«Στόχος του TAVLI Project είναι η ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας της πόλης στην οποία ζούμε. Μια πολυπολιτισμικότητα η οποία συνήθως περνάει απαρατήρητη», μου λέει ο Δημήτρης Ζάχος εκ μέρους του TAVLI Project. «Μέσα από αυτό το project ανακαλύψαμε την πόλη μας. Είδαμε πτυχές της που δεν είχαμε ξαναπροσέξει παρά τα χρόνια στα οποία κατοικούμε εδώ. Τη γνωρίσαμε μέσα από τους ανθρώπους της. Μέσα από αυτούς με τους οποίους μοιραζόμαστε καθημερινά τον ίδιο χώρο, φυσικό και κοινωνικό, αλλά που απλά δεν τυχαίνει να συναντήσουμε. Αυτό τον ρόλο ήρθε να παίξει το TAVLI Project: να αποτελέσει την πλατφόρμα όπου αυτή η συνάντηση είναι δυνατή.»
— Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Ο λόγος απλός. Είμαστε όλοι κομμάτι της ίδιας κοινωνίας. Βιώνουμε όλοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, παρόμοιες προκλήσεις. Κινητικότητα, αβεβαιότητα, επισφάλεια. Διαλέξαμε το παιχνίδι για να επιτύχουμε τον στόχο μας. Ένα μέσο ευχάριστο που έχει τη δύναμη να σε κάνει να ρίχνεις τα ‘τείχη’ σου και να αφήνεις τους άλλους να μπουν πολύ πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο συμβατικό μέσο επικοινωνίας. Η ιδέα για τη χρήση του παιχνιδιού ως μέσου επικοινωνίας και διάδρασης προέκυψε από μία προσωπική μου εμπειρία.
Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκα στην Bandirma, μία πόλη στον Μαρμαρά της Τουρκίας. Γρήγορα συνειδητοποίησα πως οι κάτοικοι της πόλης αυτής δε μιλάνε κάποια άλλη γλώσσα πέρα από τη μητρική τους. Ο μόνος τρόπος λοιπόν με τον οποίο μπορούσα να διαδράσω, να επικοινωνήσω, να γνωρίσω κόσμο στα καφενεία και τα ναργιλεδάδικα της πόλης ήταν το τάβλι. Ένα κοινό στοιχείο της κουλτούρας μας. Κάτι που και οι δύο λαοί ξέρουμε καλά και είναι για πολλούς κομμάτι της καθημερινής μας ρουτίνας. Κάπως έτσι προέκυψε η ιδέα και φυσικά και το όνομα του project. Το παιχνίδι έγινε για μας ένα μέσο μέσα από το οποίο μπορούμε να γνωριστούμε ξεπερνώντας τυχόν γλωσσικά εμπόδια, στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό μιας και πολλοί από τους συμμετέχοντες του project μας δε μιλάνε ελληνικά ή αγγλικά.
— Mιλήστε μου για την πρακτική υλοποίησή του...
Σχέσεις! Όλα βασίστηκαν στις σχέσεις που χτίσαμε ως ομάδα με δυνητικούς συμμετέχοντες. Ήταν μια μακροπρόθεσμη διαδικασία που διήρκησε 3 μήνες. Σε αυτό το διάστημα αμοληθήκαμε στην πόλη του Βόλου, μιλήσαμε με κόσμο, παίξαμε μαζί του, μοιραστήκαμε τα παιχνίδια μας και διοργανώσαμε guerrilla events σε δημοφιλείς δημόσιους χώρους. Σκοπός μας να κατανοήσουμε τις κοινότητες στις οποίες απευθυνόμαστε ώστε οι δράσεις μας να αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες τους, και να γνωστοποιήσουμε στον κόσμο το ποιοι είμαστε και το τι κάνουμε, δίνοντας τους τη δυνατότητα για συμμετοχή. Κερδίζοντας την αποδοχή του κόσμου προχωρήσαμε σε ευέλικτα Workshop βασισμένα στη βιωματική μάθηση και κάθε είδους παιχνιδιού -θεατρικό, μουσικοκινητικό, βιωματικής έκφρασης και φυσικά επιτραπέζια. Έχοντας επιτύχει τη δημιουργία της δικιάς μας κοινότητας συνεχίσαμε με ανοιχτά event σε δημόσιους χώρους της πόλης.
— Τι είναι αυτό που τραβάει περισσότερο τους ανθρώπους -κάθε ηλικίας και εθνικότητας- στο παιχνίδι;
Το παιχνίδι είναι κάτι που όλοι ξέρουμε και αγαπάμε. Είναι κάτι που έχουμε επενδύσει με αναμνήσεις. Μας θυμίζει τότε που παίξαμε μήλα για πρώτη φορά, τότε που ο πατέρας μας μας έμαθε τάβλι, τότε που παίζαμε μπάλα με την παρέα μας. Είναι κάτι που όλοι, ανεξαρτήτως ηλικίας και εθνικότητας έχουμε κοινό. Πολλοί παίζουμε ακόμα, πολλοί έχουμε ανάγκη να ξαναβάλουμε το παιχνίδι στη ζωή μας. Το παιχνίδι μας τραβάει. Υπάρχει κάτι πιστεύω στην ερώτηση ‘Θέλεις να παίξουμε;’ που σε δυσκολεύει να δόσεις αρνητική απάντηση.
