Ήταν μια συνηθισμένη μέρα. Είχα μόλις γυρίσει από τη δουλειά, τρέχοντας μάλιστα για να πάω να ψωνίσω στο σούπερ μάρκετ. Ανέβαινα την οδό Φρύνης, όταν ένιωσα δυο χέρια να με τραβάνε.Άρχισα να φωνάζω “βοήθεια”, μέχρι που κάποιος μου έκλεισε το στόμα. Ήταν δύο άτομα ο ένας με χτύπαγε στο πρόσωπο κι ο άλλος μου τράβαγε την τσάντα. Είχα τριακόσια ευρώ πάνω μου για να πληρώσω τη ΔΕΗ και δεν ήθελα με τίποτα να τους δώσω την τσάντα μου. Η Αστυνομία μου είπε μετά ότι δεν έπρεπε να το είχα κάνει αυτό, ότι είναι επικίνδυνο. Μου πήρανε την τσάντα και βρέθηκα αιμόφυρτη στον δρόμο, δίπλα σε μια κολόνα. Πέρασε αρκετή ώρα μέχρι να βρεθεί κάποιος να με βοηθήσει.
Kάποιος, μάλιστα, φοβήθηκε να με πλησιάσει κι έτσι μου πέταξε από μακριά ένα πακέτο χαρτομάντηλα». Σε τι είδους πόλη ζούμε, όταν κάποιος σε βρίσκει αιμόφυρτη στον δρόμο κι αντί να σε βοηθήσει, σου πετάει ένα πακέτο χαρτομάντηλα; Αυτό αναρωτιέται και η 42χρονη Μαρία Φειδιππίδου, έξι μήνες μετά την επίθεση που δέχτηκε στην οδό Φρύνης στον Βύρωνα, τρία στενά από το σπίτι της. Την προηγούμενη εβδομάδα ένας άγνωστος άντρας επιτέθηκε σε δυο γυναίκες στο Μετς - και τις δυο φορές ο άγνωστος, αφού τις έκλεψε, τις χτύπησε βάναυσα με μια σιδερογροθιά. Η μία από τις δύο κατέληξε μάλιστα στο νοσοκομείο. Και στα δυο περιστατικά δεν σοκάρει τόσο η κλεψιά όσο η αλόγιστη βία.
Κακόφημοι δρόμοι
Οι ιστορίες για κλοπές, ληστείες και περιστατικά βίας στην Αθήνα έχουν αρχίσει και πληθαίνουν όλο και περισσότερο, την ίδια ώρα που τα δελτία ειδήσεων γεμίζουν με τραγικές ιστορίες, όπως αυτή του 44χρονου Μανώλη Καντάρη που δολοφονήθηκε για μια βιντεοκάμερα στη συμβολή των οδών Ηπείρου και 3ης Σεπτεμβρίου πέρσι τον Μάιο.
Τα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας δυστυχώς επιβεβαιώνουν την κατακόρυφη αύξηση της εγκληματικότητας: ενώ ο αριθμός των δολοφονιών έχει αυξηθεί ελάχιστα τα τελευταία 5 χρόνια, η αύξηση των κλοπών/διαρρήξεων αλλά και των ληστειών είναι εντυπωσιακή. Το 2005 στην Αθήνα έγιναν 31.451 κλοπές και διαρρήξεις, ενώ το 2010 σημειώθηκαν 53.267 (μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2011 έγιναν 28.426 διαρρήξεις). Στις ληστείες τα νούμερα είναι σχεδόν τρομακτικά: ο αριθμός τους έχει τριπλασιαστεί σε λιγότερο από πέντε χρόνια.
