«Είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων» αναφέρει ο Γιώργος Φακίνος για την απόφασή του να κλείσει το Second Skin. To Second Skin Club είναι ένα από τα πιο γνωστά alternative clubs της Αθήνας. Ξεκίνησε πριν από 11 χρόνια στο Γκάζι, στην οδό Κωνσταντινουπόλεως, προτού μετακομίσει για λίγο στου Ψυρρή και επιστρέψει στο Γκάζι για τελευταία φορά, σε μία από τις καλύτερες μετενσαρκώσεις του στον μικρό δρόμο της Δαμοκλέους, στον αριθμό 8. Δεν ήταν ένα απλό «γκοθάδικο». Με το Second Skin o Γιώργος Φακίνος συνέχιζε το όραμά του όσον αφορά τη δημιουργία ενός σταθερού χώρου που θα μπορούσε να φιλοξενήσει μία σειρά από extreme καλλιτέχνες που πρωταγωνιστούσαν τότε στο Torture Garden του Λονδίνου. Ήταν ο πρώτος που σύστησε στην αθηναϊκή νύχτα τα περίφημα fetish / BDSM / freakshow / burlesque shows στις αρχές των '00s, αρχικά στο πρώην Underworld στη Θεμιστοκλέους, πριν αποφασίσει να τα μεταφέρει σε ένα σπίτι που έχτισε γι' αυτά και όχι μόνο. Το Second Skin για αρκετά χρόνια στήριζε τέτοιες υποκουλτούρες και είχε γίνει το στέκι όσων ήθελαν μια πιο εξτραβαγκάν διασκέδαση, άκουγαν σκοτεινές μουσικές και ντύνονταν αναλόγως κάθε φορά που έβγαιναν έξω.
Σήμερα, κατόπιν της ανακοίνωσής του στο Facebook ότι μετά τον Δεκέμβριο το Second Skin θα κλείσει οριστικά τις πόρτες του,όλα αυτά φαντάζουν μακρινά. Τον συναντώ ένα απόγευμα στο Μοναστηράκι. Δεν ακούγεται καθόλου πικραμένος με αυτή την κατάληξη, δεν είναι καν απαισιόδοξος, αντίθετα πιστεύει ότι είναι μια κακή μεταβατική περίοδος.
Άσ' το το κινητό, ρε παιδί μου, όταν είσαι σε συναυλία και στο μπαρ. Αφουγκράσου αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή, τη μυρωδιά, το τραγούδι που ακούς, την άλλη που σε κοιτάζει απέναντι ‒ αυτά τα απλά που δεν γίνονται πια.
«Το να κλείσει το Second Skin ήταν μια σοφή και απολύτως σωστή κίνηση και πιθανόν να άργησα κιόλας. Ίσως θα έπρεπε να το είχα κάνει νωρίτερα, αλλά το έβλεπα λίγο συναισθηματικά και ιδεολογικά, και αυτό ήταν που παρέτεινε τον χρόνο ζωής του, αν θέλεις, επειδή από τα τρία Second Skin ήταν το αγαπημένο μου» λέει. Δεν είχε ποτέ πρόβλημα με τους ιδιοκτήτες ούτε με τη γειτονιά και το ενοίκιό του ήταν φυσιολογικό. Ποτέ δεν του έφερε κανείς την αστυνομία, ενώ έκανε προσπάθειες το τελευταίο διάστημα να ανοίξει το πρόγραμμα του μαγαζιού σε άλλες μουσικές αλλά και κοινωνικές ομάδες. Τα queer πάρτι που γίνονταν εκεί ήταν τα πιο πετυχημένα. Δεν ήθελε να είναι απλώς το «γκοθάδικο της γειτονιάς», όπως μου το χαρακτηρίζει, αλλά να ξεφύγει από μια πιο στερεοτυπική ταυτότητα που μπορεί να απομάκρυνε το κοινό.
