Η περίπτωση του Άρθουρ Ας, του πρώτου και μοναδικού έως σήμερα Αφροαμερικανού τενίστα που έχει κερδίσει το Αμερικάνικο Όπεν και το Γουίμπλεντον είναι μοναδική στα παγκόσμια αθλητικά χρονικά. Σαν σήμερα πριν από 49 χρόνια (12/12/1968) έγινε ο πρώτος μαύρος τενίστας που βρέθηκε στο ν.1 της παγκόσμιας κατάταξης.
Ο 26χρονος, τότε, άρχοντας των κορτ είχε καταφέρει να γίνει σύμβολο για τους μαύρους, κάτι που είχε πει και ο Νέλσον Μαντέλα μετά τη συνάντησή τους πως «όταν ένας μαύρος έχει τόσο μεγάλη επιτυχία, αποτελεί έμπνευση για τον λαό».
Ο ίδιος ήταν υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατά της βίας. Στην αυτοβιογραφία του, ωστόσο, έλεγε ότι ζήλευε «εκείνους που έδιναν το αίμα τους για τα δικαιώματα των μαύρων, που πολεμούσαν τις φυλετικές διακρίσεις, την ώρα που εγώ έπαιζα τένις».
Γεννημένος στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια το 1943, ο Άς ήταν πρωταγωνιστής τόσο εντός όσο κι εκτός κορτ. Το 1979 υποβλήθηκε σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς και τέσσερα χρόνια αργότερα ξάπλωσε εκ νέου στο χειρουργικό κρεβάτι. H επέμβαση αυτή ήταν που του σημάδεψε τη ζωή. Κατά τη διάρκεια των μεταγγίσεων, κόλλησε τον ιό HIV. Νέα χειρουργική επέμβαση το 1988, αυτή τη φορά στον εγκέφαλο, με τους γιατρούς ν' ανακαλύπτουν ότι ο αθλητής είχε προσβληθεί από τον -τότε θανατηφόρο- ιό, μετά από μετάγγιση αίματος. Στις 8 Απριλίου 1992, ο Ας, με περίσσιο θάρρος και έχοντας αποχωριστεί οριστικά την φουντωτή κόμη του που ήταν και το κύριο χαρακτηριστικό του όταν αγωνιζόταν, ανακοινώνει στα ΜΜΕ ότι έχει προσβληθεί από τον ιό HIV.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, έδινε αγώνα απέναντι στα στερεότυπα της εποχής, να πείσει πως ο ιός δεν αφορά αποκλειστικά τους ομοφυλόφιλους και τους χρήστες ναρκωτικών ουσιών, κι ότι μπορεί να προσβληθεί ο καθένας. Ο αγώνας του ήταν τεράστιος και παρά τις σπασμωδικές αντιδράσεις μιας κοινωνίας που δεν μπορούσε ν' αποδεχθεί την κατάστασή του, κατάφερε να στείλει το μήνυμα σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Έγινε ακτιβιστής, δημιούργησε ίδρυμα με το όνομά του και έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να στείλει το μήνυμα. Το 1993 το Sports Illustrated τον ανέδειξε αθλητή της χρονιάς. Στις 6 Φεβρουαρίου 1994, σε ηλικία 49 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Η κηδεία του, στην οποία παραβρέθηκαν περισσότεροι από 6.000 άνθρωποι, έγινε στην γενέτειρά του.
Ονειρεμένη καριέρα
Στην καριέρα του, ο δεξιόχειρας τενίστας είχε καταφέρει να κατακτήσει έπαθλα συνολικής αξίας 1.5 εκατομμυρίων δολαρίων. Ολοκλήρωσε την πορεία του στο τένις με απολογισμό 1085 νίκες και 337 ήττες, ενώ κατέκτησε 66 τουρνουά, συμπεριλαμβανομένων και τριών Γκραν Σλαμ. Συγκεκριμένα το 1968 πήρε το Αμερικάνικό Όπεν, το 1970 ήταν πρώτος στο Αυστραλιανό Όπεν, ενώ το 1975 κατέκτησε τον τίτλο και στο Γουίμπλεντον. Με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ συμμετείχε σε τέσσερα Davis Cup (1963, 1968, 1969, 1970), ενώ το 1985 έγινε μέλος του παγκοσμίου Hall of Fame.
