Μείωση της τάξεως του 99,9% στη χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας στα σούπερ μάρκετ, σε σύγκριση με το 2017, εκτιμά μελέτη του ΙΕΛΚΑ.
Παράλληλα, το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αναμένει αύξηση 600% στη χρήση των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών σακουλών το 2021. Όμως, θεωρεί δύσκολη την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει η ΕΕ για 40 σακούλες κατά κεφαλήν έως το 2025, λόγω του γεγονότος ότι εξαιρούνται από τη νομοθεσία συγκεκριμένα κανάλια πώλησης.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά στα σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ τα στοιχεία καταγράφουν για το 2020 μία μείωση της τάξης του 99,9% στη χρήση της πλαστικής σακούλας ελαφρού βάρους σε σχέση με το 2017.
«Από 1,8 δισ. σακούλες σε λίγο κάτω από 1 εκατ. σακούλες. Πρακτικά από το 2021 έχουν εξαλειφθεί από την ελληνική αγορά», επισημαίνει το Ινστιτούτο, ενώ σημειώνει ότι η κατά κεφαλήν ετήσια κατανάλωση πλαστικής σακούλας στα σούπερ μάρκετ μειώθηκε από 167 σακούλες ανά κάτοικο σε 0,1.
Παράλληλα, η διάθεση βιοαποικοδομήσιμων-κομποστοποιήσιμων λεπτών πλαστικών σακουλών, η οποία ήταν μηδαμινή το 2017, το 2020 έφτασε τα 35 εκατ. τεμάχια και το 2021 αναμένεται να ξεπεράσει τα 250 εκατ. τεμάχια, αύξηση πάνω από 600%.
Επίσης, πολλαπλασιάστηκε η διάθεση επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών πολλαπλασιάστηκε. Εκτιμάται ότι τα ελληνικά νοικοκυριά την τελευταία τριετία έχουν προμηθευτεί περισσότερες από 32 εκατ. και σε κάθε νοικοκυριό αναλογούν 7,8 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.
Από την άλλη όμως σε άλλους τομείς του εμπορίου και της εστίασης καταγράφονται ανάμεικτες τάσεις. Η έλλειψη ουσιαστικών ελέγχων από την πολιτεία επέφερε αυξητικές τάσεις σε κάποιους τομείς, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ.
Το Ινστιτούτο χαρακτηρίζει προβληματικό το γεγονός ότι εξαιρούνται οι λαϊκές αγορές και τα περίπτερα από την εφαρμογή της νομοθεσίας, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η κατάσταση στέλνει λάθος μηνύματα στους πολίτες, ενώ δημιουργεί και πρακτικά προβλήματα.
«Χαρακτηριστικό είναι ότι εκτός της μη επιβολής περιβαλλοντικού τέλους, εξακολουθούν να κυκλοφορούν πλαστικές σακούλες χωρίς σήμανση, κάτι που αποτελεί επίσης κοινοτική υποχρέωση», αναφέρει το Ινστιτούτο.
Ακόμη σημειώνει ότι υπάρχει μερική εφαρμογή στο λιανεμπόριο τροφίμων (π.χ. αρτοποιία, κρεοπωλεία) και κυρίως από τις οργανωμένες αλυσίδες καταστημάτων, όπως και στον κλάδο της εστίασης. Επίσης το Ινστιτούτο σημειώνει ότι παρατηρείται μεγαλύτερη εφαρμογή του μέτρου στα αστικά κέντρα συγκριτικά με την επαρχία.
Με αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σούπερ μάρκετ αντιπροσωπεύουν μονο το 50-55% των πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων, εκτιμάται ότι η συνολική ποσοστιαία μείωση στην πλαστικής σακούλας μεταφοράς είναι σημαντικά μικρότερη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς για τη διάθεση εκτός των σουπερμάρκετ, η συνολική κατανάλωση πλαστικής σακούλας το 2020 μειώθηκε σε περίπου 75-80 σακούλες ανά κάτοικο.
Για να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για 40 πλαστικές σακούλες κατά κεφαλήν ως το 2025, το Ινστιτούτο θεωρεί αναγκαία την άρση της εξαίρεσης επιβολής περιβαλλοντικού τέλους για τις λαϊκές αγορές και τα περίπτερα, την ενημέρωση των μικρών επιχειρήσεων για τις υποχρεώσεις και τις εναλλακτικές, όπως και την εντατικοποίηση των ελέγχων.
