Η 3η Δεκεμβρίου έχει θεσπιστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία από τα Ηνωμένα Έθνη και τιμάται από το 1992. Προφανής στόχος της είναι η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και η κατανόηση για θέματα αναπηρίας.
Με αφορμή την σημερινή ημέρα δύο ΑμεΑ αθλητές μίλησαν στην Lifo για την πιο μεγάλη πρόκληση στην ζωή τους.
Η Παραολυμπιονίκης Δήμητρα Κοροκίδα και ο παγκόσμιος πρωταθλητής του στίβου Στέλιος Μαλακόπουλος, θύματα και οι δύο τροχαίων ατυχημάτων, μοιράζονται τις σκέψεις, τις εμπειρίες, τους προβληματισμούς, τις αγωνίες και τις επιτυχίες τους και αποδεικνύουν πως τελικά «ο ισχυρότερος μυς είναι η καρδιά!»
Δήμητρα Κοροκίδα: Έχουμε πολύ δρόμο για να φτάσουμε σε μια κοινωνία όπου όλοι θα είναι ίσοι
Η 48χρονη Δ. Κοροκίδα συμπληρώνει φέτος 38 χρόνια στον χώρο του αθλητισμού. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στους Θερινούς Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας και κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στη σφαιροβολία F53 γυναικών. Έχει ασχοληθεί επίσης με την χειρηλασία δρόμου, με τις ρήψεις με ακόντιο και δίσκο και με το badminton.
Μας μιλά για την αγάπη της για τον αθλητισμό τονίζοντας πως μέσω αυτού γνώρισε στιγμές που την διαμόρφωσαν στον άνθρωπο που είναι σήμερα.
-Πώς σχολιάζετε την κατάσταση στην χώρα μας αναφορικά με τις δυνατότητες και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν γυναίκες και άνδρες ΑμΕΑ;
Αρχικά να σας πω ότι η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με αναπηρία είναι μια μέρα υπενθύμισης και παράλληλα ευαισθητοποίησης σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Δυστυχώς στη χώρα μας, κάτι που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, εξελίσσεται με πιο αργούς ρυθμούς και μιλώ για το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πολίτη, άνδρα ή γυναίκας, με ή χωρίς αναπηρία που ζει σε ένα κράτος με δημοκρατικό πολίτευμα, να είναι ισότιμο μέλος του.
Σίγουρα τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά θετικά προς αυτή τη κατεύθυνση βήματα, αλλά ακόμα θεωρώ ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας ώστε να φτάσουμε σε εκείνο το επίπεδο που θα μιλάμε για μια κοινωνία «ίση προς όλους». Για να συμβεί αυτό θα πρέπει στοιχεία όπως αυτά της προσβασιμότητας, της ελεύθερης εκπαίδευσης και κατάρτισης για εργασία, της ισότιμης συμμετοχής σε κάθε έκφανση της δημόσιας ζωής και της κοινωνικής ζωής γενικότερα, να είναι αυτονόητα.
-Την επικαιρότητα κατακλύζουν συχνά πυκνά ειδήσεις σοβαρών ατυχημάτων ή και δυστυχημάτων με παρασύρσεις πεζών από οδηγούς αυτοκινήτων. Εσείς υπήρξατε θύμα μιας αντίστοιχης κατάστασης όταν ένας οδηγός παραβίασε STOP και σας χτύπησε. Τι έχετε να πείτε στα θύματα, αλλά και στους θύτες;
Αυτό που θα πρέπει να κατανοήσουμε όλοι μας είναι ότι ζούμε σε μια χώρα που έχει νόμους και κανόνες και για να λειτουργεί σωστά θα πρέπει όλοι εμείς να τους ακολουθούμε πιστά. Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) αποτελεί το πιο σημαντικό νομικό κείμενο σχετικά με την ασφαλή και εύρυθμη κυκλοφορία στους δρόμους.