«Αυτό που με ενοχλεί περισσότερο είναι ότι κάποτε έβγαινες επιλέγοντας βάσει της μουσικής, ενώ από ένα σημείο και μετά κριτήριο αποτελούσε η αυτοπροβολή. Πλέον η πλειονότητα επιλέγει ανάλογα με τον τρόπο προβολής τους από τα social media. Πού θα κάνουμε στόρι στο Facebook και στο Instagram σήμερα; Εκεί θα πάμε. Έχουν χαθεί τα στέκια λοιπόν. Αυτό που ξεκίναγες μόνος σου από το σπίτι και πήγαινες στο Second Skin ή σε όποιο Second Skin και ήξερες ότι θα έβρισκες 5-10 γνωστούς σου, τώρα πια δεν παίζει. Δεν θέλω να φανώ δογματικός. Μπορείς να με πεις και λίγο ρομαντικό μαλάκα. Θεωρούσα ότι το clubbing ήταν κάτι σημαντικό. Δεν λέω ότι είναι τόσο σημαντικό όσο μια εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, καταλαβαίνεις πώς το λέω. Τώρα έχει χάσει ακόμα και τη σημασία του. Φαίνεται πιο μικρό, όπως όλα φαίνονται πιο μικρά, ακριβώς επειδή γίνονται μέσα από τα social media, οπότε έχει χαθεί η επιλογή λόγω μουσικής. Μπορεί να είναι Σάββατο βράδυ, ο άλλος να μην έχει αποφασίσει καν τι θα κάνει και τελευταία στιγμή να του πουν "γίνεται εδώ η φάση" κι έτσι να πάει σε ένα δωρεάν πάρτι σε μια υπόγεια διάβαση κάτω από το Πάντειο, ή σε μια πλατεία, ή στον λόφο, ή σε ένα γκέι μπαρ ή στο Second Skin. Καμιά φορά σκέφτεσαι ότι υπάρχουν 2-3 μέρη όπου πλέον ο κόσμος μαζεύεται και ότι όντως η φάση να είναι εκεί κι εμείς πρέπει να δούμε τι δεν κάνουμε καλά για να μπορέσουμε να τον μαζέψουμε, αλλά δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν πάει συνέχεια καλά. Θα πάει καλά το ένα Σάββατο και το επόμενο μπορεί να είναι άδειος. Και πιστεύω ότι είναι πολλά τα μπαρ και κλαμπ για το κοινό που υπάρχει. Έτσι έχει η κατάσταση και ακριβώς γι' αυτό δεν μπορώ να κάθομαι να γκρινιάζω ούτε στον εαυτό μου ούτε δημόσια».
Το 2015 μια μεγάλη έρευνα που έγινε στη Βρετανία φωτογράφιζε το συγκεκριμένο φαινόμενο. Τα μεγαλύτερα κλαμπ της χώρα άρχισαν να κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Ήταν σοκαριστικό να ακούς ότι η χώρα που γέννησε το rave ζούσε αυτή την παρακμή. Ο Γιώργος μου αναφέρει ότι το έβλεπε, αλλά δεν μπορούσε να το πιστέψει αρχικά. «Ήταν κάτι που ερχόταν κι εμείς δεν το είχαμε νιώσει. Τα αντίστοιχα Second Skin της Αμερικής και της Ευρώπης έχουν κλείσει. Εκεί εντοπίστηκε η αρχή του το τέλους γι' αυτού του είδους τις υποκουλτούρες. Έσκασε ως απόρροια μιας κατάστασης μερικά χρόνια πριν έρθει εδώ. Έλεγα, είναι δυνατόν, με τόσο κόσμο, να συμβαίνει αυτό κι εμείς να κρατάμε ακόμη; Απλώς δεν είχε έρθει η σειρά μας. Αν κάνεις μια βόλτα στο κέντρο, δεν θα δεις πιτσιρικά να φοράει Τ-shirt ή μπλουζάκι με μπάντα. Βλέπεις πιτσιρικάδες με μπλούζες με στάμπες αθλητικής μάρκας».
«Ήταν όμως και οικονομικοί οι λόγοι;» τον ρωτάω. Με εκπλήσσει όταν μου απαντάει ότι μεγαλύτερη επίπτωση στο clubbing είχαν οι κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις όλων αυτών των χρόνων.
