Τις επιθυμίες του σε πέντε διαθήκες που συνέταξε από το 2011 έως το 2021 αποτύπωσε ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης, Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 2 Σεπτεμβρίου.
Αποσπάσματα της διαθήκης αναφέρουν πως το 30% των εισπράξεων από το έργο του το αφήνει στην κόρη του Μαργαρίτα. Όπως διευκρινίζεται, στην παράγραφο 4, σύμφωνα με το «Πρώτο Θέμα», η Μαργαρίτα Θεοδωράκη δεν μπορεί να τα εκποιήσει ή να τα διαθέσει αλλού.
Ανάλογη είναι και η σχετική επισήμανση που κάνει για την οικεία στο Βραχάτι Κορινθίας καθώς απαγορεύει ρητά να πωληθεί.
«Στην αγαπημένη μου κόρη Μαργαρίτα – Ασπασία Θεοδωράκη υπενθυμίζω όσα ήδη επί δεκαετίες της παρείχα εν ζωή, σε χρήματα και ακίνητα, όπως (ενδεικτικά) για την κάλυψη του συνόλου των εξόδων των επαγγελματικών της πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων, για τη διαβίωση της ίδιας και της οικογένειάς της, τον εξοπλισμό και τη συντήρηση των σπιτιών και των γραφείων της, για την ανατροφή, την εκπαίδευση και την οικονομική ενίσχυση των αγαπημένων τεσσάρων εγγονών μου και υιών της, για την απόκτηση όλων των ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων, που κατά καιρούς περιήλθαν στο όνομά της είτε απ' ευθείας από εμένα είτε με δικά μου εξ ολοκλήρου χρήματα, καθώς και το μεγάλο ποσοστό από τις απολαβές από την εκμετάλλευση του έργου μου, που εισέπραττε επί πολλά έτη και εξακολουθεί να εισπράττει όσο ζω. Όλες αυτές οι εν ζωή παροχές καταλογίζονται σύμφωνα με το νόμο στη νόμιμη μοίρα της.
Με τη διαθήκη μου αυτή και υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι δεν θα λαμβάνει καμία άλλη απολαβή από την περιουσία μου, είτε άμεσα είτε έμμεσα (με μοναδική εξαίρεση τα όσα ορίζω για τα αναφερόμενα στην παράγραφο 2, περ. α) της παρούσας διαθήκης μου) την καθιστώ άμεσο κληροδόχο σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) εξ αδιαιρέτου επί των εισπράξεων και των εν γένει οικονομικών ωφελημάτων που δικαιούμαι ως δημιουργός και που απορρέουν από την κάθε είδους εκμετάλλευση του έργου μου στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, για όσα χρόνια αυτή ζει, επαναλαμβάνοντας και εδώ την αφαίρεση κάθε άλλου ποσοστού, {...}
Το παραπάνω ποσοστό του τριάντα τοις εκατό (30%) της το κληροδοτώ χωρίς δικαίωμα εκ μέρους της εκποίησης ή διάθεσής του, είτε εν ζωή είτε μετά θάνατο, ώστε μετά τον θάνατό της ή εάν τυχόν αποποιηθεί ή περιέλθει σε νομική αδυναμία αυτοπρόσωπης επιμέλειας της περιουσίας της, το κληροδοτηθέν ποσοστό αυτό να περιέλθει αυτοδικαίως και κατ' ισομοιρία, ήταν από ποσοστό επτάμιση τοις εκατό (7,5%) στον καθένα από τους τέσσερις υιούς της Μίκη Θεοδωράκη – Παπαγγελίδη, Άγγελο Θεοδωράκη – Παπαγγελίδη, Στέφανο Θεοδωράκη – Παπαγγελίδη και Αλέξανδρο Θεοδωράκη – Παπαγγελίδη, τους οποίους και παρακαλώ να φροντίζουν τη μητέρα τους όσο ζει και να της διασφαλίσουν άνετη και αξιοπρέπή διαβίωση, εάν εκείνη το έχει ποτέ ανάγκη».
Διαχειρίστρια της διαθήκης του ο Μίκης Θεοδωράκης όρισε την προσωπική του γραμματέα από το 1989, Ειρήνη Παρμενίδου. Βασική του επιθυμία είναι το σπίτι όπου έγραψε πολλά από τα έργα του και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του, το σπίτι κάτω από την Ακρόπολη, να γίνει Μουσείο. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατό, ο Μίκης Θεοδωράκης στη διαθήκη του ορίζει πού ακριβώς πρέπει να πάνε τα προσωπικά του αντικείμενα και το αρχείο του, αναφέρει το Iefimerida.
