία, ο Δήμος Αθηναίων εισέπραξε από τη νόμιμη διαφήμιση περίπου 800.000 ευρώ, όπως εκτιμά με «πάσα επιφύλαξη» ο κ. Κορομάντζος.
Είναι όλοι ίσοι απέναντι στους κανονισμούς; Όχι
Όμως ενώ οι επιβάλλονται τσουχτερά πρόστιμα στους επιχειρηματίες που θα παρανομήσουν, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα πολιτικά κόμματα. Όπως παραδέχεται ο κ. Κορομάντζος, όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν επιβάλλονταν πρόστιμα για αφισοκόλληση κομμάτων στο κέντρο της Αθήνας και οι αρχές έρχονταν σε συνεννόηση με τις παρατάξεις για να κατεβάζουν τις αυθαίρετα τοποθετημένες αφίσες.
«Αυτή η πρακτική να μη κόβονται πρόστιμα στα κόμματα είναι μία πρακτική που έχει ακολουθηθεί τα τελευταία χρόνια», λέει χαρακτηριστικά ο αντιδήμαρχος, εξηγώντας πως σε αυτή την περίπτωση, όπως και στην αφισοκόλληση από συνδικάτα σε απεργίες, οι ίδιοι που κολλούν τις αφίσες τις αφαιρούν στο τέλος της εκάστοτε πορείας ή κομματικής εκδήλωσης.
Ωστόσο αναγνωρίζει ότι είναι εξίσου παράνομη η αφισοκόλληση και σε αυτή την περίπτωση αλλά «είναι για πολύ λίγο και μετά "τελειώνει η ιστορία"». Κατά τον κ. Κορομάντζο, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις περιοχές διεπαφής με άλλους, όμορους δήμους, όπως στην Κωνσταντινουπόλεως ή στα σύνορα με την Κηφισιά. Αυθαιρεσίες παρατηρούνται και σε επίπεδο επιγραφών καταστημάτων, όπου ο κανονισμός προβλέπει να είναι όλες οριζόντιες και παράλληλες με το επίπεδο των τοίχων. «Εξαιρούνται μόνο οι σταυροί των φαρμακείων και των νοσοκομείων», μας λέει. Η εικόνα όμως δεν είναι πάντοτε αυτή που θα έπρεπε.
Τα γκράφιτι δεν είναι παράνομα;
«Το γκράφιτι δεν περιέχει διαφήμιση και αν είναι καλαίσθητο, συνήθως δεν υπάρχει αντίρρηση», δηλώνει ο κ. Κορομάντζος. Όμως η ομορφιά ενός γκράφιτι είναι υποκειμενική και υπάρχουν εκεί έξω αμέτρητα γκράφιτι που είναι σχεδόν «αντικειμενικά γκροτέσκα». «Υπάρχουν πρόστιμα του κανονισμού καθαριότητας, αλλά για να επιβληθούν πρέπει να γνωρίζουμε ποιος τα σχεδίασε», προσθέτει και παραδέχεται πως δεν θυμάται προσωπικά κάποια περίπτωση που οποιοσδήποτε να έχει πληρώσει πρόστιμο για γκράφιτι.
«Το φαινόμενο των αφισών έχει περιοριστεί σε σχέση με το παρελθόν», σημειώνει από την πλευρά του ο Νικόλαος Αβραμίδης, αντιδήμαρχος καθαριότητας και ανακύκλωσης. «Τα κόμματα πλην εξαιρέσεων σέβονται τη νομοθεσία. Μας ζητήθηκε η συνδρομή μας από την περιφέρεια για τους καθαρισμούς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν το Μοναστηράκι και το Γκάζι, όπου κολλάνε "όπου θέλουνε" για συναυλίες αλλά καθαρίζουμε συνέχεια».