Την επιστροφή μιας πιο οικείας εικόνας στα τουριστικά μέρη της Ελλάδας όπου τα πράγματα είναι πλέον «σχεδόν φυσιολογικά», περιγράφουν σε εκτενές οδοιπορικό τους οι New York Times, με την υπογραφή της Charly Wilder.
Τα μαγαζιά στην Πλάκα και το Μοναστηράκι έχουν απλώσει την πραμάτεια τους και «οι τουρίστες έχουν επιστρέψει επίσης, αν και όχι τόσοι πολλοί» σε σχέση με την κίνηση προηγούμενων ετών στην ιστορική καρδιά της Αθήνας. «Κατηφορίζουν την οδό Πανδρόσου με μάσκες, γεμίζουν τις ταράτσες των εστιατορίων στα σοκάκια της γειτονιάς του Ψυρρή, καθώς ο ήλιος δύει, για να μοιραστούν φάβα, ψητό χταπόδι και χωριάτικη σαλάτα. Στους δρόμους ακούγονται οι φωνές και τα ποτήρια που τσουγκρίζουν αλλά όχι μουσική. Η μουσική δεν θα επιτρέπεται για μία ακόμα εβδομάδα. Οι μάσκες έχουν σχεδόν βγει».
Όπως σημειώνουν οι NYT, στις 14 Μαΐου η Ελλάδα επισήμως άνοιξε τις πύλες της σε εμβολιασμένους ταξιδιώτες και τουρίστες με αρνητικά τεστ κορωνοϊού από πολλές χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. «Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα προηγήθηκε ενός ευρύτερου ανοίγματος της ΕΕ, σε μία φάση που τα κρούσματα κορωνοϊού παρέμεναν υψηλά πάνω από τα τρία τέταρτα του πληθυσμού δεν είχαν εμβολιαστεί. Ήταν ένα ρίσκο που η Ελλάδα δεν μπορούσε να μην πάει, αφότου είδε την οικονομία της να συρρικνώνεται κατά ένα εκκωφαντικό 8,2% το 2020. Η Ελλάδα υποδέχτηκε μόλις 7,4 εκατομμύρια επισκέπτες πέρυσι, συγκριτικά με τα 34 εκατομμύρια του 2019, όταν τα ταξίδια και ο τουρισμός εξασφάλιζαν περισσότερο από το 20% του Εγχώριου Ακαθάριστου Προϊόντος».
«Δεν είναι απλώς επιθυμία. Χρειαζόμαστε τους ανθρώπους να επιστρέψουν», λέει η Χαρά Λιανού, μια Αθηναία που σερβίρει καφέ στο Καφενείον 111 στο Μοναστηράκι. «Η οικονομία το χρειάζεται».
«Παρά όλους τους περιορισμούς, το ελληνικό ρίσκο φαίνεται να αποδίδει καρπούς. Έναν μήνα μετά το άνοιγμα, τα κρούσματα κορωνοϊού στη χώρα άγγιξαν το χαμηλότερο τους σημείο, ενώ οι αριθμοί των επισκεπτών συνεχίζουν να αυξάνονται - ειδικά από τις ΗΠΑ όπου αερογραμμές όπως οι American και United προσφέρουν περισσότερες καθημερινές, απευθείας πτήσεις προς την Ελλάδα, σε σχέση με το παρελθόν».
Η Wilder κατέφτασε στην Ελλάδα στις αρχές Ιουνίου, και θυμάται πως τα δημοφιλή τουριστικά αξιοθέατα είχαν σημαντικά λιγότερο κόσμο από την αντίστοιχη εικόνα που είχε συναντήσει δύο χρόνια νωρίτερα. «Ήμουν σχεδόν μόνη στη σκιά του Παρθενώνα (...) κάτι που θα ήταν αδύνατο πριν μερικά έτη.»
«Ίσως κανένα άλλο μέρος στον πλανήτη δεν προέβη σε τόσο δραστική μετάβαση από το απόλυτο lockdown στο άνοιγμα, όπως η Ελλάδα. Στις αρχές Μαΐου υπήρχε ακόμα απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9μμ και οι κάτοικοι έβγαιναν από τα σπίτια τους μόνο για μία περιορισμένη γκάμα βασικών αναγκών, με επίσημη κυβερνητική άδεια μέσω ενός αυτοματοποιημένου συστήματος μηνυμάτων. Όμως μόλις έναν μήνα αργότερα, επισκέφθηκα το εστιατόριο Τζουτζούκα που είχε μόλις ανοίξει στην τέως βιομηχανική γειτονιά του Ρουφ, νοτιοδυτικά της πλατείας Ομόνοιας, βρίσκοντας μία ταράτσα γεμάτη κεφάτους, εκκεντρικούς Αθηναίους τουλάχιστον τριών γενεών.»
«Είναι εκπληκτικό, είναι συνέχεια γεμάτο», λέει η σεφ Αργυρώ Κουτσού. «Πιστεύαμε ότι θα είναι καλά, αλλά δεν το περιμέναμε τόσο σύντομα (...) Ανησυχούσαμε πώς οι άνθρωποι θα ήταν κάπως μουδιασμένοι, αλλά συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Τις πρώτες ημέρες θα έβλεπες ένα τραπέζι με φίλους που συναντιούνταν χωρίς να αγγίζονται. Μετά από τρεις εβδομάδες και καθώς οι εμβολιασμοί εντάθηκαν, οι άνθρωποι άρχισαν να ανοίγονται πολύ».
