Η ιστορική εμποροπανήγυρη και ζωοπανήγυρη της Λάρισας ήταν ένα σημαντικό εμπορικό γεγονός για πολλούς αιώνες στην Κεντρική Ελλάδα, κυρίως στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Σκέπη του εθίμου είναι το Μπεζεστένι της πλατείας του Φρουρίου, το σημαντικότερο οθωμανικό κτίριο που σώζεται στην πόλη.
Το Μπεζεστένι (από την αραβική λέξη bez=ύφασμα και την τούρκικη λέξη bezesten=αγορά υφασμάτων) που χτίστηκε στο τέλος του 15ου-αρχές 16ου αιώνα (όπως και το μπεζεστένι της Θεσσαλονίκης και των Σερρών) ήταν ένας πολύ σημαντικός θεσμός των οθωμανικών πόλεων ενώ έγινε έκτοτε και για τους επόμενους τρεις αιώνες από τα σημαντικότερα εμπορικά γεγονότα της Κεντρικής Ελλάδος. Η περιοχή γύρω από αυτό είχε αναδειχθεί στο ζωτικότερο εμπορικό τμήμα.
Αντικείμενο των αγοραπωλησιών ήταν υφάσματα, ζώα, μέταλλα που μεταφέρονταν με μουλάρια, καμήλες και άλογα. Πωλούνταν πολύτιμα αντικείμενα (χρυσός, ασήμι, πολύτιμες πέτρες, κοσμήματα), φυλάσσονταν κληρονομιές πολιτών, πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία αλλά και έγγραφα, γινόταν έλεγχος της ποιότητας των εμπορευμάτων και καθορίζονταν και οι ισοτιμίες των νομισμάτων.
Η οικονομική και εμπορική σημασία που απέκτησε στην πορεία των χρόνων ήταν τόσο μεγάλη ώστε πολυάριθμες επαγγελματικές συντεχνίες οργανώθηκαν γύρω από την περιοχή ενώ πολλές βιοτεχνίες και μικρές επιχειρήσεις άνοιξαν και αναπτύχθηκαν (όπως μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας ρίχνοντας μια ματιά στον λόφο του Φρουρίου, όπου τώρα στεγάζονται από μαγαζιά νυχτερινής διασκέδασης μέχρι μικροεπιχειρήσεις).
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο παρελθόν, θα διαπιστώσει ότι το παζάρι δεν είναι μια απλή εμποροπανήγυρη. Αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της κουλτούρας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Λάρισας. Ένα έθιμο που κρατά από την Τουρκοκρατία, που διατηρήθηκε και συνεχίστηκε από την απελευθερωμένη Λάρισα του 1881 έως σήμερα.
Μετά από την απελευθέρωση της Λάρισας ωστόσο το Μπεζεστένι εγκαταλείφθηκε ως χώρος της μεγάλης εμποροπανήγυρης και ζωοπανήγυρης. Στα πρώτα χρόνια της ελεύθερης Λάρισας μετά το 1881, το έθιμο συνεχίστηκε το 1888 (6 χρόνια δεν έγινε λόγω της μεγάλης φωτιάς του 1882) και μεταφέρθηκε στο άλσος του Αλκαζάρ και συγκεκριμένα στην αριστερή όχθη του Πηνειού, όπου και λειτούργησε για έναν αιώνα. Έκτοτε στεγάζεται στη σκεπαστή αγορά της Νεάπολης.
Γίνεται μια φορά τον χρόνο (τέλος Σεπτεμβρίου) και διαρκεί 10 μέρες.
Οργανώνεται με ευθύνη του Δήμου ο οποίος ενοικιάζει συγκεκριμένο χώρο στον κάθε πωλητή. Οι συμμετέχοντες είναι έμποροι από όλη την Ελλάδα. Ο κάθε χώρος διαμορφώνεται ελεύθερα από τον καθένα. Πωλούνται, σε λιανική πώληση, είδη ένδυσης – υπόδησης, βιβλία, εργαλεία, είδη κουζίνας, μικροσυσκευές, παιχνίδια, κοσμήματα κ.λ.π., ενώ λειτουργούν παράλληλα λούνα παρκ και καντίνες.
Προσελκύει πελάτες από όλη σχεδόν την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Νικόλαου Αθ. Παπαθεοδώρου
Πηγή: www.pazarilarissa.gr
