Ακόμη και μετά τη συνταξιοδότησή του ως λογιστής, ο Μιχάλης Χανής ευσυνείδητα εξοφλούσε τις δόσεις για την πληρωμή της υποθήκης του σπιτιού του σε ένα προάστιο της Αθήνας, όπου έζησε για 23 χρόνια. Αυτό συνέβαινε μέχρι πριν από μερικά χρόνια, όταν χτύπησε η οικονομική κρίση στην Ελλάδα.
Στο πλαίσιο των μέτρων λιτότητας που απαιτούνται από τους πιστωτές στην Ελλάδα, η κυβέρνηση μείωσε τη σύνταξή του κατά 35 τοις εκατό. Όπως και τα χρέη της χώρας του, μεγάλωσαν και τα δικά του χρέη. Τώρα έχει συστρατευθεί μαζί με δεκάδες χιλιάδες ακόμη Έλληνες που αγωνίζονται να σώσουν τα σπίτια τους από το ξαφνικό κύμα των κατασχέσεων που προκαλεί αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα.
"Είναι σαν μια ταινία τρόμου", δήλωσε ο 63χρονος στους New York Times. "Δεν μπορείς ποτέ να ηρεμήσεις. Θέλω μόνο να προστατεύσω το σπίτι μου" αναφέρει ενώ αποκαλύπτει πως παίρνει αντικαταθλιπτικά και υπνωτικά χάπια για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
Η εφημερίδα γράφει πως οι πιστωτές της χώρας έχουν πιέσει την κυβέρνηση να επιτρέψει την δημοπρασία ιδιοκτησιών που δεν έχουν ανταποκριθεί στις οφειλές τους, συλλέγοντας έτσι δισεκατομμύρια ευρώ που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να στηρίξουν τις ετοιμόρροπες ελληνικές τράπεζες. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν 108 δισεκατομμύρια ευρώ σε επισφαλή δάνεια, σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των δανείων που έχουν χορηγηθεί. Από αυτά το 41 τοις εκατό αφορά απλήρωτες περιπτώσεις με υποθήκες. Η πραγματική πρόκληση είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος των επισφαλών δανείων με τρόπο που να προσφέρει κάποια ελπίδα για τους οφειλέτες όπως ο κος Χανής, αλλά που δεν θα υπονομεύει το τραπεζικό σύστημα.
Η χώρα έχει λάβει τρεις διεθνείς διασώσεις μεγέθους άνω των 300 δις € τα τελευταία έξι χρόνια, αλλά δεν μπορεί να ανακάμψει, αν οι τράπεζες της βυθίζονται, σημειώνει το ρεπορτάζ.
Από την υπογραφή της τρίτης δέσμης μέτρων διάσωσης, το καλοκαίρι του 2015, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει λιγότερη δύναμη για να πιέσει τους πιστωτές. Οι επικριτές λένε ότι έχουν γίνει σειρά παραχωρήσεων, παρά τις υποσχέσεις για προστασία των κατοικιών.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι επέμειναν ότι τα σπίτια είναι ασφαλή. Ο Γιώργος Σταθάκης, ο υπουργός οικονομίας, ανέφερε σε δήλωσή του ότι οι πρώτες κατοικίες προστατεύονται από τα χρέη στις τράπεζες.
Ωστόσο, την άνοιξη, η κυβέρνηση ήρε την απαγόρευση για την πώληση των στεγαστικών δανείων και δανείων προς μικρές επιχειρήσεις. Το καλοκαίρι, νέοι νόμοι ψηφίστηκαν που επέτρεψαν στις τράπεζες να ξεκινήσουν κατασχέσεις εάν οι οφειλέτες θεωρούνται μη συνεργάσιμοι.
Οι Έλληνες είναι εξαγριωμένοι και αισθάνονται προδομένοι. Σε μια εκστρατεία που θυμίζει τις πρωτοβουλίες των πολιτών στην Ισπανία πριν από λίγα χρόνια, οι Έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων και οι υποστηρικτές τους διοργανώνουν διαδηλώσεις εναντίον των πλειστηριασμών σε όλη τη χώρα.
Κάθε Τετάρτη, όταν πραγματοποιούνται οι διαδικασίες δημοπρασιών, οι διαδηλωτές συγκεντρώνονται έξω από τα ελληνικά δικαστήρια, εμποδίζουν την πρόσβαση στο νομικό προσωπικό, εισβάλλουν σε αίθουσες δικαστηρίων και σε ορισμένες περιπτώσεις, συγκρούονται με τα ΜΑΤ.
Ο Στέφανος Γρηγοράκης από το Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο που συμμετείχε σε μια πρόσφατη διαμαρτυρία έξω από το Ειρηνοδικείο Αθηνών δηλώνει πως οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ήταν ψεύτικες. "Είναι εξαπάτηση για να κάθονται οι άνθρωποι στους καναπέδες τους", είπε. "Οι Έλληνες πρέπει να ξυπνήσουν. Παρέδωσαν το δημόσιο πλούτο.", πρόσθεσε αναφερόμενος στα σχέδια της κυβέρνησης για τις κρατικές ιδιωτικοποιήσεις. "Τώρα έρχονται για να πάρουν τα σπίτια μας", καταλήγει.
