Λίγους μήνες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το καλοκαίρι του 2021, συνολικά 23 Κινέζοι κολυμβητές βρέθηκαν θετικοί σε ελέγχους ντόπινγκ, ωστόσο, τους επετράπη να αγωνιστούν αφού ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ (WADA) δέχθηκε την εξήγηση των κινεζικών αρχών ότι η κουζίνα του ξενοδοχείου τους ήταν μολυσμένη.
Η ιστορία, η οποία ήρθε στο φως της δημοσιότητας μόνο μετά από κοινή έρευνα του γερμανικού τηλεοπτικού καναλιού ARD και των New York Times, οδήγησε σε εκτεταμένη κριτική της WADA από υψηλόβαθμα στελέχη του αντιντόπινγκ, με έναν να χαρακτηρίζει την υπόθεση «σοκαριστική» και έναν άλλον «καταστροφική μαχαιριά στην πλάτη των "καθαρών" αθλητών».
Αρκετοί από τους Κινέζους κολυμβητές συνέχισαν να κερδίζουν ολυμπιακά μετάλλια στο Τόκιο - συμπεριλαμβανομένων τριών χρυσών. Πολλοί από αυτούς, μεταξύ των οποίων και η δύο φορές χρυσή Ολυμπιονίκης, Ζανγκ Γιουφέι (Zhang Yufei), αναμένεται να διεκδικήσουν και πάλι στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024, στο Παρίσι.
Τόσο το ARD όσο και οι New York Times δήλωσαν ότι είχαν δει μια 61σέλιδη ερευνητική έκθεση της κινεζικής υπηρεσίας αντιντόπινγκ, Chinada, προς τη WADA το 2021, η οποία ανέφερε ότι είχε βρει ίχνη στοιχείων της ουσίας TMZ στον ανεμιστήρα του απορροφητήρα, σε δοχεία μπαχαρικών και στην αποχέτευση της κουζίνας ενός ξενοδοχείου στο Shijiazhuang, όπου διέμεναν οι κολυμβητές.
Η Chinada επισήμανε επίσης χαμηλές συγκεντρώσεις TMZ, ενός φαρμάκου για την καρδιά που βελτιώνει τις επιδόσεις, στα δείγματα ούρων των κολυμβητών ως λόγο για να συμπεράνει ότι το σκόπιμο ντόπινγκ ήταν «αδύνατο». Ωστόσο, σύμφωνα με τους New York Times, δεν εξήγησε πώς ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο που διατίθεται μόνο σε μορφή χαπιού είχε μολύνει την κουζίνα.
Σε email προς τον Observer, η WADA επιβεβαίωσε ότι δεν άσκησε έφεση κατά της απόφασης να απαλλάξει τους Κινέζους κολυμβητές μετά την εξέταση των στοιχείων. Είπε ότι δεν ήταν δυνατόν για τους επιστήμονες ή τους ερευνητές της να διεξάγουν έρευνες επί τόπου στην Κίνα «δεδομένων των ακραίων περιορισμών που ισχύουν» λόγω του αποκλεισμού που σχετίζεται με την πανδημία του κορωνοϊού.
«Η WADA κατέληξε τελικά στο συμπέρασμα ότι δεν ήταν σε θέση να διαψεύσει την πιθανότητα η μόλυνση να ήταν η πηγή της TMZ και ότι ήταν συμβατή με τα αναλυτικά δεδομένα του φακέλου», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι, δεδομένων των ειδικών συνθηκών της ισχυριζόμενης μόλυνσης, οι αθλητές δεν θα θεωρηθούν ότι παραβίασαν των κώδικα αντιντόπινγκ. Ως εκ τούτου, και με βάση τη συμβουλή εξωτερικού συμβούλου, η WADA έκρινε ότι «δεν δικαιολογείται έφεση».
Η World Aquatics, η οποία είναι υπεύθυνη για την παγκόσμια κολύμβηση, δήλωσε επίσης ότι είναι βέβαιη ότι τα θετικά τεστ αντιμετωπίστηκαν «επιμελώς και επαγγελματικά».
Σφοδρές αντιδράσεις για τους χειρισμούς της WADA στα εν λόγω θετικά τεστ ντόπινγκ
Ωστόσο, προέκυψε ότι τόσο ο Ανεξάρτητος Οργανισμός Δοκιμών όσο και ο Οργανισμός Αντιντόπινγκ των ΗΠΑ επικοινώνησαν με τη WADA για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους σχετικά με τον τρόπο που αναφέρθηκαν τα αποτελέσματα των κινεζικών δοκιμών. Το ARD δήλωσε επίσης ότι μίλησε με έναν πληροφοριοδότη στην Κίνα, ο οποίος τους είπε:
«Όλη η ιστορία για τη μόλυνση είναι ένα παραμύθι για μένα. Καμία από τις εξηγήσεις των αξιωματούχων δεν είναι αξιόπιστη». Εν τω μεταξύ, οι New York Times δήλωσαν ότι είχαν μιλήσει με πέντε ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες αντιντόπινγκ, οι οποίοι βρήκαν τα ευρήματα της κινεζικής έρευνας «απίθανα».
Ο επικεφαλής του αντιντόπινγκ των ΗΠΑ, Travis Tygart, ο οποίος δήλωσε ότι είχε παράσχει στη WADA πολλαπλές καταγγελίες για ντόπινγκ στην κινεζική κολύμβηση από το 2020, ήταν επίσης επικριτικός για τον τρόπο με τον οποίο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ χειρίστηκε την υπόθεση. «Αυτό φαίνεται να είναι μια καταστροφική μαχαιριά στην πλάτη των καθαρών αθλητών και μια βαθιά προδοσία όλων των αθλητών που αγωνίζονται δίκαια και ακολουθούν τους κανόνες», δήλωσε.
Εν τω μεταξύ, ο Ντέιβιντ Χάουμαν, πρώην γενικός διευθυντής της Wada, ο οποίος τώρα είναι επικεφαλής της Μονάδας Ακεραιότητας Αθλητισμού, δήλωσε ότι η υπόθεση ήταν «σοκαριστική». «Αυτό που θα μου έλεγε αμέσως είναι ότι ίσως υπήρχε κάποιας μορφής πρόγραμμα σε αυτό το άθλημα για την "προετοιμασία" των κολυμβητών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Η ανησυχία μου είναι έντονη. Θέλεις το κοινό να έχει εμπιστοσύνη στη ρυθμιστική σου αρχή. Αν χάσεις αυτή την εμπιστοσύνη, τότε η φήμη της ρυθμιστικής αρχής αρχίζει να καταρρέει. Και αν αυτό συμβεί, αυτό θα ήταν μια τραγωδία για τη WADA» πρόσθεσε.
Ωστόσο, ο Olivier Rubin, ανώτερος επιστημονικός διευθυντής της WADA, επέμεινε ότι η υπόθεση είχε εξεταστεί διεξοδικά τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2021. «Πράγματι, ζητήσαμε ακόμη και πληροφορίες φαρμακοκινητικής και μεταβολισμού από τον κατασκευαστή του TMZ κατά την αξιολόγηση της αληθοφάνειας του σεναρίου μόλυνσης που παρουσιάστηκε στη WADA. Τελικά, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε συγκεκριμένη βάση για να αμφισβητηθεί η ισχυριζόμενη μόλυνση» είπε χαρακτηριστικά.
Η Chinada και η Κινεζική Ομοσπονδία Κολύμβησης δεν απάντησαν αμέσως σε αιτήματα για σχόλια.
Με πληροφορίες από Guardian