Η καλή γνώση και η τήρηση των διατάξεών του είναι απαραίτητη όχι μόνο για τους οδηγούς, αλλά και για όλους όσοι χρησιμοποιούν τους δρόμους, αφού η ασφάλεια επηρεάζεται από τη συμπεριφορά όλων μας.
Ως θύμα σοβαρού τροχαίου ατυχήματος λυπάμαι κάθε φορά που ακούω ή διαβάζω για περιστατικά όπου άνθρωποι κάθε ηλικίας χάνουν τη ζωή τους ή μένουν ανάπηροι εξαιτίας σοβαρών ατυχημάτων και δυστυχημάτων. Ξέρετε ένα ατύχημα δεν αφορά μόνο το θύμα, επηρεάζει άμεσα και την οικογένεια του καθώς και όλο το περιβάλλον του. Δυστυχώς θα τολμήσω να πω ότι είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που έχει πολύ άσχημες επιπτώσεις για όλους μας.
Αυτό που λέω πάντα και προσπαθώ να επικοινωνήσω είναι ότι η ζωή είναι πολύτιμη και δεν αξίζει για κανέναν λόγο να την χάσουμε ή να την περιορίσουμε. Ας είμαστε προσεκτικοί λοιπόν και να μην υπερεκτιμάμε τις δυνατότητες μας στην οδήγηση, τα τηρούμε τα όρια ταχύτητας και η προσοχή μας να είναι στο δρόμο και όχι στο κινητό. Για μένα όλα έχουν να κάνουν με το σεβασμό, σεβασμό προς τους πεζούς, τους ποδηλάτες, τους μοτοσικλετιστές, τους οδηγούς αυτοκινήτων, σέβομαι την ζωή τους και δεν τη βάζω σε κίνδυνο. Η ζωή είναι πολύτιμη, μην το ξεχνάτε για κανέναν λόγο!
-Σε ποιο επίπεδο κινείται η κατανόηση εκ μέρους της ελληνικής κοινωνίας σε θέματα αναπηρίας και η κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ΑμΕΑ; Για παράδειγμα πως σχολιάζετε την απόφαση να τεθούν εκτός του φετινού Μαραθωνίου αθλητές χειρήλατων οχημάτων;
Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς λόγος για την έννοια της Συμπερίληψης. Τι είναι η Συμπερίληψη; Συμπερίληψη πολύ απλά είναι η ισότιμη συμμετοχή ατόμων κάθε κοινωνικής ομάδας σε κάθε δημόσια και κοινωνική δραστηριότητα. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για μια κοινωνία ίσων πολιτών όταν υπάρχει αποκλεισμός από κάποια κοινωνική εκδήλωση των ανάπηρων πολιτών. Όπως προανέφερα και πιο πάνω για να συμβεί αυτό θα πρέπει στοιχεία όπως αυτά της προσβασιμότητας, της ελεύθερης εκπαίδευσης και κατάρτισης για εργασία, της ισότιμης συμμετοχής σε κάθε έκφανση της δημόσιας ζωής και της κοινωνικής ζωής γενικότερα, να είναι αυτονόητα.
Ως αθλήτρια με αναπηρία καταλαβαίνω απόλυτα την απογοήτευση των αθλητών μας να μην τους επιτραπεί η συμμετοχή στο κορυφαίο δρομικό γεγονός της χώρας μας. Ο Αυθεντικός Μαραθώνιος είναι όνειρο ζωής για πολλούς συμπολίτες μας και όπως τους επιτρέπεται η συμμετοχή σε αυτόν έτσι θα έπρεπε να επιτρέπεται και στους αθλητές μας με αναπηρία. Μην ξεχνάμε ότι στο εξωτερικό σε πολλούς Μαραθωνίους όχι μόνο επιτρέπεται η συμμετοχή αθλητών με χειρήλατα, αλλά την επιδιώκουν αποδεικνύοντας πραγματικά την έννοια της Συμπερίληψης. Αν μου επιτρέπετε λοιπόν ως Ελληνίδα αθλήτρια που έχω εκπροσωπήσει τη χώρας μας σε εθνικές ομάδες 5 διαφορετικών αθλημάτων καλώ τους αρμόδιους φορείς να έρθουν σε επαφή και να βρουν τον τρόπο ώστε το 2023 η συμμετοχή των αθλητών με αναπηρία στον Αυθεντικό Μαραθώνιο να θεωρείται δεδομένη!
