Το 52% των πολιτών της ΕΕ αξιολογεί το σύστημα δικαιοσύνης στη χώρα του - όσον αφορά την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών - ως καλό (το 11% το χαρακτηρίζει "πολύ καλό" και το 41% "αρκετά καλό"), ενώ το 37% το χαρακτηρίζει (αρκετά ή πολύ) κακό. Τι συμβαίνει, όμως, στην Ελλάδα;
Σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023, η γνώμη για την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών έχει γίνει πιο αρνητική στις εξής χώρες: στην Τσεχία (-11 ποσοστιαίες μονάδες, 54%), τη Βουλγαρία (-6 ποσοστιαίες μονάδες, 24%), την Ελλάδα (-6 ποσοστιαίες μονάδες, 40%), τη Σλοβενία (-8 ποσοστιαίες μονάδες, 45%), τη Γερμανία (-5 ποσοστιαίες μονάδες, 72%) και το Βέλγιο (-5 ποσοστιαίες μονάδες, 61%). Στην Ουγγαρία, από την άλλη πλευρά, οι ερωτηθέντες είναι τώρα πιο πιθανό απ' ό,τι το 2023 να αξιολογήσουν την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών ως καλή (+6 ποσοστιαίες μονάδες, 41%).
Την κοινή γνώμη πιθανώς επηρέασε αρνητικά και το ψήφισμα της ΕΕ κατά της Ελλάδας - και της ελευθερίας του Τύπου - σχετικά με την υπόθεση των παρακολουθήσεων, το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και το ναυάγιο της Πύλου.
Εννιά στους 10 την κάτω του μετρίου αξιολόγηση του δικαστικού συστήματος στην Ελλάδα, θεωρώντας ότι υπάρχουν παρεμβάσεις από οικονομικά και άλλα συμφέροντας. Ακόμη, το 52% θεωρεί ότι οι δικαστές δέχονται παρεμβάσεις (τα συμπεράσματα απεικονίζονται στους παρακάτω πίνακες).
Οι ερωτηθέντες στη Γερμανία (48%) και την Εσθονία (46%) είναι πιο πιθανό να πουν ότι το καθεστώς και η θέση των δικαστών που εγγυάται επαρκώς την ανεξαρτησία τους εξηγεί "σε μεγάλο βαθμό" τη θετική τους αξιολόγηση για την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, ενώ οι ερωτηθέντες στην Ελλάδα (14%), την Ιταλία (15%) και την Κροατία (18%) είναι λιγότερο πιθανό να πουν κάτι τέτοιο, καθώς δεν το παρατηρούν στη χώρα τους.
Περίπου ένας στους πέντε στη Βουλγαρία (24%), την Ελλάδα (23%) και την Πολωνία (21%) δηλώνουν πως το γεγονός ότι το καθεστώς και η θέση των δικαστών εγγυώνται επαρκώς την ανεξαρτησία τους δεν αποτελεί "πραγματικά" λόγο για την αξιολόγησή τους. Λιγότεροι από ένας στους δέκα συμμερίζονται αυτή την άποψη στη Δανία (6%), ενώ ακολουθούν με μικρή διαφορά η Γερμανία και η Εσθονία (αμφότερες 7%), καθώς και η Λετονία και η Φινλανδία (αμφότερες 9%).
Ακόμη, οι ερωτηθέντες στην Ελλάδα (31%) είναι πιο πιθανό να απαντήσουν ότι η μη παρέμβαση ή πίεση από οικονομικά ή άλλα συγκεκριμένα συμφέροντα δεν αποτελεί "πραγματικά" λόγο για τη θετική τους αξιολόγηση, ενώ το 8% στην Πορτογαλία και το 11% στην Κροατία και τη Σλοβενία. Τέλος, οι ερωτηθέντες στη Σουηδία (27%), τη Βουλγαρία (23%) και τη Γερμανία (20%) είναι πιο πιθανό να πουν ότι ο παράγοντας αυτός δεν εξηγεί "καθόλου" τη θετική τους αξιολόγηση. Λιγότεροι από ένας στους δέκα συμμερίζονται αυτή την άποψη στην Ελλάδα (9%), την Κύπρο (8%), τη Γαλλία (8%) και τη Λετονία (6%).
Οι ερωτηθέντες στην Ισπανία (35%) είναι πιο πιθανό να δηλώσουν ότι η μη παρέμβαση ή πίεση από την κυβέρνηση και τους πολιτικούς εξηγεί "πάρα πολύ" τη θετική αξιολόγηση της ανεξαρτησίας του συστήματος δικαιοσύνης στη χώρα τους. Τα χαμηλότερα ποσοστά που συμμερίζονται αυτή την άποψη παρατηρούνται στην Ελλάδα (14%).
Συνεχίζοντας τα αρνητικά ρεκόρ, τα υψηλότερα ποσοστά των ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι η απουσία παρεμβάσεων ή πιέσεων από την κυβέρνηση και τους πολιτικούς δεν αποτελεί "πραγματικά" λόγο για τη θετική αξιολόγηση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος στη χώρα τους βρίσκονται στην Ελλάδα και τη Μάλτα (και οι δύο 31%).
Σε πέντε κράτη μέλη, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η παρέμβαση ή η πίεση από οικονομικά ή άλλα συγκεκριμένα συμφέροντα εξηγεί "σε μεγάλο βαθμό" την αρνητική αξιολόγηση του δικαστικού συστήματος στη χώρα τους. Αυτό ισχύει για την Κύπρο (67%), την Πορτογαλία (65%), τη Βουλγαρία (56%), την Ελλάδα (54%) και την Ισπανία (51%).
Σε όλα τα κράτη μέλη, τουλάχιστον οι μισοί από τους ερωτηθέντες με αρνητική αντίληψη για την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών στη χώρα τους αναφέρουν ως λόγο για την αντίληψη αυτή την παρέμβαση ή την πίεση από την κυβέρνηση και τους πολιτικούς. Οι ερωτηθέντες στην Ελλάδα (92%), τη Λιθουανία (91%), την Κύπρο, την Πολωνία και τη Σλοβακία (όλοι 88%), καθώς και στη Σλοβενία (88%) και την Κροατία (87%) είναι οι πιο πιθανό να το πουν αυτό, ενώ οι ερωτηθέντες στη Σουηδία είναι οι λιγότερο πιθανό (61%).
