Τη μείωση του ΦΠΑ για την παραγωγή βιβλίων ζητούν οι Έλληνες εκδότες από το υπουργείο Οικονομικών, καθώς τα περιθώρια ρευστότητας στενεύουν και το κόστος για το χαρτί έχει αυξηθεί.
Ο φόρος παραμένει στο 24% και οι εκδότες ζητούν την εξίσωσή του με τον φόρο πώλησης που είναι στο 6%, μιας και προκύπτουν σοβαρά προβλήματα από τις καθυστερήσεις στην επιστροφή φόρου και πολλές επιχειρήσεις αναγκάζονται στο μεσοδιάστημα να δανειστούν.
Είναι άλλωστε μία υπόσχεση που η ίδια η κυβέρνηση είχε δώσει από πέρυσι στους εκδότες, όπως εξηγεί στο LiFO.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικού Βιβλίου Γιάννης Κωνστανταρόπουλος.
«Η προηγούμενη κυβέρνηση έλεγε πως ό,τι μέτρο ελήφθη ήταν ευρωπαϊκή οδηγία και δεν μπορούσε να γίνει τίποτα. Η τωρινή κυβέρνηση, σε συζήτηση με τον υπουργό Οικονομικών, μας υποσχέθηκε ότι θα φροντίσουν να το διορθώσουν. Συζητούσαμε δύο θέματα - να μειωθεί το ΦΠΑ στα ebook και να εξισωθεί ο ΦΠΑ στο χάρτινο.»
«Πρέπει να γίνει κατανοητή η λειτουργία του ΦΠΑ. Όταν μία επιχείρηση αγοράζει ένα προϊόν 100 ευρώ, πληρώνει ΦΠΑ ακόμα 24, επομένως εκταμιεύουμε 124. Όταν πουλάμε το προϊόν, αυτό που αγοράζουμε 100 το πουλάμε 120. Για να γίνει αυτό θα εισπράξουμε 120 συν τον ΦΠΑ. Για να πουλήσουμε στα 120 θα βάλουμε και 6% ΦΠΑ στα 120, δηλαδή 7,2.».
Η φορολόγηση δεν είναι διπλή αλλά οι εκδότες έχουν καταβάλει 24% στην αγορά. «Η διαφορά 16,8% ζητάμε να μας επιστραφεί από το κράτος. Παλιότερα αυτή η επιστροφή καθυστερούσε ακόμα και δύο χρόνια. Σήμερα μας επιστρέφεται σε τουλάχιστον τρεις μήνες. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, αυτό το ποσό μένει στα ταμεία του κράτους. Το κράτος καθυστερεί να μας το επιστρέψει, και δεν έχουμε ρευστότητα. Αναγκαζόμαστε να δανειστούμε.»
Εν των μεταξύ, η αξία του χαρτιού έχει ανέβει 60% σε σχέση με ενάμιση χρόνο πριν. Έχει μεγαλώσει αυτή η διαφορά και δεν ενσωματώνεται στην τελική τιμή. Οι εκδότες ζητούν να εξισωθεί το ποσοστό στον φόρο, ώστε να μην προκαλείται πλεονάζουσα επιβάρυνση. «Δεν έχει κάποιο κόστος για το ελληνικό κράτος, θα μας τα δώσει πίσω ούτως ή άλλως. Δεν ζητάμε να χάσει έσοδα το ελληνικό κράτος.»
Υπάρχει ελπίδα από τα ebooks που είναι άυλο προϊόν; Μπορούν οι πωλήσεις ebooks να μετριάσουν κάπως τις απώλειες;
«Θεωρώ ότι οι τεχνολογίες που προσφέρονται, τα μηχανήματα, είναι παρωχημένα. Αυτός είναι ο λόγος που τα ebook δεν έχουν καταφέρει να κατακτήσουν κάποιο σημαντικό μέρος της αγοράς. Δεν πιστεύω ότι στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα υπο-κατασταθούν τα χάρτινα από τα ebook. Η τάση είναι η αγορά των audio - αυτά έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν. Αλλά τα audio books είναι συμπληρωματικά του χάρτινου. Αυτό θα είναι ένα συμπληρωματικό έσοδο για τους συγγραφείς και τους εκδότες σε βάθος πενταετίας. Δεν νομίζω ότι προς το παρόν έχει βρεθεί τόσο φιλική τεχνολογία.»
Πάντως ορισμένοι διαβάζουν από τελευταίας τεχνολογίας tablets κι όχι από ηλεκτρονικές συσκευές αποκλειστικά για ανάγνωση βιβλίων
«Είναι πάρα πολύ λίγοι. Υπάρχει και η απόσπαση προσοχής όταν χτυπάνε τα μηνύματα από emails και εφαρμογές που είναι συνδεδεμένες με την συσκευή. Το πιο ουσιαστικό είναι ότι αυτές οι φωτεινές οθόνες κάνουν πάρα πολύ κακό στον οφθαλμό, κουράζεται το μάτι - εγώ είμαι υποχρεωμένος πολλά βιβλία να τα διαβάζω στα τάμπλετ. Ακόμα και στα πανεπιστημιακά βιβλία, στα συγγράμματα, νέοι άνθρωποι προτιμούν την χρήση του χάρτινου, πανεπιστημιακού συγγράμματος.»
Άλλωστε ακόμα και στα ebooks, υπάρχουν επιπλέον έξοδα πέρα από τα αρχικά για την συγγραφή και την επιμέλεια. Το προϊόν «έχει συγκλονιστικά μεγάλο κόστος για την ασφαλή διάδοση και διανομή ώστε να μην υπάρξει υποκλοπή - αυτό είναι το μεγαλύτερο κόστος σε αυτή την περίτπωση», εξηγεί ο κ. Κωνστανταρόπουλος προσθέτοντας πως πρόκειται για τεχνολογίες που αλλάζουν με ταχύτατο ρυθμό και οι εκδότες πρέπει συνεχώς να προσαρμόζονται.
Ο ίδιος εκτιμά πως συνολικά τα ebooks στην Ελλάδα δεν αντιστοιχούν ούτε στο 1% της αγοράς. Ίδια είναι η εικόνα και σε χώρες όπως η Γερμανία ή η Γαλλία.
«Οι μόνες χώρες με υψηλότερα ποσοστά είναι οι ΗΠΑ και η Αγγλία, αλλά εκεί υπάρχει μία πλειάδα τίτλων χωρίς δικαιώματα - π.χ του Σαίξπηρ - που κυκλοφορούν ελεύθερα. Και υπάρχουν και εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα με συγγραφείς που δεν βρήκαν εκδότη αλλά η Amazon τους έδωσε την δυνατότητα να αυτοεκδοθούν σε ebook. Είναι λίγο ψευδές το νούμερο».
Κλείνοντας, ο πρόεδρος της Ένωσης και εκδότης του Μίνωα σχολιάζει το ντόμινο που προκαλείται καθώς «σοβαρό κομμάτι της παραγωγής φεύγει στο εξωτερικό, χωρίς να υπάρχει κανένας λόγος, με συνέπεια να αποδυναμώνεται η τοπική αγορά» - επιχειρήσεις χαρτιού και βιβλιοδεσίας που απειλούνται ακόμα και με μόνιμο λουκέτο.