— Πώς αντιμετώπισαν στην αρχή το project όσοι συμμετείχαν;
Τα παιδιά που συμμετείχαν δείξανε από την αρχή ενθουσιασμό. Το πρώτο βήμα, αυτό της θέλησης να γνωρίσω άτομα της πόλης μου που σε διαφορετική περίπτωση δε θα είχα τη δυνατότητα να το κάνω, είχε γίνει. Στις δράσεις μας συναντήθηκαν άτομα από Ελλάδα, Αφγανιστάν, Μπαγκλαντέζ, Μαρόκο, Ισπανία, Βέλγιο, Αλβανία, ΗΠΑ, Πακιστάν και Συρία. Ήταν εκπληκτικό το πως σταδιακά και μέσα από τη διάδραση που το παιχνίδι προσφέρει αρχίσαμε να νιώθουμε τη δημιουργία μιας υποστηρικτικής κοινότητας! Άτομα που δε μιλάμε απαραίτητα κάποια κοινή γλώσσα ξεπεράσαμε το όποιο αρχικό ‘μούδιασμα’ και δημιουργήσαμε μαζί.
— Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες ιστορίες που ζήσατε;
Νομίζω είναι η ανάγκη αυτή για επικοινωνία που φέρνει αρχικά κοντά τους ανθρώπους. Και το παιχνίδι είναι το τέλειο μέσο για να εκφραστείς, να ‘λυθείς’, να χαλαρώσεις. Το πρώτο μας guerrilla event στην παραλία του Βόλου είναι το τέλειο παράδειγμα αυτής της διαπίστωσης. Πήραμε τα παιχνίδια μας, επιλέξαμε το κατάλληλο σημείο και ξεκινήσαμε να παίζουμε! Σύντομα οι φίλοι μας Danish και Walle, προερχόμενοι από Αφγανιστάν και σε κατάσταση χρόνιας αναμονής στην ‘ενδιάμεση στάση' Ελλάδα, έτυχε να περνάνε και κάθισαν να παίξουν μαζί μας! Στο τέλος της ημέρας είχαμε μαζευτεί 30 άτομα. Άτομα που ξέραμε και άτομα που γνωρίσαμε εκείνη την ημέρα. Μαζευτήκαμε αυθόρμητα γύρω από ένα τάβλι, ένα σκάκι, ένα ντόμινο και χαρτιά. Παίζοντας και δείχνοντας ο ένας στον άλλον τα παιχνίδια που ξέρουμε. Άτομα από Ελλάδα, Αφγανιστάν, Αλβανία, Τουρκία, Πορτογαλία, Πολωνία. Και όλα αυτά βασισμένα στην αυθόρμητη συμμετοχικότητα με άτομα που απλώς έτυχε να περνάνε από το σημείο που βρισκόμασταν και αποφάσισαν να γίνουν κομμάτι της παρέας μας!
Πολλοί παίζουμε ακόμα, πολλοί έχουμε ανάγκη να ξαναβάλουμε το παιχνίδι στη ζωή μας. Το παιχνίδι μας τραβάει. Υπάρχει κάτι στην ερώτηση 'Θέλεις να παίξουμε;' που σε δυσκολεύει να δόσεις αρνητική απάντηση.
— Ποια προβλήματα αντιμετωπίσατε; Υπήρξε κάποια αρνητική αντίδραση;
Τα ζητήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε ήταν κυρίως ηθικά και ιδεολογικά. Είναι μεγάλο ζήτημα η υλοποίηση ενός κοινωνικοπολιτισμικού project. Είναι μεγάλο ζήτημα γιατί έχεις να κάνεις με ανθρώπους. Ο καθένας διαφορετικός και μοναδικός. Πώς λοιπόν επικοινωνείς αυτό που κάνεις, πώς προσεγγίζεις το κοινό στο οποίο αναφέρεσαι και πώς διαχειρίζεσαι μία δράση με σεβασμό στις επιθυμίες όλων των συμμετεχόντων;
Αποφασίσαμε από την αρχή να βασιστούμε στην αυτοδιάθεση του καθενός και να δημιουργήσουμε μία ατμόσφαιρα ελευθερίας κατά τη διάρκεια των δράσεων μας. Θέλαμε τα άτομα που ήρθαν στις δράσεις μας να αισθανθούνε την ελευθερία να συμμετάσχουν με όποιον τρόπο επιλέξουν οι ίδιοι, όταν και όσο επιθυμούν. Η ελευθερία αυτή έκφρασης σύντομα οδήγησε σε ένα ενεργές μοντέλο συνδιαμόρφωσης του project. Οι συμμετέχοντες μας ήταν γεμάτοι ιδέες για πράγματα που μπορούμε να κάνουμε και εμείς παραπάνω από πρόθυμοι να τις υλοποιήσουμε μαζί τους.
Ευτυχώς, και προς μεγάλη μας χαρά δεν αντιμετωπίσαμε κάποια αρνητική αντίδραση από άτομα της ευρύτερης κοινότητας για αυτό που κάνουμε!
— Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Θα συνεχίσουμε να κάνουμε δράσεις με στόχο την ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας περιοχών και πόλεων. Δράσεις που θα σε καλούνε να γνωρίσεις την πόλη σου και τους ανθρώπους με τους οποίους την μοιράζεσαι. Θεωρούμε ως ομάδα πως ο καθένας μας φέρει τον δικό του πολιτισμό, τη δικιά του κουλτούρα. Κάπου απλά συγκλίνουμε με κάποιους και κάπου αποκλίνουμε, σύμφωνα με τις εμπειρίες και τα βιώματα μας. Σκοπός μας από εδώ και πέρα είναι μέσα από τη δράση μας να μεταδοθεί το μήνυμα μας: πως είμαστε όλοι ίδιοι γιατί είμαστε διαφορετικοί. Πως αυτό που μας ενώνει είναι η διαφορετικότητα μας, την οποία πρέπει να αποδεχόμαστε και να σεβόμαστε.
σχόλια