Τα πράγματα δεν πάνε πολύ καλά όσον αφορά την πορεία εσόδων του κράτους. Ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων στο υπουργείο Οικονομικών –θέση που δημιουργήθηκε στις 10 Ιανουαρίου– Χάρης Θεοχάρης παρατηρεί με αγωνία τη διόγκωση μιας μαύρης τρύπας: τον πρώτο μήνα του 2013 οι καθαρές εισπράξεις του Δημοσίου εμφανίζονται μειωμένες κατά 7% σε σχέση με τον στόχο που έχει τεθεί, ενώ σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2012 καταγράφουν πτώση 16%. Οι στόχοι, βέβαια, χαρακτηρίζονταν αισιόδοξοι εξαρχής: προβλέπεται να εισπραχθούν 1,9 δισ. ευρώ από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των προηγούμενων ετών μέσα στο έτος, όταν πέρυσι εισπράχθηκαν 1,1 δισ., ενώ από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του 2013 έχει προβλεφθεί να εισπραχθεί το 24,4%, όταν πέρσι εισπράχθηκε το 16%. Τα δυσοίωνα οικονομικά μεγέθη έχουν επικεντρώσει εκ νέου την προσοχή του οικονομικού επιτελείου στη συνολική ανασυγκρότηση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού – για ακόμα μια φορά.
Η αρχή θα γίνει με κάποιες επιστολές από τις εφορίες. Υπολογίζεται ότι περίπου 2.300.000 φορολογούμενοι χρωστάνε έως 3.000 ευρώ στο Δημόσιο, με το σύνολο αυτών των οφειλών να φτάνει τα 1,1 δισ. ευρώ, και περίπου 100.000 είναι εκείνοι με οφειλές από 3.000 έως 300.000 ευρώ, με το σύνολο των οφειλών τους να υπολογίζεται στα 3 δισ. ευρώ. Όλοι αυτοί, λοιπόν, θα λάβουν ένα ευγενικό γράμμα-ειδοποιητήριο στο οποίο θα αναγράφεται το οφειλόμενο ποσό και ένας 30ψήφιος, μοναδικός για κάθε φορολογούμενο, ειδικός κωδικός με τον οποίο ο πολίτης θα μπορεί να κάνει τις συναλλαγές του με την εφορία μέσω τράπεζας. Από τον ερχόμενο Μάιο δε, οι συναλλαγές μέσω τραπεζών θα είναι ο κανόνας, καθώς στις εφορίες θα παραμείνουν μόνο το δικαστικό τμήμα και το τμήμα ελέγχων. Εφόσον δεν ανταποκριθούν στην πρώτη επιστολή, θα ακολουθεί ακόμα μία, πιθανότατα σε λιγότερο... ευγενικό ύφος, με την οποία θα προειδοποιούνται ότι θα ξεκινήσει η κατάσχεση περιουσιακών τους στοιχείων.
(Το νεοσυσταθέν Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου με 120 ελεγκτές θα στραφεί στις offshore και στους 5.770 φορολογούμενους με οφειλές από 300.000 έως 1.000.000 ευρώ, καθώς και στους 1.500 με οφειλές πάνω από 1.000.000 ευρώ, με σύνολο χρεών περίπου 35 δισ. ευρώ.)
Οι ενδιαφερόμενοι θα καλούνται, λοιπόν, να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις των οφειλών τους με ευνοϊκούς όρους. Το ανώτατο όριο ληξιπρόθεσμων οφειλών που είναι δυνατόν να ρυθμιστούν, όσον αφορά φυσικά πρόσωπα, είναι τα 10.000 ευρώ, ενώ για τις επιχειρήσεις το όριο φτάνει τις 75.000. Σε περίπτωση, δε, εφάπαξ εξόφλησης διαγράφεται το 100% των προσαυξήσεων, ενώ η διαγραφή προσαυξήσεων σε τμηματική εξόφληση φτάνει το 25-90%. Οι δόσεις κάθε ρύθμισης ορίζονται σε 24, με δυνατότητα αύξησης, αν υπάρχει αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, και το ελάχιστο ποσό κάθε δόσης πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 ευρώ.