Το 2005 έγιναν 1.748 ληστείες και το 2010 ο αριθμός αυτός έφτασε τις 4.127. Σε 5 χρόνια οι κλοπές και οι διαρρήξεις έχουν αυξηθεί κατά 69,3%, ενώ οι ληστείες κατά 136%. Ο κ. Κοκαλάκης, εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας, ισχυρίζεται ότι η πραγματική έξαρση παρατηρείται στα μικροεγκλήματα βιοπορισμού. Πολλοί, δηλαδή, ξέρουν ότι θα συλληφθούν, αλλά δεν τους ενδιαφέρει. «Το μόνο σίγουρο είναι ότι, ενώ έχουμε πτώση στις οργανωμένες ληστείες (π.χ. τράπεζες) μεγαλύτερη του 70%, έχουμε αύξηση σε ληστείες χαμηλού ρίσκου, όπου η σχέση κόστους και ωφέλειας γέρνει προς την πλευρά της εγκληματικής δραστηριότητας. Στις μικροκλοπές, ας πούμε, ακόμα κι αν πιάσουν κάποιον, δεν γίνεται προσωρινή κράτηση, οπότε η πλάστιγγα γέρνει υπέρ του βιοπορισμού του».
Τα μεγαλύτερα νούμερα έχουν οι διαρρήξεις αυτοκινήτων -πολύ συνηθισμένο φαινόμενο είναι να κλέβουν τσάντες σε φανάρια και συνθήκες κίνησης-, ενώ στις ληστείες νούμερο ένα στόχος είναι τα κινητά τηλέφωνα. Η Μυρτώ Βουράκη κατηφόριζε την οδό Πειραιώς ένα απόγευμα - κατευθυνόταν στα Πετράλωνα.
«Μίλαγα στο κινητό μου στις αρχές της Πειραιώς, στο ρεύμα προς Ομόνοια. Πριν καταλάβω καλά-καλά τι είχε γίνει, μου επιτέθηκαν δυο άντρες. Ο ένας μου έδωσε μια μπουνιά, έπεσα κάτω και μου άρπαξαν το κινητό. Τους είδα να εξαφανίζονται ανάμεσα από τα αυτοκίνητα της Πειραιώς». Ο Γιώργος Καλκασίνας που δουλεύει στο Μεταξουργείο εδώ και δέκα χρόνια έχει βρει το αυτοκίνητό του σπασμένο επτά φορές τους τελευταίους έξι μήνες. «Το αφήνω πια στη γειτονιά μου, στο Γαλάτσι, μετά παίρνω ταξί και μετά μετρό. Είναι ταλαιπωρία, αλλά δεν αντέχω άλλο να πληρώνω κάθε φορά που το βρίσκω σπασμένο. Νιώθω ότι κάποιος μου κάνει κακόγουστη φάρσα».
Η βασική αιτία όλης αυτής της κατάστασης είναι φυσικά η οικονομική κρίση, μόνο που η κρίση ήρθε σε μια Αθήνα που ήταν ήδη σε παρακμή. Η εγκληματικότητα βρήκε πρόσφορο έδαφος. Από το 2005, που τελείωσε η ευημερία των Ολυμπιακών, η Αθήνα σκοτεινιάζει όλο και περισσότερο: ο αριθμός των αστέγων και των ναρκομανών αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, το παραεμπόριο και η πορνεία γέμισαν την Αθήνα, ενώ κομμάτια oλόκληρα της πόλης μπήκαν στο περιθώριο. Δεν είναι μόνο ότι αυξήθηκαν οι κλοπές και οι ληστείες, το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε καθημερινά έχει αλλάξει. Απ’ ό,τι φαίνεται, μετά την παρακμή του Ιστορικού Κέντρου (Ευριπίδου, Σωκράτους, Γερανίου),
