Πρωί Πέμπτης. Ο καιρός είναι συννεφιασμένος, ωστόσο κανείς μας δεν στέκεται σ' αυτό. Η θέα, άλλωστε, γύρω από τα καταπράσινα και δεμένα από τα δέντρα δάση του Σοφικού Κορινθίας είναι εντυπωσιακή. Ανάμεσα στους στενούς και απάτητους δρόμους του, δείγμα κι αυτό του παρθένου τοπίου, ξεπροβάλλει η θάλασσα. Μέσα σε αυτήν σχηματίζονται μερικά «δαχτυλίδια».
Βρισκόμαστε μέσα στο λεωφορείο της αποστολής της Lidl Ελλάς με προορισμό τον Όρμο Σελόντα, στις ιχθυοκαλλιέργειες του οποίου εκτρέφονται και συλλέγονται ψάρια για να φτάσουν στους πάγκους των σούπερ μάρκετ της αλυσίδας λίγο αργότερα, ολόφρεσκα, στους καταναλωτές.
Σε μερικά λεπτά έχουμε φτάσει. Στις εγκαταστάσεις της εταιρείας μάς υποδέχονται οι εργαζόμενοί της, από τους κτηνιάτρους και τους ερευνητές των εργαστηρίων μέχρι τους υπαλλήλους που κάθε μέρα μπαίνουν στη θάλασσα για τις ψαριές.
«Υπάρχουν πολλοί μύθοι για τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας. Νομίζουν κάποιοι πως φρέσκο είναι μόνο το ψάρι από τις τράτες των ψαράδων. Τα πλοία, όμως, μπορεί να είναι στη θάλασσα μέρες και κατά τη διάρκειά τους τα ψάρια είναι στον πάγο. Τα δικά μας μέσα σε μια μέρα καθαρίζονται, αποσπλαχνίζονται, ελέγχονται και φτάνουν στον καταναλωτή».
Ο όμιλος δραστηριοποιείται χρόνια στον κλάδο. Ιδρύθηκε το 1981, ενώ σήμερα παράγει συνολικά 38.000 τόνους τσιπούρας και λαβρακίου, διαθέτοντας 59 μονάδες εκτροφής, 11 συσκευαστήρια, 6 ιχθυογεννητικούς σταθμούς, 3 κέντρα διανομής και 2 μονάδες επεξεργασίας σε όλη τη χώρα.
Ανάμεσα στους πιο μεγάλους πελάτες της είναι πια και η Lidl Ελλάς. Όπως σημειώνει ο Γιώργος Μπάσιος, εμπορικός διευθυντής της εταιρείας, η συνεργασία με την αλυσίδα ήταν ένας από τους λόγους που οι Έλληνες άρχισαν να απομυθοποιούν το ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας, να το εμπιστεύονται και να το βάζουν στην κουζίνα τους.
Αυτό φαίνεται και από τα στατιστικά στοιχεία, καθώς το 2015, την πρώτη χρονιά συνεργασίας της Σελόντα με τη Lidl Ελλάς, οι πωλήσεις ψαριών έφταναν τις 287.816, ενώ το 2018, μόλις 3 χρόνια μετά, έχει σημειωθεί ραγδαία άνοδος, με τις πωλήσεις να αγγίζουν σχεδόν το 1 εκατομμύριο.
Συνολικά υπολογίζεται πως η συνεργασία μετρά περισσότερους από 3.360 τόνους ψαριών, ενώ η ποσότητα τσιπούρας και λαβρακίου που θα φτάσει στα ράφια των καταστημάτων του δικτύου της εταιρείας στην Ελλάδα αναμένεται να αγγίξει φέτος τους 1.500 τόνους.
Το 80% της παραγωγής της Σελόντα, βέβαια, δεν μένει στην Ελλάδα αλλά εξάγεται στην Ευρώπη, ακόμα και στις ΗΠΑ, αεροπορικώς. Στα συσκευαστήρια, μάλιστα, που βρίσκονται δίπλα είδαμε με τα μάτια μας τα κιβώτια που δέθηκαν μεταξύ τους με ταινία για να φτάσουν στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. «Μέσα σε περίπου 25-30 ώρες θα έχει φτάσει στα χέρια του Αμερικανού καταναλωτή» μας λέει ένας από τους εργαζόμενους των συσκευαστηρίων.
Η εταιρεία, πέρα από τις ιχθυοκαλλιέργειες, διαθέτει ένα πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο στο οποίο γίνονται καθημερινά μελέτες για την ποιότητα του νερού της θάλασσας και των συνθηκών στις οποίες ζουν και μεγαλώνουν τα ψάρια. Η έρευνα επεκτείνεται και στον τρόπο με τον οποίο τα επεξεργάζονται.
«Υπάρχουν πολλοί μύθοι για τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας. Νομίζουν κάποιοι πως φρέσκο είναι μόνο το ψάρι από τις τράτες των ψαράδων. Τα πλοία, όμως, μπορεί να είναι στη θάλασσα μέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων τα ψάρια είναι στον πάγο. Τα δικά μας μέσα σε μια μέρα καθαρίζονται, αποσπλαχνίζονται, ελέγχονται και φτάνουν στον καταναλωτή» εξηγεί ο κ. Μπάσιος.
