Ο κίνδυνος της λειψυδρίας στα ελληνικά νησιά λόγω της αυξανόμενης προσέλευσης τουριστών ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και οι λύσεις που υπάρχουν για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτέλεσαν τους βασικούς άξονες του 3ου Διεθνούς Φόρουμ για το Νερό που πραγματοποιήθηκε στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών.
Διακεκριμένοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο προσέγγισαν το ζήτημα του νερού πολύπλευρα και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η λειψυδρία αποτελεί το βασικότερο ζήτημα που καλείται ο πλανήτης να διαχειριστεί.
«Η λειψυδρία είναι που μας απασχολεί ιδιαίτερα, αυτή τη στιγμή όλους τους επιστήμονες. Το βασικό μας πρόβλημα, που συμφωνήσαμε στο πλαίσιο του φόρουμ είναι η λειψυδρία και ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές, στις κατεξοχήν τουριστικές περιοχές, οι οποίες δέχονται πολύ μεγάλη πίεση από αφίξεις τουριστών. Εμείς δεχόμαστε τριπλάσιο τουρισμό από τον πληθυσμό μας. Αυτό και ιδιαίτερα στα νησιά, δημιουργεί και θα δημιουργεί, από εδώ και πέρα, μια αφόρητη πίεση στους υδάτινους πόρους. Είναι κάτι το οποίο, κρούουμε το καμπανάκι του κινδύνου, ειπώθηκε μέσα στον φόρουμ, ήταν το βασικό του συμπέρασμα, και είναι κάτι το οποίο θα μας απασχολήσει ως χώρα, πολύ σοβαρά, στο μέλλον», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και διευθυντής Έδρας UNESCO Con-E-Ect στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτρης Εμμανουλούδης. Όπως τονίζει οι λύσεις είναι από την μία πλευρά η αποταμίευση του νερού με οποιονδήποτε τρόπο και από την άλλη η δημιουργία κουλτούρας εξοικονόμησης νερού.
Αποταμίευση νερού με κάθε τρόπο
«Αυτή τη στιγμή μπορούμε να κάνουμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι να κάνουμε αποταμίευση του νερού, με οποιονδήποτε τρόπο. Είτε με μεγάλα έργα, είτε με μικρότερα, όπως φράγματα, ταμιευτήρες, ομβροδεξαμενές, ομβροπλατείες ακόμα και συλλέκτες οικιακούς. Αλλά για να μπορέσουμε αυτό να το λειτουργήσουμε, θα πρέπει, εδώ που φτάσαμε, να έχουμε ένα εργαλείο ακριβούς εκτίμησης των αναγκών μας σε νερό.
Για να μην έχουμε ούτε υποεκτίμηση, ούτε υπερεκτίμηση. Αν δεν έχουμε ένα ακριβές εργαλείο εκτίμησης της ζήτησης σε νερό, δεν μπορούμε να κάνουμε σωστό σχεδιασμό, που είναι κρίσιμος», σημειώνει και προσθέτει ότι το εργαλείο αυτό είναι το water footprint (υδατικό αποτύπωμα). Σύμφωνα με τον κ. Εμμανουλούδη πρόκειται για ένα εργαλείο που αναπτύχθηκε, ανακαλύφθηκε, εισήχθηκε και πρωτοεμφανίστηκε από μία ομάδα ενός Ολλανδού καθηγητή γύρω στο 2010, ωστόσο έκτοτε δεν χρησιμοποιήθηκε πολύ.