-Μέσω του αθλητισμού τον οποίον είχατε υπηρετήσει και πριν από το ατύχημα κάνατε μια καινούρια αρχή και έχετε φτάσει στο σημείο να κατακτήσετε σειρά μεταλλίων. Ποιες ήταν οι δυσκολίες και ποιοι οι στόχοι σας;
Όπως χαρακτηριστικά λέω πάντα, είμαι λάτρης του αθλητισμού και της άσκησης, γενικότερα ως τρόπου ζωής. Αρχικά να σας πω ότι ανήκω σε εκείνους τους αθλητές που πιστεύω ότι δεν έχω κάνει θυσίες στον αθλητισμό γιατί πολύ απλά δεν θεωρώ ότι κάποιος κάνει θυσίες όταν αγαπά κάτι!
Φέτος συμπληρώνω 38 ολόκληρα χρόνια στον χώρο που μου έχει προσφέρει όμορφες, ουσιαστικές στιγμές που πάντα θα μένουν χαραγμένες στο μυαλό και τη καρδιά μου. Στιγμές που ένιωσα περηφάνια, στιγμές χαράς αλλά και λύπης. Στιγμές που με διαμόρφωσαν στον άνθρωπο που είμαι σήμερα. Όταν «κοιτάζω» πίσω μου και αναπολώ αυτές τις στιγμές, αν και ξέρω ότι κάποιες φορές υπήρξαν ουσιαστικές δυσκολίες, πάντα χαμογελώ και τότε πραγματικά νοιώθω πραγματικά ευλογημένη που τις έζησα! Ως αθλήτρια από άποψη μεταλλίων έχω κατακτήσει όλους τους τίτλους που θα ήθελε κάθε αθλητής. Πλέον αυτό που θέλω είναι να αναδείξω το Τεχνικό κομμάτι του Ταεκβοντό (Πούμσε) σε αμαξίδιο. Είναι κάτι που αγαπώ πολύ αλλά κυρίως γνωρίζω τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει. Εύχομαι σύντομα και στη χώρα μας να υπάρξουν και άλλοι αθλητές σε αμαξίδιο που θα το γνωρίσουν, θα ασχοληθούν και είμαι σίγουρη θα αγαπήσουν.
-Υπήρξαν στιγμές που λυγίσατε, που σας πολιόρκησαν «δαίμονες»; Και πού στηριχτήκατε;
Σίγουρα όταν συνέβη το ατύχημα υπήρξαν στιγμές που με λύγισαν και θα τολμήσω να πω κάποιες φορές με γονάτισαν. Κυρίως είναι εκείνες οι πρώτες στιγμές της αβεβαιότητας, της ανασφάλειας που δεν ξέρεις, που σκέφτεσαι… τι πρόκειται να γίνει από εδώ και πέρα; πως θα τα καταφέρω; οικονομικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά…σκέψεις που μοιραία σε οδηγούν στους δικούς σου «δαίμονες».
Γιατί οι «δαιμόνες» υπάρχουν μέσα μας και περιμένουν εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή που θα εμφανιστούν. Όταν λοιπόν εμφανίστηκαν σε εμένα στην αρχή τρόμαξα, αλλά στην πορεία με τους ανθρώπους που είχα δίπλα μου αλλά και με την ενασχόληση μου με τις Πολεμικές Τέχνες και συγκεκριμένα μέσα από τη φιλοσοφία που τις διέπουν, συνειδητοποίησα ότι οι «δαίμονες» αυτοί δεν είναι τίποτε άλλο πάρα μόνο η ανασφάλεια και η έλλειψη αυτοεκτίμησης που βγαίνει στην επιφάνεια όταν κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει στη ζωή μας.
