Μία από τις μεγαλύτερες αστικές παρεμβάσεις στην ιστορία της πρωτεύουσας ξεκινά με πρωτοβουλία του δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη. O «Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας», όπως τιτλοφορείται το σχέδιο της δημοτικής αρχής, αποτελεί μια ζωτικής σημασίας παρέμβαση, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά στα τέλη Ιουνίου, με το μεγαλύτερο κομμάτι της να ολοκληρώνεται εντός του 2022 και εγκρίθηκε μόλις από το δημοτικό συμβούλιο.
Οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις πρόκειται να τεθούν σε άμεση εφαρμογή τις επόμενες εβδομάδες, συστήνοντας εκ νέου το αθηναϊκό κέντρο στους κατοίκους και στους επισκέπτες της πόλης, ενώ οι ρυθμίσεις αυτές έχουν ως βάση μελέτες που το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο επεξεργάστηκε το προηγούμενο διάστημα σχετικά με τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις των επικείμενων αλλαγών.
Ουσιαστικά, η φιλοσοφία του σχεδίου του δημάρχου στηρίζεται στην αξιοποίηση του χώρου της πόλης ως χρήσιμου εργαλείου, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ανάπτυξης και ισορροπίας μεταξύ της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και η Αθήνα να περάσει σταδιακά σε μια μεταβατική φάση λειτουργίας στους τομείς της εστίασης και του τουρισμού. Παράλληλα, μέσω αυτής της ευρύτατης παρέμβασης αναδεικνύεται ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της, αφού, σε αντίθεση με άλλα τεχνικά έργα, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης θα έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να απολαμβάνουν τον Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας αλλά και να παρατηρούν ή να αξιολογούν καθημερινά είτε τις ήπιες διαμορφώσεις των οδών, μέσω της σήμανσης και των χρωματισμών του οδοστρώματος, της τοποθέτησης φυτών και στοιχείων αστικού εξοπλισμού, όπως ζαρντινιέρες, παγκάκια και καλαθάκια, είτε την υλοποίηση της δεύτερης φάσης των μόνιμων έργων.
Δεδομένων των έκτακτων αναγκών για την αντιμετώπιση του σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνιστά ο Covid-19 και την αναχαίτιση της διασποράς του, στόχος των παρεμβάσεων του δημάρχου είναι η αύξηση του χώρου για τη μετακίνηση των πεζών όπως και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης στην περιοχή του κέντρου της πρωτεύουσας.
Σήμερα εγκρίθηκε με ευρύτατη πλειοψηφία με τη μορφή του κατεπείγοντος στην έκτακτη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας, η πρόταση για την υλοποίηση σχεδίου σχετικά με τη λήψη προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του ιστορικού και εμπορικού κέντρου της Αθήνας. Δεδομένων των έκτακτων αναγκών για την αντιμετώπιση του σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας που συνιστά ο Covid-19 και την αναχαίτιση της διασποράς του, στόχος των παρεμβάσεων του δημάρχου είναι η αύξηση του χώρου για τη μετακίνηση των πεζών όπως και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης στην περιοχή του κέντρου της πρωτεύουσας.
«Ήρθε η ώρα να υλοποιηθεί ένα οραματικό έργο που μας συστήνει την Αθήνα από την αρχή. Γιατί, με τον Μεγάλο Περίπατο αλλάζει η φυσιογνωμία του κέντρου της πόλης αλλά και η καθημερινότητά μας. Κάνουμε βήμα-βήμα πράξη αυτό που υποσχεθήκαμε: να φέρουμε τα κάτω-πάνω στην πρωτεύουσα. Να δώσουμε αξία στη ζωή μέσα στην πόλη και να αποδείξουμε με αυτό και τα υπόλοιπα έργα ότι είναι σημαντικό να ζεις αυτή την πόλη, όχι απλώς να ζεις σε αυτή. Είναι σπουδαίο το ότι αυτό το έργο ξεκινά με συναίνεση, διάλογο και συνεργασία. Έτσι όπως πρέπει να ξεκινά ένα τόσο σημαντικό για την πόλη έργο. Γιατί είναι μια αλλαγή που έρχεται για όλους μας και μας χρειάζεται όλους για να γίνει» τονίζει ο δήμαρχος Κώστας Μπακογιάννης για τη σημαντική αυτή παρέμβαση στην Αθήνα.
Ειδικότερα, οι τέσσερις άξονες του μεγαλεπήβολου έργου περιλαμβάνουν τον πιο όμορφο περίπατο της Ευρώπης, μήκους 6,8 χλμ., την ενοποίηση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, την απόδοση 50.000 τ.μ. ελεύθερου δημόσιου χώρου και τον πρωτοποριακό τρόπο υλοποίησής του.
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αναβίωσης και ενοποίησης του ιστορικού κέντρου, που θα δημιουργήσει έναν μεγάλο περίπατο με διαδρομές που θα ενώνουν για πρώτη φορά τις ιστορικές γειτονιές της Αθήνας με τους παγκόσμιας εμβέλειας αρχαιολογικούς θησαυρούς της και θα επιστρέψει την πόλη στην υπηρεσία των κατοίκων και των επισκεπτών της, αλλάζοντας την καθημερινότητά τους προς το καλύτερο.
Αναλυτικά, η κατασκευή του Μεγάλου Περιπάτου έρχεται να προσθέσει στη νέα εικόνα του αθηναϊκού κέντρου έναν νέο ποδηλατόδρομο στην οδό Πανεπιστημίου. Οι ιστορικές περιοχές της Πλάκας και του εμπορικού τριγώνου, αλλά και οι οδοί Ηρώδου Αττικού, Μητροπόλεως, Ερμού και Αθηνάς θα μετατραπούν σε περιοχές ελεύθερες από Ι.Χ. Οι συνολικές παρεμβάσεις που προγραμματίζονται θα δημιουργήσουν νέες λεωφορειολωρίδες μήκους 1,9 χλμ. και αναπλάσεις οδικών αξόνων μήκους 6,3 χλμ. Παράλληλα, σημαντική θα είναι η αύξηση των μετακινήσεων με ΜΜΜ ‒εκτίμηση για αύξηση 7,5% εντός 6μήνου‒, καθώς και η αύξηση της ταχύτητας κίνησης των λεωφορείων/τρόλεϊ στις οδούς Πανεπιστημίου και Ακαδημίας κατά 45%.
Τι περιλαμβάνει το έργο
Το σύνολο του Περιπάτου, εκτός των ήδη διαμορφωμένων οδών Δ. Αρεοπαγίτου και Αποστόλου Παύλου, περιλαμβάνει τη διαδρομή Β. Αμαλίας, Β. Όλγας, Ηρώδου Αττικού, Β. Σοφίας, Πανεπιστημίου, Αθηνάς, Μητροπόλεως και Ερμού, καθώς και την περιοχή της Πλάκας και του εμπορικού τριγώνου. Η παρέμβαση θα συμπεριλάβει και την Πατησίων (28ης Οκτωβρίου), από την Ομόνοια ως την πλατεία Αιγύπτου, για την ενοποίηση του Περιπάτου με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Σε επόμενο στάδιο θα υλοποιηθεί και η σύνδεση του Κεραμεικού με την Ακαδημία Πλάτωνος, ώστε να συμπεριληφθεί και ο συγκεκριμένος, μοναδικός αρχαιολογικός χώρος. Στόχος είναι στην τελική φάση του έργου το ιστορικό κέντρο της Αθήνας να αποτελεί μία τις πιο όμορφες διαδρομές αστικού τοπίου στην Ευρώπη.
Επίσης, το εμπορικό τρίγωνο απελευθερώνεται από τα Ι.Χ. και γίνεται φιλικότερο προς τον πολίτη και το περιβάλλον με νέες, βιώσιμες πρακτικές κινητικότητας. Οι άνετες, «πράσινες» και ασφαλείς μετακινήσεις, η προώθηση της χρήσης ΜΜΜ και της μετακίνησης με τα πόδια και το ποδήλατο θα δώσουν στο εμπορικό τρίγωνο τη χαμένη του αίγλη.
Το τουριστικό προϊόν της Αθήνας αποκτά μεγαλύτερη αξία, καθώς ενισχύεται ο τουριστικός της χαρακτήρας. Η πόλη εκσυγχρονίζεται, αποκτώντας μια νέα ταυτότητα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον της. Το εμπορικό κέντρο γίνεται πιο εύκολα προσβάσιμο, συνδυάζοντας τις αγορές με την αναψυχή και τη διασκέδαση. Παράλληλα, διευκολύνεται η περιήγηση στα αξιοθέατα και η μετακίνηση εντός της πόλης.
Τέλος, αναβαθμίζεται ριζικά η ποιότητα ζωής των κατοίκων και των εργαζομένων, με περισσότερο χώρο για όλους. Το ανανεωμένο δίκτυο ηλεκτροφωτισμού θα προσφέρει, εκτός από την αισθητική αναβάθμιση της περιοχής, περισσότερη ασφάλεια στους κατοίκους και στους επισκέπτες της πόλης. Ταυτόχρονα, το έργο θα δώσει νέες ευκαιρίες για άθληση, ποδήλατο και περιπάτους στους κατοίκους, στις οικογένειες, στους εργαζομένους αλλά και στους ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς.
Αναλυτικά οι παρεμβάσεις
Ομόνοια
Μέρος του Μεγάλου Περιπάτου είναι και η πλατεία Ομονοίας, η αναβάθμιση της οποίας έχει ολοκληρωθεί ήδη και τις επόμενες ημέρες θα ανοίξει για όλους.