σειρά έχουν τα Προπύλαια, η οδός Τοσίτσα πίσω από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ακόμα και ιστορικές γειτονιές της Αθήνας, όπως η Κυψέλη ή τα Πατήσια. Ολόκληρες γειτονιές της Αθήνας έχουν περιθωριοποιηθεί εν μια νυκτί, φτιάχνοντας έναν παράξενο χάρτη απροσπέλαστων περιοχών. Ο κ. Κοκαλάκης ισχυρίζεται ότι τον τελευταίο μήνα ειδικά η Τοσίτσα και τα Προπύλαια έχουν καθαρίσει, ενώ το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσον αφορά την εγκληματικότητα οφείλεται κυρίως «στην υπερσυσσώρευση μεταναστών». «Χωρίς να θέλω να δαιμονοποιήσω τους αλλοδαπούς, ένα 60% των εγκλημάτων στην Αττική διαπράττεται από αλλοδαπούς», διευκρινίζει. Η εγκληματικότητα στην Αθήνα θυμίζει «ακορντέον». «Κάνουμε εξορμήσεις, παραδείγματος χάριν στο Γαλάτσι, το πρόβλημα μετατοπίζεται στον Άγιο Παντελεήμονα». Το μόνο σίγουρο είναι ότι η αστυνομική παρουσία έχει αυξηθεί. Μόνο μέσα στο 2011 προστέθηκαν 2.000 αστυνομικοί, πολλοί εκ των οποίων τοποθετήθηκαν στο κέντρο, ενώ 600 αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ, Ζ και της Πρόληψης Λαθρομεταναστών έχουν αναλάβει πλέον να κινούνται σε Ιστορικό Κέντρο, Άγιο Παντελεήμονα, Ομόνοια και Εξάρχεια κι έχουν αυξήσει τις βάρδιές τους και μετά τη 1 το βράδυ. Το αν είναι αποτελεσματικοί είναι μια άλλη ιστορία.
Υπάρχει, φυσικά, κι άλλο ένα φαινόμενο. Πόσες φορές δεν έχουμε βρεθεί μπροστά σε αλισβερίσι ναρκωτικών τα τελευταία χρόνια, ενώ η Αστυνομία δεν επεμβαίνει η κάθεται ατάραχη δυο τετράγωνα πιο κάτω; Ο Νικόλας Γεωργόπουλος εργάζεται στην 3ης Σεπτεμβρίου εδώ και δεκαπέντε χρόνια. « Έχω βαρεθεί να βλέπω να γίνεται μπροστά μου νταραβέρι με ναρκωτικά κάθε μέρα - Νιγηριανοί, Μαροκινοί, Αλγερινοί, πουλάνε, αγοράζουν, τρυπιούνται στις γωνίες και μετά σφάζονται σαν τα ποντίκια. Προχτές επιτέθηκαν σ’ έναν ηλικιωμένο, τον τραβάγανε σε όλο το πεζοδρόμιο για να του πάρουν την τσάντα κι αυτός έκλαιγε με λυγμούς. Μα, είναι δυνατόν να γίνονται αυτά, οι αστυνομικοί να είναι μια γωνία πιο κάτω και να κάθονται;». «Κι όμως», αντιτάσσει ο κ. Κοκαλάκης. « Έχουν γίνει πάρα πολλές δικογραφίες σε σχέση με τα ναρκωτικά και πάρα πολλές συλλήψεις για διακίνηση ναρκωτικών». 7.145 άτομα συνελήφθησαν μόνο στην Αττική, ενώ τονίζει ότι η Αστυνομία διαχειρίζεται ένα σύμπτωμα με πολλές αιτίες.