Πλέον έχω να αντιμετωπίσω μόνο κάποια μικρά «δαιμονάκια» της καθημερινότητας. Αγαπητοί φίλοι αυτό που θέλω να πω είναι ότι πρέπει να ζούμε τη κάθε στιγμή σαν να είναι μοναδική, δεν λέω να γυρνάμε τη πλάτη στα προβλήματα που προκύπτουν αλλά να τα αντιμετωπίζουμε με θάρρος και έχοντας εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Και μην φοβάστε να ζητάτε βοήθεια όταν πραγματικά την χρειάζεστε. Θα εκπλαγείτε από το πόσο όμορφα θα αισθανθείτε ακόμα και αν απλά συζητήσετε κάτι που σας απασχολεί.
Η ζωή μου μετά το ατύχημα άλλαξε ριζικά, όχι μόνο στην καθημερινότητά της αλλά και στην ουσία της. Θα τολμήσω να πω ότι η Δήμητρα προ του ατυχήματος δεν υπάρχει. Υπάρχει μια άλλη Δήμητρα… δεν θα πω καλύτερη, αλλά θα πω μια Δήμητρα που θέλει να ζει ουσιαστικά την κάθε ημέρα, όσο αυτό της επιτρέπεται. Μια Δήμητρα που δεν φοβάται να ζητήσει συγγνώμη και να πει σε αγαπάω, μια Δήμητρα που ονειρεύεται και δεν βάζει ταβάνι στα όνειρά της.
Μαλακόπουλος: Οι δυνατότητες των ατόμων με αναπηρία είναι απεριόριστες
Ο 26χρονος Στέλιος Μαλακόπουλος είναι παγκόσμιος πρωταθλητής του στίβου, κάτοχος του παγκόσμιου ρεκόρ στο άλμα εις μήκος κατηγορίας Τ62, η οποία αφορά αθλητές που έχουν υποστεί διπλό ακρωτηριασμό κάτω από το γόνατο.
«Θα τα έχουμε καταφέρει όλα αυτά, όταν δεν θα χρειάζεται πλέον να γιορτάζουμε αυτή την μέρα», λέει στη LiFO. «Τα τεχνητά μέλη μου έδωσαν πίσω την παλιά μου ζωή» προσθέτει, και μοιράζεται πως όνειρό του είναι η κατάκτηση ενός μεταλλίου στους Παραολυμπιακούς Αγώνες και πως στις δύσκολες ώρες οι φόβοι ήταν η δύναμη και το κίνητρό του.
Όπως λέει, μετά από το ατύχημα απέβαλε από το μυαλό του το «θα το κάνω αύριο, θα το κάνω του χρόνου, θα το κάνω…».
«Η άποψη μου όσον αφορά τις δυνατότητες των ατόμων με αναπηρία συνοψίζεται σε μια μόνο λέξη. Είναι «απεριόριστες». Αυτή βέβαια είναι η άποψη μου για όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο για τα άτομα με αναπηρία. Μπορούμε να καταφέρουμε ό,τι βάλουμε στο μυαλό μας, αν δουλέψουμε πραγματικά για αυτό. Τα εμπόδια είναι κάτι που όλοι μας πρέπει να υπερβούμε για να κάνουμε τα όνειρα μας πραγματικότητα και να ζήσουμε τη ζωή που επιθυμούμε», αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Τι γίνεται όμως όταν για κάποιους από εμάς εμπόδια αποτελούν τα αυτονόητα;» αναρωτιέται και συμπληρώνει: «Όταν η έλλειψη προσβασιμότητας ουσιαστικά σου απαγορεύει να μορφωθείς, να κοινωνικοποιηθείς, να ονειρευτείς ό,τι μπορούν να ονειρευτούν και οι γύρω σου.»