Η νίκη που προκάλεσε αίσθηση στα παγκόσμια χρονικά του τένις ήταν αυτή απέναντι στον Τζίμι Κόνορς. Στον τελικό του Αυστραλιανού Όπεν (1970), ο Ας νίκησε τον Κόνορς με 6/1, 6/1, 5/7 6/4 γράφοντας ιστορία.
Τρία χρόνια αργότερα επισκέφθηκε τη Νότια Αφρική και αγωνίστηκε στο εθνικό πρωτάθλημα. Η παρουσία του, η οποία είχε ως στόχο την εμψύχωση του ηθικού των μαύρων στον αγώνα τους απέναντι στο απαρτχάιντ, ανάγκασε τους διοργανωτές να πολλαπλασιάσουν τις θέσεις στο Έλις Παρκ, στο γήπεδο δηλαδή όπου φιλοξενούνταν οι αγώνες.
Το 1997, το όνομα του Αρθουρ Ας δόθηκε στο κεντρικό κορτ του Flushing Meadows-Corona Park (Arthur Ashe Stadium), όπου φιλοξενείται στο US Open. Πρόκειται για το μεγαλύτερο γήπεδο τένις στον κόσμο με χωρητικότητα 23.771 θέσεων. Κατασκευάστηκε για να αντικαταστήσει το Louis Armstrong Stadium, ενώ μόλις πέρυσι απέκτησε και οροφή δεδομένου ότι λόγω των καιρικών συνθηκών υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των αγώνων του Γκραν Σλαμ.
«Ο σκεπτόμενος άνθρωπος του τένις»
Μπορεί λόγω του κατεστραμένου του ανοσοποιητικού συστήματος να μην κατάφερε να βγει νικητής απέναντι στον θάνατο, όμως η ισχυρή προσωπικότητά του και ο αγώνας που έδωσε απέναντι στα στερεότυπα της εποχής, τόσο εντός όσο και εκτός κορτ, του δίνει μια θέση στο πάνθεον της παγκόσμιας αθλητικής αιωνιότητας. Μάλιστα κάποια από τα λόγια του «σκεπτόμενου ανθρώπου του τένις», όπως χαρακτηρίστηκε ο Άρθουρ Άς από τον ιστορικό-δημοσιογράφο Μπαντ Κόλινς, έμειναν στην ιστορία:
• «Στην πραγματικότητα δεν παίζεις με έναν αντίπαλο. Παίζεις με τον εαυτό σου. Με τα υψηλότερα επίπεδά σου. Όταν φτάσεις τα όριά σου, τότε έχεις κατακτήσει την πραγματική ευτυχία».
• «Η επιτυχία είναι ένα ταξίδι. Όχι ένας προορισμός».
• «Εάν η υπόληψη είναι κατάκτηση, τότε απ' όλες μου τις κατακτήσεις, η υπόληψή μου σημαίνει τα περισσότερα για μένα».
• «Από ό,τι λαμβάνουμε, μπορούμε να ζούμε. Ωστόσο φτιάχνουμε τη ζωή μας απ' ότι προσφέρουμε».
• «Πενήντα εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο ξεκινούν να παίζουν τένις, 5.000.000 μαθαίνουν να παίζουν τένις, 500.000 καταφέρνουν να παίζουν σε επαγγελματικό επίπεδο, 50.000 μετέχουν σε τουρνουά, 5.000 φθάνουν σε Γκραν Σλαμ, 50 αγωνίζονται στο Γουίμπλεντον, οκτώ στους προημιτελικούς, τέσσερις στους ημιτελικούς, και δύο στον τελικό. Οταν κρατούσα το κύπελλο του Γουίμπλεντον, ποτέ δεν ρώτησα τον Θεό: γιατί εμένα. Τώρα που είμαι στο κρεβάτι του πόνου, για ποιο λόγο να τον ρωτήσω: γιατί εμένα» (απάντηση σε θαυμαστή του όταν ανακοίνωσε ότι έχει AIDS).
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ
σχόλια