Τέτοιες διαμαρτυρίες έχουν μπλοκάρει δεκάδες κατασχέσεις κατά τις τελευταίες εβδομάδες. Οι δημοπρασίες ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο, όταν Έλληνες δικηγόροι επέστρεψαν στην εργασία τους μετά από μια απεργία εννέα μηνών για τις περικοπές στις συντάξεις τους.
Σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο αυτό το μήνα, ο Τσίπρας υπερασπίστηκε τις προσπάθειες της κυβέρνησής του να προστατεύσει τους ιδιοκτήτες κατοικιών. Είπε ότι σε σύγκριση με τις χιλιάδες των προηγούμενων κυβερνήσεων, υπήρξαν μόνο 500 κατασχέσεις φέτος και καμιά το 2015, όταν το αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία. Οι συμβολαιογράφοι και η ένωση των Ελλήνων δανειοληπτών δήλωσαν ότι οι αριθμοί ήταν υψηλότεροι, αν και δεν έχουν ακριβή στοιχεία.
Ο επικεφαλής της ένωσης των δανειοληπτών, Βαγγέλης Κρητικός, είπε πως θα γίνουν περίπου 50.000 πλειστηριασμοί ακινήτων το επόμενο έτος, πως οι άνθρωποι είναι σε πανικό και κάθε μέρα δέχονται περίπου 500 κλήσεις.
Μετά από βίαιες συγκρούσεις στη Θεσσαλονίκη σε μια προγραμματισμένη αποκλεισμού πλειστηριασμό κατά την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, Έλληνες συμβολαιογράφοι, δήλωσαν ότι δεν θα παρίσταντο πλέον σε δημοπρασίες για πρώτες κατοικίες και κάλεσαν την κυβέρνηση να ψηφίσει ένα νόμο για την προστασία τους.
Στο μεταξύ, Έλληνες ιδιοκτήτες, όπως ο κος Χανής, βρίσκονται εν αναμονή. Έβαλε δύο υποθήκες, το 2001 και το 2012, αξίας 71.000 ευρώ. Όταν περικόπηκε η σύνταξή του, ζήτησε βοήθεια από τις τράπεζες, που τον συμβούλευσαν να πάρει καινούργια δάνεια για να αποπληρώσει τα παλιά. "Είναι όπως η Ελλάδα που παίρνει περισσότερα δάνεια από τους δανειστές" λέει. "Απλώς περισσότερα χρέη για να πληρώσεις τα παλιά, αλλά τι άλλο να κάνω;", προσθέτει.
Ο ίδιος έχει κάνει αίτηση να ενταχθεί σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που εισήχθη το 2010, στην κορύφωση της κρίσης, με στόχο να μειώσει τις μηνιαίες οφειλές όσων αντιμετωπίζουν σοβαρό οικονομικό πρόβλημα. Έκτοτε, το πρόγραμμα έχει υποστεί τόσες τροποποιήσεις που πλέον η ένταξη είναι πολύ δύσκολη. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν περίπου 150.000 αιτήσεις. Εναποθέτει τις ελπίδες του σε ένα δικαστήριο που θα γίνει το Νοέμβριο.
Ο δικηγόρος του, Δημήτρης Αναστασόπουλος, λέει πως έχει εκπροσωπήσει "σχεδόν 1.000 άτομα" στη διάρκεια των χρόνων της κρίσης, "χωρίς να μετράω τους εκατοντάδες που έχουν έρθει εδώ για να ζητήσουν συμβουλές". Το βασικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πως οι ελληνικές αρχές έχουν εστιάσει περισσότερο στο να δίνουν στους ιδιοκτήτες μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας παρά πληροφορίες για τις εναλλακτικές τους.
"Οι προηγούμενες κυβερνήσεις έπεισαν τον κόσμο πως δεν θα χάσουν τα σπίτια τους ενώ προσπαθούσαν να δουν τι θα κάνουν" λέει ο κ. Αναστασόπουλος. "Έβγαλαν νόμο που λέει 'Δεν μπορούμε να πάρουμε το σπίτι σου'. Μετά σε διαβεβαιώνουν πως είναι προστατευμένο", συμπληρώνει.
Πολλοί ιδιοκτήτες είναι απελπισμένοι, σημειώνει, αποκαλύπτοντας πως πρόσφατα ένας πελάτης τού είπε πως έχει σκεφτεί μέχρι και να αυτοκτονήσει. O κος Χανής φοβάται μην απορριφθεί η υπόθεσή του, αλλά λέει πως θα συνεχίσει τον αγώνα. "Θα κάνω έφεση στην απόφαση" λέει, "επειδή απλώς δεν μπορώ να πληρώσω".
σχόλια