«Έχουν αρχίσει όμως τώρα οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί και το επανεισάγουν και το επαναχρησιμοποιούν. Και είναι καιρός να το εισάγουμε και εμείς στη χώρα. Αυτό το συμφωνήσαμε με την γενική γραμματεία Νησιωτικής Πολιτικής και Αιγαίου. Πιλοτικά το δοκιμάσαμε, να κάνουμε την εκτίμηση της ζήτησης στο μέλλον, στο νησί των Φούρνων επειδή είναι ένα κλειστό οικοσύστημα και ένα μικρό νησί το οποίο έχει πολλά προβλήματα, ώστε μετά να μπορέσουμε να το χρησιμοποιήσουμε και στα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου για να εκτιμούμε ακριβώς την ζήτηση και τις ανάγκες μας σε νερό για τουριστική ανάπτυξη, για την χρήση από κατοίκους , από τουρίστες, για γεωργική χρήση στο σήμερα αλλά και σε ορίζοντα δεκαετίας», επισημαίνει ο κ. Εμμανουλούδης.
Η απόκτηση κουλτούρας εξοικονόμησης νερού
Παράλληλα, όπως τονίζει πολύ σημαντική για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι η δημιουργία και η απόκτηση κουλτούρας εξοικονόμησης νερού. «Είναι κάτι το οποίο πρέπει να ξεκινήσουν τα σχολεία. Είναι κάτι που συμφωνήσαμε με τον κύριο Στεργίου που είναι ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ να το εισάγουμε στα σχολεία της Αττικής δημοτικά και γυμνάσια με κάποια εκπαιδευτικά μαθήματα με σύγχρονες μεθόδους ώστε να περάσουμε αυτή την κουλτούρα εξοικονόμησης νερού, την οποία δυστυχώς δεν διαθέτουμε».
Στην κρίση του νερού αναφέρθηκε από την πλευρά της η πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών και Σπουδών "Ιωάννης Καποδίστριας" , Δρ Μαίρη Μαρούλη- Ζηλεμένου . «Η κρίση για το νερό είναι τεράστια υπάρχει μία δυσαναλογία μεταξύ πληθυσμού και διαθέσιμου πόσιμου νερού και τροφής και αποτελεί την αρχή ενός φαύλου κύκλου προβλημάτων. Οι συνέπειες των οποίων υφίστανται οι τρίτες χώρες αλλά και πλούσιες χώρες άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο. Η κρίση του νερού είναι βαθιά και χρήζει ενασχόλησης επιστημόνων ερευνητικών κέντρων, κυβερνήσεων αλλά θέλει και ειδική εκπαίδευση και πολιτών και επιχειρηματικών παραγόντων ώστε να δοθεί το μήνυμα της σωστής χρήσης του νερού. Ο πόλεμος για το νερό δεν επίκειται, είναι εδώ σήμερα», σημείωσε η κ. Μαρούλη-Ζηλεμένου.
Επιπλέον ιδιαίτερη αναφορά έγινε και για το τμήμα Κλιματικής Ανθεκτικότητας και Φυσικού Περιβάλλοντος που αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2025. Πρόκειται για το πρώτο τμήμα στην Ελλάδα με αυτό το αντικείμενο με στόχο να αποτελέσει ένα εργαλείο για την επόμενη μέρα.
Σημειώνεται ότι το 3ο Διεθνές Φόρουμ για το Νερό (3rd International Water Forum) με θέμα "Προκλήσεις και Ευκαιρίες για το Πόσιμο Νερό στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια διοργανώθηκε από το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών και Σπουδών "Ιωάννης Καποδίστριας", σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), την Πανεπιστημιακή Έδρα της UNESCO Con-E-Ect του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, την Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης», το Εθνικό Συμβούλιο Ελλάδος Ομίλων και Κέντρων για την UNESCO, το Webster University Athens και την Euro-Mediterranean Academy of Arts and Sciences (E.M.A.A.S).
Το Forum είχε τεθεί υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, του υπουργείου Τουρισμού, του υπουργείου Ανάπτυξης, του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, της Ένωσης τ. Βουλευτών - Ευρωβουλευτών, της Περιφέρειας 2475 Διεθνούς Rotary και της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, υποστηρίζεται δε από το Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ελλάδα και από τον Όμιλο Συνεύρεσης Ιδεών ΕΑΝΟΣ.