«Αυτή η μέρα νομίζω πως πρέπει να μας υπενθυμίζει ότι ο κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει την ζωή που ονειρεύεται. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει όλοι μας να διαθέτουμε τα ίδια μέσα και τις ίδιες ευκαιρίες.
Νομίζω πως θα τα έχουμε καταφέρει όλα αυτά, όταν δεν θα χρειάζεται πλέον να γιορτάζουμε αυτή την μέρα.»
Όπως λέει ο σεβασμός προς τον συνάνθρωπο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να περιοριστεί μόνο στα άτομα με αναπηρία. «Είναι κάτι καθολικό και θεωρώ πως ταλανίζει την ελληνική κοινωνία εδώ και δεκαετίες. Η αλήθεια είναι πως βλέπουμε υπερβολικά μέσα στο σπίτι μας. Μπορεί και λίγο στα σπίτια των κοντινών μας ανθρώπων. Δεν μπορώ να σκεφτώ όμως πως ένας άνθρωπος που αδιαφορεί για οτιδήποτε πέρα από την ευημερία του εαυτού του και της οικογένειας του, μπορεί να σκεφτεί για την αξιοπρέπεια, με την οποία πρέπει να ζουν τα άτομα με αναπηρία. Νομίζω πως στην Ελλάδα δυστυχώς ζουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι και έχω την πεποίθηση πως φέρουν ευθύνη για όλα τα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα της χώρας τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Από την άλλη πλευρά διακρίνω σε μεγάλο βαθμό και καλοσύνη, βλέπω μεμονωμένα ανθρώπους με διάθεση να βοηθήσουν, καθημερινούς ανθρώπους με αλτρουισμό, ανθρώπους με πραγματικό ενδιαφέρον για τους γύρω τους. Αυτό μου δίνει ελπίδα.»
Ο αποκλεισμός αθλητών χειρήλατων οχημάτων στον Μαραθώνιο τον λυπεί ιδιαίτερα, όπως λέει. «Είναι κάτι που ισχύει εδώ και πολλά χρόνια και πιστεύω πως είναι επιτακτική ανάγκη η οργανωτική επιτροπή να βρει τους τρόπους, ώστε να το αλλάξει στην επόμενη κιόλας διοργάνωση.
Δεν θεωρώ πως είναι αυτή η εικόνα που θέλουμε να προβάλουμε για την Ελλάδα μας προς τα έξω. Προσωπικά παρακολουθώ και ενημερώνομαι για τους wheelchair races όλους τους μεγάλους μαραθωνίους του κόσμου. Πρόκειται για ένα υπερθέαμα, με αθλητές που τις περισσότερες φορές είναι και οι πρώτοι που τερματίζουν τη διαδρομή. Προσωπικά θα ήθελα να δω και κάποιους κορυφαίους αθλητές στην ιστορική διαδρομή της Αθήνας, πέρα φυσικά από όλους όσοι έχουν τη διάθεση να συμμετέχουν ψυχαγωγικά στη διαδρομή.»
Η απόφαση για τα τεχνητά μέλη ήταν μονόδρομος, σχολιάζει. «Τα τεχνητά μέλη μου έδωσαν πίσω την παλιά μου ζωή. Ήμουν πολύ χαρούμενος όταν τα πρώτοφόρεσα και θυμάμαι πως ανυπομονούσα να φορέσω και τα αθλητικά τεχνητά μέλη.»
«Ο αθλητισμός ήταν η μεγάλη μου αγάπη από μικρό παιδί. Δεν είχα ποτέ δυσκολίες σε αυτόν. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου πάντοτε με γέμιζε να βρίσκομαι στα γήπεδα γιατί πραγματικά περνούσα καλά μέσα σε αυτά. Ακόμα και σήμερα παρόλο που είμαι επαγγελματίας αθλητής δεν θεωρώ πως δουλεύω πηγαίνοντας στο γήπεδο. Κάνω αυτό που αγαπάω.