«Όταν ξεκίνησε η κρίση, το 2010, το 2011 με το ΔΝΤ, μπήκε ο σπόρος μιας κατάστασης. Μέσα στα χρόνια γιγαντώθηκε μια νοοτροπία που νομιμοποιούσε τη γυφτιά. Δηλαδή δημιουργήθηκε μια κατάσταση του στυλ "και να μην έχω λεφτά, θα βγω έξω κι εσύ είσαι υποχρεωμένος να μου προσφέρεις τσάμπα διασκέδαση". Αυτό εντάθηκε από το 2015 και μετά. Άπειρες φορές, σε πάρτι με ελεύθερη είσοδο, υπήρχε κόσμος που έφερνε το δικό του αλκοόλ, και μάλιστα είχαν το θράσος να μας ζητάνε ποτήρια για να βάλουν το ποτό και όταν δεν τους δίναμε, στράβωναν. Αυτό δεν είναι το μόνο παράδειγμα, βέβαια. Και εντάξει να είσαι 18, αλλά να είσαι 30κάτι και να το κάνεις αυτό δεν μπορώ να το δεχτώ. Είναι μια χύμα κατάσταση που έχει γίνει καθεστώς, κάτι δεδομένο και φυσιολογικό. Πριν από 15 χρόνια θα ντρεπόσουν να κάνεις κάτι τέτοιο. Το βίωνα πάρα πολύ συχνά στα events με δωρεάν είσοδο. Κάτι το οποίο είναι εντελώς αφύσικο όχι απλώς συμβαίνει αλλά έχει γίνει και κανόνας, στον οποίο όλοι πρέπει να πειθαρχούμε. Ποτέ δεν έδιωχνα κόσμο από το μαγαζί, απλώς τους ζητούσα ευγενικά να βγουν έξω να πιουν το ποτό τους ‒ δεν ήταν ανάγκη να με προσβάλουν κιόλας. Άλλοι κρατάνε τα μαγαζιά τους με νύχια και με δόντια υπ' αυτές τις συνθήκες. Δεν θα είχα κανέναν λόγο να το κλείσω κι ας κρατούσε με λίγα, αξιοπρεπή λεφτά, που ούτε κι αυτά δεν έβγαζε κάποια στιγμή. Είδα πολλά κροκοδείλια δάκρυα από τότε που έκανα το post. Κόσμος που έχει να πατήσει στο μαγαζί 3-4 χρόνια ξαφνικά στενοχωρήθηκε. Αν όλη αυτή η αγάπη και το support που είδα στο post μου υπήρχε και εμπράκτως ‒δεν λέω να μου αφήνουν 80 ευρώ το βράδυ, αλλά ας έρχονταν 1-2 φορές τον μήνα‒, πιθανόν να μην είχαμε φτάσει εδώ που φτάσαμε».
Πάντως, από τις πιο κωμικοτραγικές στιγμές που μου περιγράφει πως έχει ζήσει όλα αυτά τα χρόνια στο μαγαζί και μου κάνει τεράστια εντύπωση είναι όταν οι διάφορες φατρίες τσακωνόντουσαν μεταξύ τους. «Πάντα έλεγα ότι η σκηνή ήταν έτσι κι αλλιώς μικρή για να διασπαστεί σε τόσο μικρά κομμάτια, κι όμως έβλεπες τους παλιούς θαμώνες, τους βετεράνους, να τα βάζουν με τη νεότερη γενιά. Μια μερίδα του κόσμου σταμάτησε να έρχεται όχι επειδή δεν της άρεσε το δικό μου set αλλά επειδή, όπως μου έλεγαν, δεν μπορούσαν όλο αυτό το πρήξιμο και το bullying κάθε φορά, ότι δεν έρχονται για τη μουσική αλλά μόνο για την πόζα και το check-in στο στενάκι. Το δικό μου σκεπτικό ήταν όλοι μπορεί να συνυπάρχουν, αλλά, απ' ό,τι φαίνεται, κάποιοι άνθρωποι είναι περισσότερο ευαίσθητοι και ανασφαλείς, οπότε έπαιξε τον ρόλο του κι αυτό. Και δεν είναι ότι αυτός ο κόσμος έφυγε και πήγε π.