«Καταρχάς, ο καταναλωτής αγοράζει από μας το καθαρό βάρος μετά την αποσπλάχνιση. Τα ψάρια είναι ελεγμένα και πιστοποιημένα. Αυτό δεν συμβαίνει με τα άγρια ψάρια, καθώς αυτά υπάρχει ο κίνδυνος να φέρουν ακόμα και βαρέα μέταλλα. Η ευκολία της πρόσβασης σε ολόφρεσκα, καθαρισμένα ψάρια είναι σπουδαία υπόθεση» παρεμβαίνει η κ. Λύτρα, επιστήμονας που εργάζεται στις ιχθυοκαλλιέργειες της Σελόντα από τη δεκαετία του '90.
Το μυστικό, ωστόσο, βρίσκεται στις συσκευασίες που φτάνουν στους πάγκους των σούπερ μάρκετ της Lidl Ελλάς. Τα ψάρια τοποθετούνται σε ειδικές συσκευασίες τροποποιημένης ατμόσφαιρας, από τις οποίες έχει αφαιρεθεί το οξυγόνο, κάτι που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη μικροβίων. Έχουν προηγηθεί, βέβαια, ιστολογικές εξετάσεις, αναλύσεις πρώτου βαθμού, προληπτικές αλλά και ιστοπαθολογικές εξετάσεις στα ειδικά εργαστήρια από εξειδικευμένους κτηνιάτρους και γιατρούς του Ομίλου Σελόντα.
Η ενημέρωση σταματάει όταν είμαστε έτοιμοι να μπούμε στο καΐκι για να δούμε από κοντά πώς ψαρεύονται οι διάσημες τσιπούρες και τα λαβράκια. Τα σύννεφα αρχίζουν να κατεβαίνουν όσο εμείς ξεμακραίνουμε από τη στεριά.
«Μην τρομάξετε, αλλά το βάθος σ' αυτό το σημείο που είμαστε φτάνει τα 80 μέτρα» λέει η κ. Λύτρα από το μικρόφωνο, καθώς ο άνεμος είναι δυνατός. Η συγκεκριμένη τοποθεσία, μάλιστα, ακριβώς λόγω του μεγάλου βάθους της, έχει μακρά ιστορία, καθώς εκεί έβρισκε καταφύγιο από τους Γερμανούς το θρυλικό υποβρύχιο «Παπανικολής».
Ο κυβερνήτης του υποβρυχίου, μάλιστα, ο Μίλτος Ιατρίδης, καταγόταν από το Σοφικό και ήξερε πως ήταν μια εξαιρετική θέση, όπου αφενός οι ίδιοι μπορούσαν να προστατευτούν από τον εχθρό και αφετέρου οι ναύτες να πάρουν αέρα και να ξεκουραστούν.
Εκτός από τσιπούρα και λαβράκι, η Σελόντα εκτρέφει και φαγγρί. Ωστόσο, οι εγκαταστάσεις στις οποίες μεγαλώνει δεν μοιάζουν με των άλλων δύο ειδών, καθώς είναι σκεπασμένες για να μην περνά το φως του ήλιου. Όπως εξηγεί η κ. Λύτρα, το φαγγρί κανονικά ζει σε μεγάλα βάθη, εκεί όπου δεν φτάνουν οι αχτίδες. «Αν μεγαλώσει πιο ψηλά γίνεται πιο σκούρο το χρώμα του. Γι' αυτό κι εμείς τα σκεπάζουμε».
Όσο εκείνη μας μιλά, δίπλα μας έχει στηθεί ένα μηχάνημα που μοιάζει με γερανό, το οποίο βγάζει από τη θάλασσα τα ψάρια και τα αφήνει πάνω σε πάγκους με πάγο. Από κει φτάνουν στα συσκευαστήρια. Σε λίγη ώρα θα είμαστε κι εμείς εκεί.
Μπαίνοντας στον χώρο, καλυπτόμαστε από πάνω μέχρι κάτω με ειδικά υφάσματα για λόγους υγιεινής. Το κρύο είναι αισθητό, καθώς η θερμοκρασία αγγίζει το μηδέν. Εκεί μέσα βρίσκονται δεκάδες εργαζόμενοι οι οποίοι καθαρίζουν τα ψάρια και τα επεξεργάζονται.
Η Ελλάδα μέχρι πρότινος είχε τα πρωτεία στις εξαγωγές ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η Τουρκία μάς έχει ρίξει στη δεύτερη θέση. Όπως εξηγούν στη Σελόντα, οι καταναλωτές πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με αυτά τα ψάρια, αφού δεν ελέγχονται όπως εκείνα που προέρχονται από τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Όταν έρχονται σ' εμάς για έλεγχο, ψάχνουν τα πάντα. Μένουμε εδώ πολλές ώρες, μέχρι να επιθεωρήσουν τα πάντα. Αυτό στην Τουρκία δεν γίνεται» σημειώνει η κ. Λύτρα.
Σε λίγο η ξενάγηση τελειώνει. Προορισμός αυτήν τη φορά η Νέα Επίδαυρος και συγκεκριμένα μια ψαροταβέρνα λίγα μέτρα μακριά από τη θάλασσα. Εκεί θα γευτούμε μερικές από τις τσιπούρες και τα λαβράκια του Όρμου. Λίγη ώρα μετά έχουν «εξαφανιστεί». «Είναι πολύ νόστιμα αυτά τα ψάρια» παραδεχόμαστε όλοι μεταξύ μας. Είναι απόγευμα και σιγά σιγά όλη η αποστολή της Lidl Ελλάς επιβιβάζεται στο λεωφορείο. Στην επιστροφή περνάμε πάνω από τις ιχθυοκαλλιέργειες. Τα «δαχτυλίδια» είναι ακόμα εκεί. Αύριο το πρωί θα ξεκινήσουν πάλι οι ψαριές.
σχόλια