Άσχημη είναι σήμερα η κατάσταση της ατμόσφαιρας στο Λεκανοπέδιο Αττικής, όσον αφορά τα επιβλαβή αιωρούμενα και εισπνεόμενα σωματίδια PM2.5 (με διάμετρο έως 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου), εξαιτίας των πυρκαγιών που μαίνονται σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ).
Μπορεί κανείς να βλέπει σε πραγματικό χρόνο τα στοιχεία ανά περιοχή στη διεύθυνση: https://influx.chemistry.uoc.gr/sensors/
Ο χάρτης παρουσιάζει τα ωριαία επίπεδα συγκεντρώσεων των σωματιδίων PM2.5 σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα.
Τα στοιχεία προέρχονται από το δίκτυο αισθητήρων του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ), που λειτουργεί στο πλαίσιο της Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής ΠΑΝΑΚΕΙΑ της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας και σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής.
Το ΕΑΑ επισημαίνει ότι στις επιβαρυμένες περιοχές με υψηλές τιμές PM2.5 αν οι κάτοικοι είναι ανάγκη να εξέλθουν των κατοικιών τους, πρέπει να χρησιμοποιούν μάσκες αυξημένης προστασίας N95, ΚΝ95 ή FFP2 (όχι τις απλές χειρουργικές), που παρέχουν καλύτερη προστασία από τα σωματίδια PM2.5, και επίσης να ακολουθούν τις σχετικές οδηγίες που περιλαμβάνονται σε πρόσφατη εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας.
Οδηγός προστασίας των πολιτών από την ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω πυρκαγιάς
H ατμόσφαιρα σε πολλές περιοχές της Αττικής είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη και απαιτείται η λήψη μέτρων προστασίας από όλους τους πολίτες, ειδικά από εκείνους που έχουν αναπνευστικά προβλήματα, όπως αναφέρεται σε οδηγό που εξέδωσαν το υπουργείο Υγείας και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ).
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον οδηγό, όταν εκδηλώνονται οι πυρκαγιές, ακόμη και εάν βρίσκεστε αρκετά χιλιόμετρα μακριά από το σημείο της πυρκαγιάς, ο καπνός και τα αιωρούμενα σωματίδια μπορεί να φτάσουν στην περιοχή σας και να επιβαρύνουν την κατάσταση της υγείας σας. Ο καπνός που προκαλείται από τις πυρκαγιές σε δάση ή και κατοικημένες περιοχές είναι ένα μείγμα αερίων και λεπτών σωματιδίων από καμένα δέντρα και φυτά, κτίρια, δομικά υλικά, πλαστικά και άλλα στοιχεία.
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου από έκθεση σε καπνό είναι άτομα με άσθμα ή άλλα αναπνευστικά νοσήματα, άτομα με καρδιοαγγειακές παθήσεις, χρονίως πάσχοντες, ηλικιωμένοι, παιδιά, έγκυοι και καπνιστές. Η έκθεση στον καπνό μίας πυρκαγιάς ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμούς στα μάτια και την αναπνευστική οδό, βήχα, βρογχίτιδα, ενδέχεται να επιδεινώσει ή να πυροδοτήσει συμπτώματα κρίσης άσθματος και σε ορισμένες περιπτώσεις διαταραχή της αναπνευστικής λειτουργίας, όπως δύσπνοια. Επίσης, σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα ενδέχεται να συμβάλει σε διαταραχές ρυθμού της καρδιάς και σε ακραίες περιπτώσεις σε καρδιαγγειακά επεισόδια με κατάληξη τον θάνατο. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο κίνδυνος εγκαυμάτων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος εξαιτίας της εισπνοής θερμών αερίων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές επιπλοκές.
Μέτρα προστασίας
- Πιστή τήρηση των οδηγιών των αρμόδιων Αρχών
- Παραμονή σε κλειστούς χώρους. Σε περίπτωση όπου κατοικημένες περιοχές βρίσκονται πλησίον μίας δασικής πυρκαγιάς και επηρεάζονται από τον καπνό, προτείνεται η ελάττωση των άσκοπων μετακινήσεων και η παραμονή σε κλειστούς χώρους χωρίς απευθείας επικοινωνία με τον εξωτερικό αέρα (κλείσιμο παραθύρων, πορτών και λοιπών διόδων αέρα προς το εσωτερικό).