Πανεπιστημίου - Πατησίων
Στην Πανεπιστημίου προβλέπεται η πεζοδρόμηση των τριών από τις έξι συνολικά λωρίδες κυκλοφορίας που έχει σήμερα, καθώς και η αισθητική της αναβάθμιση. Η ανανεωμένη οδός θα διαθέτει έναν νέο ποδηλατόδρομο, 2 λωρίδες κυκλοφορίας για Ι.Χ. και μία λεωφορειολωρίδα ίδιας κατεύθυνσης με αυτή των Ι.Χ. Η ανάπλασή της θα αποδώσει περίπου 7.000 τ.μ. στον δημόσιο χώρο.
Αναδεικνύεται έτσι η Τριλογία (Εθνική Βιβλιοθήκη - Πανεπιστήμιο - Ακαδημία Αθηνών). Η παρέμβαση θα συμπεριλάβει και την Πατησίων (28ης Οκτωβρίου), από την Ομόνοια ως την πλατεία Αιγύπτου, για την ενοποίηση του Περιπάτου με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Βασιλίσσης Όλγας
Το Ζάππειο ενοποιείται με τον Ναό Ολυμπίου Διός, η Διονυσίου Αρεοπαγίτου συνδέεται με το Παναθηναϊκό Στάδιο και τον λόφο του Αρδηττού, με διατήρηση της γραμμής του τραμ. Η πεζοδρόμηση της Β. Όλγας θα δημιουργήσει περίπου 10.500 τ.μ. νέου δημόσιου χώρου.
Ηρώδου Αττικού
Η Ηρώδου Αττικού μετατρέπεται σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ. Πρόσβαση σε αυτή θα έχουν μόνο τα οχήματα έκτακτης ανάγκης, τροφοδοσίας, εξυπηρέτησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, εξυπηρέτησης κατοίκων, τα απορριμματοφόρα, τα υπηρεσιακά αυτοκίνητα και τα ταξί μετά από κλήση. Η ανάπλασή της θα αποδώσει περίπου 5.000 τ.μ. στον δημόσιο χώρο.
Αθηνάς - Ερμού
Η Ερμού μέχρι την Αγίων Ασωμάτων και η Αθηνάς θα μετατραπούν σε οδούς ελεύθερες από Ι.Χ., με κυκλοφορία λεωφορείων μόνο σε καθορισμένους άξονες. Πρόσβαση στις οδούς θα έχουν μόνο τα οχήματα έκτακτης ανάγκης, τροφοδοσίας, εξυπηρέτησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, που κατευθύνονται στους χώρους στάθμευσης, εξυπηρέτησης κατοίκων και ξενοδοχείων, τα απορριμματοφόρα και τα ταξί μετά από κλήση.
Σύνταγμα
Στο Σύνταγμα το σχέδιο περιλαμβάνει τη διαπλάτυνση των πεζοδρομίων της οδού Φιλελλήνων στο ύψος της πλατείας για τη δημιουργία ενός νέου, κοινόχρηστου χώρου στην καρδιά της πόλης. Πιο συγκεκριμένα, η παρέμβαση προβλέπει τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ελεύθερες για όλα τα οχήματα, μία νέα λεωφορειολωρίδα και μία λωρίδα στάσεως λεωφορείων.
Πλάκα
Η περιοχή της Πλάκας που συνδέει το Μοναστηράκι με τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και το Θησείο θα ελευθερωθεί από Ι.Χ. Πρόσβαση στις οδούς θα έχουν μόνο τα οχήματα έκτακτης ανάγκης, τροφοδοσίας, εξυπηρέτησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, όσων κατευθύνονται στους χώρους στάθμευσης, εξυπηρέτησης κατοίκων και ξενοδοχείων, τα απορριμματοφόρα και τα ταξί μετά από κλήση.
Εμπορικό Τρίγωνο
Στην περιοχή του εμπορικού τριγώνου δεν θα κυκλοφορούν Ι.Χ. Πρόσβαση στις οδούς θα έχουν μόνο τα οχήματα έκτακτης ανάγκης, τροφοδοσίας, εξυπηρέτησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, όσων κατευθύνονται στους χώρους στάθμευσης, εξυπηρέτησης κατοίκων και ξενοδοχείων, τα απορριμματοφόρα και τα ταξί μετά από κλήση.
Μητροπόλεως
Η οδός Μητροπόλεως θα μετατραπεί σε οδό ελεύθερη από Ι.Χ. Πρόσβαση σε αυτή θα έχουν μόνο τα οχήματα έκτακτης ανάγκης, τροφοδοσίας, εξυπηρέτησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, όσων κατευθύνονται στους χώρους στάθμευσης, εξυπηρέτησης κατοίκων και ξενοδοχείων, τα απορριμματοφόρα και ταξί μετά από κλήση.
Πλατεία Θεάτρου - Πλατεία Δικαιοσύνης - Πλατεία Κοραή
Δρομολογούνται σημαντικές τοπικές παρεμβάσεις για την ανάπλαση των τριών αυτών πλατειών, που θα αποτελέσουν καταλύτη για τη βελτίωση των γύρω περιοχών.
Κεραμεικός - Ακαδημία Πλάτωνος
Σε δεύτερο χρόνο θα υλοποιηθεί η σύνδεση του Περιπάτου με την Ακαδημία Πλάτωνος.