Ενώ εσύ κοιμόσουν
Oχι ότι με το που φεύγει κανείς από τους δρόμους της Αθήνας και μπαίνει στο σπίτι του σταματά να νιώθει ανασφάλεια. Η κατακόρυφη αύξηση των ληστειών οφείλεται σ’ ένα απλό γεγονός: οι κλέφτες δεν ενδιαφέρονται πλέον αν οι ένοικοι είναι μέσα ή όχι. Η οικογένεια Παλαβού μένει σε μια μονοκατοικία στου Φιλοπάππου τα τελευταία τέσσερα χρόνια. « Ένα πρωί ξυπνήσαμε και συνειδητοποιήσαμε ότι μας είχαν κλέψει την ώρα που κοιμόμασταν. Ο συναγερμός δεν χτύπησε ποτέ, κανείς μας δεν ξύπνησε, ούτε καν ο σκύλος. Έλειπε ένα λάπτοπ και χρήματα. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι ήξεραν πού να πάνε - η μια μου κόρη λείπει στη Θεσσαλονίκη για σπουδές και σε αυτό το δωμάτιο δεν μπήκαν καν. Απ’ ο,τι καταλάβαμε μετά, μας παρακολουθούσαν για εβδομάδες», λέει η Μιρέλλα Παλαβού. Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη οικογένεια μάλλον ανήκει στους τυχερούς. Πριν από κάποιους μήνες, ο 55χρονος Φ.Κ. μετακόμισε με την 80χρονη
άρρωστη μητέρα του σε μια μικρή μονοκατοικία στο Νέο Φάληρο. Γύρω στις 4 η ώρα το πρωί, ενώ κοιμόντουσαν, ξύπνησε μ’ ένα μαξιλάρι στο πρόσωπο κι ένα κατσαβίδι στον λαιμό. Συνειδητοποίησε ότι 4 άντρες με κουκούλες είχαν μπει στο σπίτι. Όταν πια ξύπνησε και η 80χρονη μητέρα του, τους ακινητοποίησαν σε δυο ξεχωριστά δωμάτια και τον ίδιο τον έδεσαν χειροπόδαρα. Για δυο ώρες ψάχνανε το σπίτι και τους έβριζαν για να τους πουν πού έχουν κρυμμένα λεφτά ή πολύτιμα αντικείμενα. Τους πήραν από μετρητά και κοσμήματα μέχρι 4 τενεκέδες λάδι κι ένα τάβλι. Φεύγοντας, τoυς άφησαν ακινητοποιημένους και δεμένους – βοήθησαν ο ένας τον άλλον για να λυθούν. Όχι ότι οι ληστές ενδιαφέρονται πλέον αν είναι μέρα ή νύχτα: πολλές από τις ληστείες γίνονται πια ό,τι ώρα να ‘ναι. Η Μαρία και ο Νίκος μετακόμισαν στο Παγκράτι πριν από ενάμιση μήνα. Ένα μεσημέρι που ήταν μόνοι τους στο σπίτι είχαν δυο απρόσμενους επισκέπτες. «Το κουδούνι χτύπησε τρεις φορές, βαρεθήκαμε ν’ απαντήσουμε -νομίζαμε ότι ήταν delivery-, μέχρι που αρχίσαμε ν’ ακούμε έναν περίεργο θόρυβο στην πόρτα. Σηκώθηκα να δω τι γίνεται, άνοιξα και βρέθηκα μούρη με μούρη με 2 κλέφτες που προσπαθούσαν ν’ ανοίξουν την κλειδαριά. Μέχρι να προλάβω ν’ αντιδράσω μου άρπαξαν την τσάντα. Άρχισε ένα τρελό κυνηγητό - αυτοί μπροστά, εγώ πίσω και από πίσω μου ο συνεργός τους, ένας άγνωστος άντρας που κουβαλούσε τα κλοπιμαία που είχε μόλις σηκώσει από τον τέταρτο όροφο», εξηγεί η Μαίρη, που δεν κατάφερε τελικά να σώσει την τσάντα της.
Όλα αυτά, επιθέσεις, κλοπές, ληστείες, συνθέτουν ένα άκρως ανησυχητικό πορτρέτο. Η Αθήνα έχει σίγουρα γίνει πιο σκληρή και πιο βίαια απ’ ό,τι την εχουμε συνηθίσει. Κι όμως, δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από τον πανικό ή την άνευ όρων παράδοση στον ίδιο μας τον φόβο. Έξι μήνες μετά την επίθεση που δέχτηκε η Μαρίνα Φιδετζή στον Βύρωνα, λέει: «Στην αρχή φοβόμουνα λίγο, ήθελα να μετακομίσω, μετά δεν ήθελα να βγαίνω. Αλλά μετά σκέφτηκα “αν κλειστώ μέσα γιατί φοβάμαι, θα είναι σαν να τους κάνω χάρη”. Όχι, βγαίνω κανονικά και θα συνεχίσω να βγαίνω γιατί εδώ μεγάλωσα, εδώ έκανα οικογένεια και θα ζω σαν φυσιολογικός άνθρωπος».
σχόλια