- Εξασφάλιση του δροσισμού των εσωτερικών χώρων των κατοικιών. Εφόσον οι κατοικίες διαθέτουν σύστημα κλιματισμού, προτείνεται η χρήση του στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η επιβάρυνση της ποιότητας του αέρα στους εσωτερικούς χώρους. Η επιλογή εισαγωγής «φρέσκου αέρα» που παρέχεται από ορισμένα συστήματα κλιματισμού πρέπει να απενεργοποιείται κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς για να αποφευχθεί η εισροή καπνού από το εξωτερικό περιβάλλον.
Αιωρούμενα σωματίδια
- Περιορισμός Μετακινήσεων. Θα πρέπει να αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις. Σε περίπτωση, όμως, χρήσης του αυτοκινήτου, προτείνεται η ρύθμιση του συστήματος κλιματισμού του οχήματος στη λειτουργία ανακύκλωσης του εσωτερικού αέρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η είσοδος του καπνού στην καμπίνα των επιβατών.
- Μείωση των πηγών ρύπανσης του εσωτερικού αέρα εντός του σπιτιού. Κατά τη διάρκεια μίας πυρκαγιάς πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα στο εσωτερικό των κατοικιών, το μαγείρεμα με τη χρήση ψησταριάς, η χρήση τζακιού για ψήσιμο/μαγείρεμα, η χρήση αεροζόλ (εντομοκτόνα, αρωματικά χώρου, σπρέι μαλλιών) και οποιασδήποτε άλλης πηγής που ενδέχεται να επιβαρύνει την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
- Χρήση Μέτρων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) από τον καπνό. Κάποια άτομα που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες ενδέχεται να απαιτηθεί να χρησιμοποιήσουν μάσκες για να προστατευθούν από τον καπνό και τις αναθυμιάσεις. Σε αυτήν την περίπτωση, το φίλτρο της μάσκας πρέπει να είναι πιστοποιημένο για κατακράτηση Α.Σ.2.5 και να εξασφαλίζεται ότι η μάσκα εφαρμόζει καλά στο στόμα και τη μύτη του ατόμου.
- Σε περίπτωση που κάποιο άτομο ή οι οικείοι του παρουσιάσουν οποιαδήποτε συμπτώματα εξαιτίας του καπνού ή των συνθηκών της πυρκαγιάς (ενδεικτικά αναφέρονται δύσπνοια, σύγχυση, σπασμοί, καρδιοαναπνευστικά προβλήματα, απώλεια συνείδησης) πρέπει να αναζητηθεί αμέσως ιατρική συνδρομή.
Μετά από τη μεγάλη πυρκαγιά
- Ο καπνός μπορεί να παραμείνει στην ατμόσφαιρα για αρκετές ημέρες μετά την εκδήλωση πυρκαγιάς, συνεπώς συνεχίστε να ενημερώνεστε για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή της κατοικίας σας ή όπου διαμένετε.
- Μην επιστρέφετε στο σπίτι μέχρι να σας ανακοινωθεί ότι μπορείτε να το πράξετε με ασφάλεια.
- Ανεξάρτητα από το εάν είστε υγιής οργανισμός, να επιτηρείτε την κατάσταση της υγείας σας για τυχόν συμπτώματα. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε δυσκολία στην αναπνοή, δύσπνοια, βήχα που επιμένουν ή άλλα συμπτώματα που δεν απομακρύνονται. Σε αυτήν την περίπτωση καλέστε το 166 ή κατευθυνθείτε αμέσως σε Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών για ιατρικές καταστάσεις.
- Λάβετε ιδιαιτέρα μέτρα για την προστασία των παιδιών από τον καπνό που προκαλείται από τις πυρκαγιές. Τα παιδιά με άσθμα, αλλεργίες ή χρόνια προβλήματα υγείας μπορεί να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στην αναπνοή όταν υπάρχει καπνός από τις πυρκαγιές.