Τα δύσκολα θα έρχονται από εκεί και πέρα, εάν ο φορολογούμενος δεν προχωρήσει σε κάποια ρύθμιση. Όταν το χρέος υπερβαίνει τα 300 ευρώ, θα επιστρατεύονται τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Ποια είναι αυτά;
-Κατασχέσεις μισθών και εισοδήματος. Η εφορία μπορεί να κατασχέσει όλους τους μισθούς άνω των 1.000 ευρώ για να αποπληρώνονται τα χρέη. (Την ώρα που γραφόταν το κείμενο επικρατούσε ένταση στη Βουλή, με βουλευτές της αντιπολίτευσης να κατηγορούν το υπουργείο Οικονομικών ότι μεθοδεύει περαιτέρω μείωση του ορίου στα 600 ευρώ.) Για τους μισθούς και τις συντάξεις ειδικά, ο νόμος προβλέπει την κατάσχεσή τους έως ποσοστού 25% επί του συνολικού μηνιαίου ποσού και μόνο εφόσον το ύψος του ποσού είναι μεγαλύτερο των 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ. Αν υπάρχουν, όμως, εισοδήματα και από άλλες πηγές (συντάξεις, ενοίκια κ.λπ.), μπορεί να κατασχεθεί ολόκληρος ο μισθός. Για τις καταθέσεις δεν υπάρχει κανένα είδος «προστασίας», ακόμα και αν ο λογαριασμός περιέχει μικροποσά της τάξεως των 20 και 30 ευρώ. Στα ποσά που μπορούν να κατάσχονται περιλαμβάνονται επίσης επιδοτήσεις, ενοίκια και πάσης φύσεως άλλα εισοδήματα και έσοδα που δικαιούται να εισπράξει ο οφειλέτης του Δημοσίου από τρίτους. Για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα δίδονται εντολές για κατασχέσεις αμοιβών από τους πελάτες τους, πριν ακόμα τις πάρει ο οφειλέτης στα χέρια του.
Ακόμη προβλέπονται κατασχέσεις ακινήτων και αυτοκινήτων για όσους χρωστούν από 3.000 ευρώ και άνω. Οι 44.500 ιδιοκτήτες αυτοκινήτων που δεν έχουν πληρώσει τα τέλη κυκλοφορίας των δύο προηγούμενων ετών κινδυνεύουν με άμεση κατάσχεση. Οι πλειστηριασμοί σπιτιών και οικοπέδων που έχουν ήδη κατασχεθεί θα εντατικοποιηθούν. Ποινική δίωξη θα μπορεί να παραγγέλλεται σε όσους οφείλουν πάνω από 5.000 ευρώ.
Τέλος, παρακάμπτοντας το τραπεζικό απόρρητο, η εφορία έχει τη δυνατότητα πια να ανοίγει τους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων, να επαναπροσδιορίζει με βάση τις καταθέσεις τους τα φορολογητέα εισοδήματα των πολιτών και να επιβάλλει πρόσθετους φόρους. Από το πανταχού παρόν μάτι της εφορίας δεν θα ξεφεύγουν ούτε οι αγορές και αμοιβές για υπηρεσίες άνω των 1.500 ευρώ, αφού θα γίνονται αποκλειστικά με τραπεζικές κάρτες ή επιταγές. Μαζί με τους οφειλέτες, οι εφορίες θα μπορούν να ελέγξουν μάλιστα και την περιουσιακή κατάσταση των συνυπόχρεων (συγγενικά πρόσωπα, συνεργάτες κ.ά.)
Όλοι αναγνωρίζουν το πρόβλημα της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα και οι περισσότεροι είναι υπέρ σοβαρότερων ελέγχων και ισχυρότερων φορο-εισπρακτικών μηχανισμών. Το ζητούμενο όμως είναι οι όποιες αλλαγές να γίνονται με μόνιμο προσανατολισμό και να αποφεύγεται, όσο είναι δυνατόν, η συνήθης «ελληνική υπερβολή», όπως γίνεται π.χ. με τις επιδρομές των «ράμπο» του ΣΔΟΕ που επιβάλλουν πρόστιμα 13 δισ. και τελικά εισπράττονται 639 εκατ. Αν εφαρμοστούν πλήρως αυτά που ακούγονται, τότε είναι πολύ πιθανόν να έχουμε αντίθετα αποτελέσματα: πολλοί πολίτες να φοβηθούν και να ξεκινήσει ένας νέος και πολύ επικίνδυνος γύρος εκταμιεύσεων, που θα φέρει πάλι στην επιφάνεια στρώματα, σεντούκια και... Ελβετίες.
σχόλια