Γενικά όμως δεν είδα ποτέ τους κόπους μου στον αθλητισμό ως θυσίες. Δεν είδα ποτέ τον αγώνα μου ως αγγαρεία. Πάντα έβλεπα τις ώρες προπόνησης ως μέσο για να πραγματοποιήσω τα όνειρα μου. Όταν δεν είμαι στο γήπεδο νιώθω πως απομακρύνομαι από την επίτευξη των ονείρων μου. Ένα από αυτά είναι η κατάκτηση ενός μεταλλίου στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.»
Θυμάται πως ήταν «αμέτρητες φορές» που ένιωσε να λυγίζει. «Κατά τη διάρκεια της αθλητικής μου καριέρας έχω αναρωτηθεί λέγοντας στον εαυτό μου «τι κάνεις εδώ τώρα;» Τα πρώτα τρία χρόνια πριν τρέξω στους μεγάλους αγώνες, όπου είχα και μικρές πιθανότητες να διακριθώ έθετα συνεχώς τέτοια ερωτήματα στον εαυτό μου. Ήθελα να φύγω! Φοβόμουν να αγωνιστώ, σκεπτόμενος ότι θα χάσω. Αυτοί οι φόβοι όμως ήταν η δύναμη και το κίνητρο που με συντρόφευαν όλο το χρόνο, ώστε να προπονηθώ σκληρότερα, ελπίζοντας να μην ξανά νιώσω ποτέ έτσι πριν από κάποιον αγώνα.»
«Αμφισβήτησα τόσες φορές τον εαυτό μου όλα αυτά τα χρόνια! Δεν σταμάτησα όμως ποτέ να ονειρεύομαι και δεν ξέχασα ούτε για μια μέρα από που ξεκίνησα. Αμφισβήτησα αμέτρητες φορές τα γενετικά μου χαρίσματα και το ταλέντο μου και έχω αποδεχτεί πως μπορεί να υπάρχουν άλλοι αθλητές με περισσότερο ταλέντο από εμένα, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να αποδεχτώ πως κάποιοι άλλοι αθλητές θα δουλεύουν πιο σκληρά από εμένα και προσπαθούν περισσότερο.»
«Στο ατύχημα σώθηκα από ένα θαύμα»
«Όλοι μας ξυπνάμε κάθε πρωί και περιμένουμε ένα θαύμα. Και όμως το ζούμε. Είμαστε απλά ζωντανοί.
Στο ατύχημα μου σώθηκα από ένα θαύμα και όπως έχω αναφέρει και στο παρελθόν αποφάσισα να ζήσω αυτό το θαύμα. Κατάλαβα πως αυτή η δεύτερη ευκαιρία που μου δόθηκε σε ηλικία 18 ετών ήταν ένα προνόμιο. Δεν είχα ποτέ τη ζωή στο μυαλό μου ως ένα προνόμιο. Την θεωρούσα δεδομένη. Θεωρούσα δεδομένη την αρτιμέλεια μου. Τα θεωρούσα όλα δεδομένα. Κατάλαβα όμως πως στη ζωή τίποτα δεν είναι δεδομένο. Όλα είναι εφήμερα.
Πάντοτε ήμουν φιλόδοξος. Πάντοτε έβλεπα προοπτικές ακόμα και στα σκοτεινότερα σημεία της ζωής μου. Έτσι συνεχίζω να είμαι.
Έπειτα από το ατύχημα μου μπορώ να πω πως απέβαλα από το μυαλό μου σε μεγάλο βαθμό το «θα το κάνω αύριο, θα το κάνω του χρόνου, θα το κάνω…». Είναι νομίζω η μόνη προσέγγιση για την ζωή, που μπορεί να σου επιτρέψει να τη ζήσεις πραγματικά και να πραγματοποιήσεις τα όνειρα σου», καταλήγει.