χ. στο Death Disco, στη Rebound ή στο Dark Sun. Δεν πήγε πουθενά. Δεν επωφελήθηκε κάποιος ή η σκηνή, να πεις, οk, τουλάχιστον πάνε σε ένα άλλο dark μαγαζί. Αυτό είναι το πιο τραγελαφικό, επειδή δεν ήταν κάτι για το οποίο ευθύνομαι προσωπικά. Εν τέλει, είχα μπουχτίσει απ' όλη αυτή την κατάσταση. Το ίδιο πράγμα επί 11 χρόνια, κάθε βδομάδα, με κούρασε. Ασχολιόμουν συνέχεια με θέματα που δεν μου έκαναν καθόλου όρεξη, που θεωρούσα δευτερότριτα και μου έτρωγαν χρόνο απ' οτιδήποτε καλλιτεχνικό και δημιουργικό θα μπορούσα να κάνω. Ένα πράγμα που με περιόριζε πολύ στο Second Skin ήταν αυτή η αίσθηση της μονιμότητας που δεν την έχω ούτε σε προσωπικό ούτε σε επαγγελματικό επίπεδο, παρότι έχω κάνει μακροχρόνιες σχέσεις, βλέπε Χοροστάσιο 7 χρόνια, Second Skin 11, το Underworld άλλα τριάμισι κ.λπ. Δεν είμαι τέτοια προσωπικότητα. Μου έλειπε και μου λείπει να πηγαίνω, να παίζω, να τα σπάω σε διαφορετικά μέρη και να φεύγω χωρίς το υπόλοιπο πακέτο με το οποίο έπρεπε να ασχολούμαι μετά ‒ μέτρα τα κέρματα, πληρώστε τον τάδε, έσπασε ο νεροχύτης, έσπασαν τον καθρέφτη, έκαναν γκραφίτι στο ντεκόρ κ.ο.κ.».
«Πώς βλέπει ότι θα εξελιχθεί η κατάσταση στο μέλλον;»
«Πιστεύω πως ό,τι είναι εξειδικευμένο θα εξαφανιστεί. Το βλέπεις τελευταία, ό,τι πάει καλά από διασκέδαση είναι άχρωμο, ουδέτερο, άοσμο και ανέραστο. Ήδη το βιώνουμε εδώ και καιρό και δεν θεωρώ ότι ο εχθρός είναι π.χ. το χιπ χοπ. Πάντα υπήρχε, απλώς τυχαίνει να είναι πιο mainstream τώρα. Δεν σημαίνει ότι ο κόσμος έχει στραφεί εκεί. Βέβαια, πιστεύω ότι θα γυρίσει κάποια στιγμή, όταν κάποιοι νοσταλγήσουν διάφορα πράγματα και κάνουν κινήσεις, όταν καταλαγιάσει όλη αυτή η υστερία με τα social media. Μόλις αρχίσει ο κόσμος να τα χρησιμοποιεί πιο φειδωλά και με μέτρο, θα ευχαριστηθεί το clubbing και τη νύχτα περισσότερο. Άσ' το το κινητό, ρε παιδί μου, όταν είσαι σε συναυλία και στο μπαρ. Αφουγκράσου αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή, τη μυρωδιά, το τραγούδι που ακούς, την άλλη που σε κοιτάζει απέναντι ‒ αυτά τα απλά που δεν γίνονται πια».
Info:
23/11: George Fakinos/Geo Kar + Behind The Door performance (Red Room)
7/12: Το Industrial/EBM site Elektrospank γιορτάζει τα γενέθλιά του.
24/12: Strap On Unicorns team στο τελευταίο τους event στο Second Skin.
25/12: Alternative Karaoke. Το τελευταίο και σε αυτή την περίπτωση.
27/12: Η Techno ομάδα Triangulum Athens παρουσιάζει τον D Singh από Drunken Kong. Μαζί του οι V ROX, Steph, Albert K.
28/12: Second Skin Farewell party. Το αποχαιρετιστήριο event μας με πάνω από 10 DJs και στα 2 stages (free entry).
Tα Venus in Furs θα μεταφερθούν σε άλλους χώρους με το επόμενο να είναι στις 21 Mαρτίου στο Gagarin205 ενώ ο Γιώργος Φακίνος θα συνεχίζει να παίζει πιο αραιά σόλο σετ αυτήν τη φορά σε διάφορα μαγαζιά και ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν σύντομα.