Αλλαγές στη λειτουργία της ΕΥΠ, την διαδικασία των νόμιμων επισυνδέσεων και της απαγόρευσης των κακόβουλων λογισμικών περιλαμβάνει το νομοσχέδιο «Διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, κυβερνοασφάλεια και προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών».
Παράλληλα κάνει αναφορά στην άρση απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας, ενώ αναφέρονται και συγκεκριμένες προϋποθέσεις που το δημόσιο θα μπορεί να προμηθεύεται κατασκοπευτικά λογισμικά.
Οι πιο βασικές αλλαγές που επέρχονται είναι:
-Συγκροτείται εντός της ΕΥΠ Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου με σκοπό την διερεύνηση για ζητήματα διαφθοράς και παράβασης καθήκοντος εντός της υπηρεσίας
-Το δημόσιο θα μπορεί να προμηθεύεται κατασκοπευτικά λογισμικά υπό προϋποθέσεις
-Διοικητής της ΕΥΠ μπορεί να ορίζεται μόνο διπλωμάτης ή απόστρατος ανώτατος αξιωματικός και υποδιοικητές μόνο δημόσιοι λειτουργοί. Αποκλείονται ιδιώτες
- Με το νομοσχέδιο ορίζεται πως αίτηση άρσης απορρήτου μπορεί να ζητήσει μόνο η ΕΥΠ και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία (Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας, «ΔΑΕΕΒ»). Παράλληλα καθορίζεται και η σχετική διαδικασία
-Ορίζεται πως γίνεται η άρση απορρήτου σε πολιτικά πρόσωπα για λόγους εθνικής ασφαλείας ενώ προσδιορίζεται και η έννοια της εθνικής ασφάλειας
-Απαγορεύεται με ποινή φυλάκισης η κατοχή ή εμπορία κακόβουλου λογισμικού χωρίς να απαιτείται η συνδρομή οποιασδήποτε άλλης προϋποθέσεις. Επιπλέον αναβαθμίζεται σε κακούργημα με ποινή φυλάκισης έως 10 χρόνια η χρήση των λογισμικών αυτόν
-Προτείνεται η ενημέρωση του υποκειμένου υπό την προϋπόθεση ότι δεν διακυβεύεται ο σκοπός για τον οποίο διατάχθηκε η άρση και μετά την πάροδο 3 ετών από την παύση της. Η τριετία λογίζεται εύλογος χρόνος και ακολουθεί πρακτικές του εξωτερικού, ώστε να υφίσταται απόσταση από γεγονότα υψίστης εθνικής ασφαλείας (όπως εν προκειμένω τα γεγονότα του Έβρου κα η κατασκοπεία της Ρόδου το 2020). Την ενημέρωση αποφασίζει τριμελές όργανο που απαρτίζεται από τον αρμόδιο εισαγγελέα, τον διοικητή της ΕΥΠ ή τον διευθυντή της ΔΑΕΕΒ και τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ.
-Τυποποιείται η διαδικασία για την καταστροφή αρχείων που αφορούν άρση απορρήτου. Για μεν το περιεχόμενο που προέκυψε από την άρση απορρήτου προβλέπεται καταστροφή μετά παρέλευση εξαμήνου, για δε τον φάκελο της υπηρεσίας με τα στοιχεία που τεκμηρίωσαν το αίτημα της άρσης απορρήτου προβλέπεται καταστροφή μετά από 10 χρόνια. Σήμερα ο νόμος δεν προβλέπει χρονικό ή άλλο προσδιορισμό για την καταστροφή των αρχείων.
-Για τη διακρίβωση ποιων εγκλημάτων μπορεί να γίνει άρση απορρήτου ο ευρύς μέχρι σήμερα κατάλογος αυτός εξορθολογίζεται ώστε να περιλάβει καταρχήν όλα τα κακουργήματα και από τα πλημμελήματα μόνο όσα φέρουν ιδιαίτερη απαξία (πχ κατά ανηλίκων, εμπρησμοί, εγκληματική συμμορία) αφαιρώντας τους περισσότερους ειδικούς νόμους. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να διαταχθεί η άρση για απλή κλοπή ή απάτη.
-Απαγορευμένα λογισμικά ή συσκευές παρακολούθησης λογίζονται λογισμικά ή συσκευές με δυνατότητα υποκλοπής, καταγραφής και κάθε είδους άντλησης περιεχομένου ή και δεδομένων επικοινωνίας (κίνησης και θέσης), τα οποία καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της ΕΥΠ που θα δημοσιευτεί μέσα σε 3 ημέρες από την ισχύ του νόμου. Ο κατάλογος απαγορευμένων λογισμικών ή συσκευών παρακολούθησης επικαιροποιείται με απόφαση του Διοικητή της ΕΥΠ το αργότερο κάθε 6 μήνες
-Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο και συγκεκριμένα 12 παρεμβάσεις καλύπτονται κενά και αίρονται σχετικές ασάφειες προς την κατεύθυνση της ενίσχυση του βασικού δικαιώματος προστασίας προσωπικών δεδομένων.
-Για την παρακολούθηση των σχετικών πολιτικών, συστήνεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Προσωπικών Δεδομένων.
Η δημόσια διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 22 Νοεμβρίου.
