Για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας ιστορικά ντοκουμέντα και απόρρητα υπηρεσιακά έγγραφα της τότε Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974.
Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) δημοσιοποίησε απόρρητα ενημερωτικά δελτία που αφορούν τα γεγονότα του Ιουλίου και Αυγούστου του 1974 στην Κύπρο, τα οποία αποχαρακτηρίστηκαν στις 6 Νοεμβρίου 2024, αφού χρειάστηκε να περάσουν 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα όσα συνέβησαν τις κρίσιμες ώρες, λίγα 24ωρα πριν, αλλά και τις ημέρες αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στις 20 Ιουλίου 1974. Το συμπέρασμα είναι ότι η ΚΥΠ γνώριζε με λεπτομέρειες την προπαρασκευή των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων για την απόβαση στην Κύπρο. Γνώριζε για την επιστράτευση στην Κωνσταντινούπολη και γνώριζε για τις κινήσεις τουρκικών πολεμικών πλοίων στο Αιγαίο.
Από την αποκάλυψη των διπλωματικών κινήσεων μετά την τουρκική εισβολή αποδεικνύεται -πέραν πάσης αμφιβολίας- ότι η τότε ΕΣΣΔ ευθυγραμμιζόταν πλήρως με τις τουρκικές θέσεις. Βαρύνουσας σημασίας είναι οι επισημάνσεις των Ελλήνων πρακτόρων της ΚΥΠ για τις τουρκικές επιδιώξεις στην Κύπρο και το Αιγαίο, διεκδικήσεις που όχι μόνο παραμένουν αναλλοίωτες αλλά μεθοδικά και σταθερά διευρύνονται και ενισχύονται μέχρι σήμερα.
Διαβάστε αποσπάσματα από τα αποχαρακτηρισμένα απόρρητα έγγραφα της Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών:
19/7/1974
Όπως αναφέρεται ο Τούρκος Στρατιωτικός Διοικητής Λάρνακας διέταξε τας υπ' αυτόν Μονάδας όπως:
- Ενισχυθούν οι Λόχοι εξ' Εφέδρων Αγωνιστών
- Οργανωθή Δύναμις κρούσεως εκ Τουρκοκυπρίων κομάντος
- Εξέλθουν υπό πάσαν μυστικότητα αι Διοικήσεις των στρατοπέδων του, εις ασφαλείς θέσεις
- Κατασκευασθούν παρατηρητήρια
Η δραστηριότης των Τουρκοπρίων Λεμεσού έχει ούτω:
- Κατασκευάζονται φυλάκια και ορύγματα
- Μετακινήθησαν εντός του Τ/Κ τομέως αι διαμένουσαι εις τον Ε/Κ τομέα Τ/Κ οικογένειαι
- Εδόθη εντολή ετοιμότητος δι' άμυναν
- Η τουρκοκυπριακή Μονάς Κλαυδίας Λάρνακος ενισχύθη δι' αγωνιστών πολύ νεαράς ηλικίας και έλαβε μέτρα αμύνης ευρείας κλίμακος
Όσον αφορά τις Βρετανικές Βάσεις αναφέρεται:
Εις την Βάσιν Δεκελείας αριθμός οικογενειών Βρετανών μετά των αποσκευών των μετακινήθησαν δια λεωφορείων προς βάσιν Ακρωτηρίου. Εξ' άλλου Βρετανικαί οικογένειαι διαμένουσαι εις Λεμεσόν και Τρόοδον, μεταφέρθησαν εις Βάσιν Επισκοπής.
Όσον αφορά την κατάσταση στην Τουρκία γίνεται λόγος για μέτρα συναγερμού της Α' και Β' Στρατιάς.
Από τις 20:00 της 15ης Ιουλίου 1974 «ετέθησαν εν συναγερμώ άπασαι αι Μονάδες πρώτου Κλιμακίου της Α και Β Στρατιάς ως επίσης και αι Μονάδες κομάντος (Μπολού) και ταξιαρχία Αλεξιπτωτιστών (Καισάρεια).
Στο σχόλιο που περιλαμβάνεται στο ημερήσιο δελτίο πληροφοριών του κρίσιμου Α' Κλάδου της Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών προς την ηγεσία της ΚΥΠ, την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και την προεδρία της χουντικής -τότε- κυβέρνησης απευθύνεται σαφής προειδοποίηση για «λήψη μέτρων ετοιμότητας λόγω της εν Κύπρω καταστάσεως».
Μάλιστα αναφέρεται επακριβώς ότι τουρκικές Μεραρχίες Πεζικού ήταν σε πλήρη ετοιμότητα για απόβαση στην Κύπρο:
- «Η 2α Μεραρχία διέταξε το 13ον Μηχανοκίνητο Σύνταγμα όπως άπαν το προσωπικό των Μονάδων κληθή εις τας Στρατόπεδα και κινηθή προς την περιοχήν αρχικής συγκεντρώσεως, εν αναμονή Διαταγής της μεραρχίας διά την επικίνδυνον περιοχή»
- «Ο Διοικητής της 39ης Μεραρχίας Πεζικού στις 19/7/1974 ευρισκόμενος εις Άδανα διέταξε τον Διοικητή του ΤΜ του 6οθ ΣΣ όπως ειδοποιηθή πάραυτα το Σύνταγμα και η ταξιαρχία ώστε μέχρι τις 7:00 περατωθή η φόρτωσις όλου του προσωπικού, υλικού και οχημάτων».
Στο σχετικό σχόλιο τονίζεται ότι «συνεχίζεται η προπαρασεκυή των αποβατικών δυνάμεων τόσο δια την εκτέλεσιν προγράμματος εκπαιδεύσεως όσον και ετοιμότητας δι' ανάληψιν πολεμικής αποστολής κατά Κύπρου».
23/7/1974
- «Η πρεσβεία εβλήθη υπό πυρών όλμων. Προκλήθησαν ελαφραί ζημίαι... Η μάχη εις αεροδρόμιον συνεχίζεται. Η επίθεση εις αεροδρόμιον απεκρούσθη. Ανταλλαγή πυρών όλμών εις μικρήν έκτασιν συνεχίζετο».
- «Το αεροδρόμιο παρεδόθη εις ειρηνευτική δύναμη εναντίον της οποίας επιτέθησαν οι Τούρκοι και κατέλαβον τούτο»
- «Οι κάτοικοι της πολέως Λευκωσίας εκκένωσον την πόλιν και κατηυθόνοντο προς Νότον»
Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στους Έλληνες κομάντος οι οποίοι χαρακτηρίοζνται πό τους Τούρκου «πολύ φοβεροί»
- «Ήρχισον εκ νέου κανονιοβολισμοί και πυροβολισμοί εις Λευκωσίαν. Τουρκικά τμήματα επιτίθενται δι' όλων κατά αεροδρομίου»
- «Απο ενάρξεως κρίσεως εις Κωνσταντινούπολη υπεβλήθη συσκότισις»
- «Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ζήτησε την διάθεση αεροσκάφους δια την μεταφοράν του εις Αθήνας, αφενός, ίνα συναντηθή μετά της Ελληνικής Κυβερνήσεως»
- Η Κυπριακής κυβέρνησις διατυπώνει απαίτηση όπως κατά τας συνομιλίας της Γενεύης αποκλεισθή η συζήτησις περί διχοτομήσεως
- Ωρκίσθη ο Κληρίδης ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας
