Nα ανακηρυχθεί άμεσα η Μεσόγειος θάλασσα ως Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών για τις εκπομπές οξειδίων θείου και αζώτου (SECA και NECA), ζητά το Δίκτυο ΜΚΟ για την Καταπολέμηση της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης από τη Ναυτιλία στη Μεσόγειο (MedECA).
Το Δίκτυο απαρτίζουν περιβαλλοντικές ΜΚΟ από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα (ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ), τη Μάλτα, την Πορτογαλία και τη Γερμανία που ένωσαν τις δυνάμεις τους για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που παράγεται από πλοία και η οποία είναι ιδιαίτερα επιζήμια για το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων της Μεσογείου.
Οι εκπομπές οξειδίου του θείου (SOx), οξειδίου του αζώτου (NOx) και των μικροσωματιδίων (PM) που παράγονται από τη ναυτιλία απειλούν την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον και το κλίμα. Στη Μεσόγειο, οι ναυτιλιακοί ρύποι συμβάλλουν σημαντικά στα επίπεδα εκπομπών ρύπων σε παραθαλάσσιες κυρίως περιοχές ενώ επηρεάζουν περίπου 250 εκατομμύρια κατοίκους.
Η Anna Gerometta, πρόεδρος της ιταλικής Cittadini per l'Aria, λέει πως: «Το 2021 είναι το κρίσιμο έτος για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από πλοία σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου. Όλες οι χώρες πρέπει να συμφωνήσουν στη διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών της Σύμβασης της Βαρκελώνης τον Δεκέμβριο να υποβάλουν πρόταση για την κήρυξη της Μεσογείου ως Περιοχής Ελέγχου Εκπομπών στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Τότε μόνον θα αντιληφθούμε τα πλήρη οφέλη για την υγεία, την οικονομία και την κοινωνία».
Η María Garcia, υπεύθυνη πολιτικής της Ecologistas en Accíon στην Ισπανία, αναφέρει: «Καλούμε τα συμβαλλόμενα μέρη να προστατεύσουν την υγεία των πολιτών της Μεσογείου. Οι περιοχές όπου καταγράφονται υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων PM2,5 στο περιβάλλον, λόγω των ναυτιλιακών ρύπων, συμπίπτουν απόλυτα με τις κύριες ναυτιλιακές διαδρομές. Σε αυτές τις περιοχές βρίσκονται πολλές από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις της περιοχής της Μεσογείου».
Ο Βασίλης Παπαδόπουλος, νομικός σύμβουλος της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας / BirdLife Greece προσθέτει: «Η πρόταση θα πρέπει να συνοδεύεται από την απαγόρευση τοξικών μαζούτ και κατά συνέπεια κάθε είδους πλυντηρίδων στη Μεσόγειο Θάλασσα, για την πλήρη προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος».
Η Beate Klünder, υπεύθυνη πολιτικής στη γερμανική NABU αναφέρει: «Τα νούμερα που καταγράφονται σε Περιοχές Ελέγχου Εκπομπών όπως είναι η Βόρεια και η Βαλτική Θάλασσα μιλούν από μόνα τους: Οι εκπομπές οξειδίου του θείου και μικροσωματιδίων μειώθηκαν σημαντικά, ενώ αποφεύχθηκαν περισσότεροι από 1.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως. Είναι απολύτως απαράδεκτο οι πολίτες των χωρών της βόρειας Ευρώπης να προστατεύονται περισσότερο από εκείνους της Μεσογείου. Αυτή η άνιση μεταχείριση πρέπει να σταματήσει αμέσως».
Τι δείχνουν μελέτες
Πρόσφατες μελέτες που ανατέθηκαν από τη Γαλλία, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Περιφερειακό Κέντρο Αντιμετώπισης Επείγουσας Θαλάσσιας Ρύπανσης για τη Μεσόγειο Θάλασσα (REMPEC), καταδεικνύουν ότι ο χαρακτηρισμός της Μεσογείου Θάλασσας ως Περιοχής Ελέγχου Εκπομπών για το θείο και το άζωτο θα συμβάλει να αποφευχθούν έως και 10.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως. Εάν η Μεσόγειος κηρυχθεί Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών για το θείο μόνον, τα οξείδια του θείου θα μειωθούν κατά 95% και οι εκπομπές μικροσωματιδίων PM2,5 κατά 11%. Εάν πάλι η Μεσόγειος κηρυχθεί Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών για το άζωτο μόνον, οι επιβλαβείς εκπομπές αζώτου θα μειωθούν έως και 70%. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα αναμενόμενα οφέλη για την υγεία υπερτερούν του κόστους ενός τέτοιου μέτρου κατά 4,4 φορές.
Οι εκπομπές ρύπων από τη ναυτιλία ρυθμίζονται από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΔΝΟ) μέσω του Παραρτήματος VI της Διεθνούς Σύμβασης για την Πρόληψη της Ρύπανσης από Πλοία (MARPOL), βάσει του οποίου ορίζονται προδιαγραφές για την περιεκτικότητα των καυσίμων πλοίων σε θείο καθώς και για τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου. Για τη μείωση των εκπομπών, ο ΔΝΟ συμφώνησε να οριστούν η Βόρεια και Βαλτική Θάλασσα καθώς και οι ακτές της Βόρειας Αμερικής ως Περιοχές Ελέγχου Εκπομπών για οξείδια του θείου ή/ και του αζώτου.
Στο πλαίσιο της φετινής GreenWeek 2021, οι ΜΚΟ-μέλη του Δικτύου για τη MedECA θα συμμετέχουν στη διαδραστική Εικονική Έκθεση (Virtual Exhibition) που διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, από 1 έως 4 Ιουνίου 2021, θα υποδέχονται το κοινό στο Περίπτερο 7, με τίτλο «Δίκτυο MedECA – Ενωμένοι για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη ναυτιλία στη Μεσόγειο».