Το σπίτι στην Ακρόπολη
Ο Μίκης Θεοδωράκης στη διαθήκη του αναγνωρίζει το γεγονός ότι το συγκεκριμένο σπίτι δεν του ανήκει νομικά (έχει περάσει στην κόρη του και τον μεγαλύτερο εγγονό του και τη σύζυγό του). Ωστόσο εξέφρασε την ελπίδα ότι οι οικείοι του θα σεβαστούν την επιθυμία του, καθώς, όπως λέει, γνωρίζουν πολύ καλά ότι όλα έχουν αγοραστεί με χρήματα που προήλθαν από τη δική του εργασία και πνευματικά δικαιώματα.
Στην παράγραφο 26, ο Μίκης Θεοδωράκης εξηγεί πως το μουσικό του έργο γράφτηκε σε τρία σπίτια. «Στο Παρίσι, που δυστυχώς δεν υπάρχει πια, στο σπίτι μας στο Βραχάτι […] και -κυρίως- στο σπίτι μας κάτω από την Ακρόπολη, όπου και διαμένουμε ακόμα, εγώ και η σύζυγός μου Μυρτώ».
Ο συνθέτης σημειώνει πως επιθυμία του είναι το σπίτι στου Φιλοπάππου να μετατραπεί σε μουσείο, προβλέποντας ωστόσο πως η σύζυγός του μπορεί να διαμένει εκεί για όσο το επιθυμεί. Εξηγεί μάλιστα ότι σε αυτό το σπίτι γράφτηκαν κάποια από τα σημαντικότερα έργα του.
«Θα ήθελα για όλους αυτούς τους λόγους, το σπίτι αυτό να διατηρηθεί και να λειτουργήσει ως Μουσείο με όποιον τρόπο κρίνει πρόσφορο το δημόσιο, με ευθύνη είτε του υπ. Πολιτισμού είτε κάποιου άλλου αξιόπιστου φορέα που το Δημόσιο θα αποφασίσει και πάντως όχι των ιδιοκτητών. Πιστεύω ότι η θέση του κάτω από την Ακρόπολη είναι ιδανική για το σκοπό αυτό» αναφέρεται σε μία από τις διαθήκες που συνέταξε.
Το σπίτι στο Βραχάτι
«Το σπίτι μου στο Βραχάτι (Κοκκώνι) Κορινθίας επρόκειτο να απαλλοτριωθεί από τη Νομαρχία Κορινθίας για να γίνει Μουσείο, η σχετική διαδικασία όμως σταμάτησε μετά από δική μου παράκληση προς τους αρμόδιους, κατόπιν επιμονής της θυγατέρας μου Μαργαρίτας – Ασπασίας Θεοδωράκη, η οποία διαβεβαίωσε ότι το σπίτι αυτό θα παραμείνει στα παιδιά της και δεν θα πωληθεί σε καμμία περίπτωση. Αν όμως στο μέλλον υπάρξει περίπτωση να μεταβιβασθεί σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εκτός από την ίδια, τον αδελφό της Γεώργιο και τα πέντε εγγόνια μου, τότε θα επιθυμούσα να γίνει τελικά η απαλλοτρίωση από όποιον φορέα του Δημοσίου, με αποκλειστικό σκοπό βεβαίως τη δημιουργία Μουσείου, γιατί πρόκειται για χώρο άρρηκτα συνδεδεμένο με τη ζωή και το έργο μου.
Το προσωπικό του αρχείο
«Το προσωπικό Αρχείο μου επιθυμώ να παραμείνει στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας ''Λίλιαν Βουδούρη'', που στεγάζεται στο Μέγαρο Μουσικής, όπου το παραχώρησα με σύμβαση δωρεάς, διότι το φρόντισε και το αξιοποίησε, και παραγγέλλω στους τετμημένους με τη διαθήκη μου να παραδίδουν εκεί και ό,τι άλλο προσωπικό μου αντικείμενο, έγγραφο ή στοιχεία που με αφορούν, διότι επιθυμία μου είναι να συγκεντρωθούν εκεί όλα τα υλικά (και κυρίως, βεβαίως, τα πρωτότυπα) που με αφορούν, σε όποιου χέρια και με όποιον τρόπο και αν βρίσκονται αυτή τη στιγμή», αναφέρεται στη διαθήκη σύμφωνα με το iefimerida.