«Φυσικά δεν είναι όλοι τόσο ενθουσιασμένοι με το άνοιγμα, ειδικά μετά την περσινή χρονιά που η Ελλάδα άνοιξε σε τουρίστες μόνο για δει την νόσο Covid να εξαπλώνεται στην χώρα στο τέλος του καλοκαιριού, πλημμυρίζοντας τα νοσοκομεία και οδηγώντας σε αυστηρά lockdown», σχολιάζουν οι NYT.
Όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα, τους ερχόμενους μήνες το ελληνικό πολιτιστικό ημερολόγιο είναι γεμάτο από υπαίθρια φεστιβάλ, όπως το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.
Η αρθρογράφος ξεχωρίζει την προγραμματισμένη για τις 4 Αυγούστου περφόρμανς του Brian Eno, και την εξερεύνηση της Τεχνητής Νοημοσύνης από την Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. «Τον Οκτώβριο θα επιστρέψει και το ελαφρώς καλτ φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής Nature Loves Courage στις ακτές της Κρήτης».
«Βασικός μας στόχος είναι να δημιουργήσουμε περιεχόμενο που δεν δεν αφορά μόνο όσα χάσαμε αλλά και όσα επιθυμούμε. Η τέχνη αφορά στο παρόν», λέει η διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση Αφροδίτη Παναγιωτάκου. Το ίδρυμα χρηματοδοτεί τη επίσης την έβδομη αθηναϊκή μπιενάλε το ερχόμενο φθινόπωρο.
«Ευφορία»
Από την Αθήνα, η Wilder κατέβηκε στον Πειραιά για να πάρει το πλοίο για την Πάρο. Μετά από μία σύντομη στάση στη Σύρο, έφτασε στον τελικό προορισμό της, παρατηρώντας πως αρκετοί Ευρωπαίοι ήταν ήδη εκεί, ταξιδεύοντας με αεροπλάνα, πλοία της γραμμής αλλά και superyacht.
Τα πολυτελή σκάφη είναι «ένας ταξιδιωτικός κλάδος που όχι μόνο δεν επλήγη από την παρούσα οικονομική ύφεση, αλλά θάλλει πέρα από κάθε προσδοκία» στην Ελλάδα.
Ο διευθυντής της International Yacht Corporation Φώτης Γεράνιος, συνδέει την άνθηση του τομέα με το γεγονός πως για πολλούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη, οι περασμένοι 18 μήνες ήταν πολύ καλοί για τις δουλειές τους. Πριν λίγες ημέρες άλλωστε, η Credit Suisse υπολόγιζε πως οι εκατομμυριούχοι αυξήθηκαν κατά 5,2 εκατομμύρια μέσα στο 2020.
«Η περσινή σεζόν ήταν καλή, όχι εκπληκτική, αλλά η φετινή είναι τρέλα» σχολιάζει, συμπληρώνοντας πως οι Αμερικανοί είναι εν μέρει πίσω από την αύξηση. «Πέρασαν την περσινή χρονιά στις Μπαχάμες και τώρα θέλουν να επιστρέψουν στη Μεσόγειο. Τους τελευταίους έξι μήνες είχαμε περισσότερη δουλειά από ποτέ». Πολλοί από αυτούς τους βαθύπλουτους ταξιδιώτες δεν κατέβαιναν ποτέ από τα πολυτελή γιωτ τους. Σταματούσαν μόνο για ανεφοδιασμό και συνέχιζαν τα ταξίδια τους.
«Όμως η ιστορία είναι διαφορετική για τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και τις υπόλοιπες μικρές επιχειρήσεις στα νησιά, που πολλά από αυτά εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την εισροή ξένων επισκεπτών. Για αυτές τις επιχειρήσεις το άνοιγμα είναι η γραμμή της ζωής τους» προσθέτουν οι NYT.
«Είναι σαν πόλεμος. Τρέλα. Η ζωή είναι όμορφη και ξαφνικά όλα αλλάζουν», λέει ο Μάριος Τσαχπίνης, ο 38χρονος πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων της Νάουσας, στην Πάρο, ξεκαθαρίζοντας πως ήταν μία υπερβολικά δύσκολη περίοδος για τα εστιατόρια στο νησί. Ο πατέρας του είχε ανοίξει μια παραδοσιακή ουζο-ταβέρνα, ο ίδιος διατηρεί την ταβέρνα Μάριος στο παλιό λιμάνι και ο αδερφός του το ακριβώς διπλανό εστιατόριο.
«Δυο χρόνια πριν, ήταν η καλύτερη χρονιά εδώ και δεκαετίες, οπότε δεν είναι πολύ καλή ιδέα να το συγκρίνουμε με αυτή την χρονιά. Αλλά φέτος είναι πολύ καλύτερα από πέρυσι», λέει ο Νίκος Φραντζής, παλιός οικονομικός δημοσιογράφος που διαχειρίζεται τα Bungalows Marina ακριβώς έξω από τη Νάουσα, μαζί με τη σύζυγό του, συγγραφέα Νίκη Μηταρέα.
«Μετά από μήνες φόβου, αβεβαιότητας, lockdown και διαρκώς εναλλασσόμενων κανονισμών, οι τουρίστες επιτέλους επέστρεψαν.»
Με πληροφορίες από New York Times