MONO OKTΩ ΠΑΙΚΤΕΣ στη μακρά ιστορία του ανδρικού τένις έχουν κατακτήσει συνολικά δέκα ή περισσότερους μεγάλους τίτλους. Ο Νόβακ Τζόκοβιτς, φυσικά, ήταν ήδη ένας από αυτούς. Την Κυριακή, στη Μελβούρνη, στο Αυστραλιανό Όπεν, κέρδισε τον εικοστό δεύτερο τίτλο του - τον δέκατο σε ένα γήπεδο, την Rod Laver Arena, το κύριο γήπεδο επίδειξης στο Melbourne Park.
Αυτή η νίκη με 6-3, 7-6(4), 7-6(5), επί του Στέφανου Τσιτσιπά, τον φέρνει μαζί με τον Ράφαελ Ναδάλ στις περισσότερες νίκες σε Grand Slam από οποιονδήποτε παίκτη στο ανδρικό τουρνουά. Ο Ναδάλ, επίσης, έχει κερδίσει ένα σημαντικό μέρος των μεγάλων τίτλων του σε ένα γήπεδο, το Philippe-Chatrier, το κεντρικό γήπεδο του Stade Roland Garros, στο Παρίσι - δεκατρία πρωταθλήματα Γαλλικού Όπεν, μια εκπληκτική σειρά θριάμβων που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ άλλοτε στον αθλητισμό.
Δεν θα πρέπει να μειώνει καθόλου αυτό το επίτευγμα η επισήμανση ότι το επαγγελματικό τένις, στην εποχή του Όπεν που ξεκίνησε το 1968, έχει φτάσει να παίζεται κυρίως σε σκληρά γήπεδα και ότι όσοι παίζουν στο τουρ των ανδρών έχουν ως επί το πλείστον χτίσει παιχνίδια -μεγάλα σερβίς, μεγάλα forehands- για να κερδίζουν σε σκληρές επιφάνειες.
Κανένας σύγχρονος παίκτης δεν έχει ακόμα καταφέρει να δημιουργήσει ένα παιχνίδι για σκληρά γήπεδα που να μπορεί να συγκριθεί με αυτό του Τζόκοβιτς. Στην τελετή απονομής του τροπαίου μετά τον τελικό του πρωταθλήματος της Κυριακής, ο Τσιτσιπάς είπε για τον Τζόκοβιτς: «Είναι ο μεγαλύτερος που έχει κρατήσει ποτέ ρακέτα τένις».
Αυτό είναι ένα έναυσμα για το ξεκίνημα μιας συζήτησης. Ότι παίζει πιο έξυπνο, πιο σταθερό τένις, με λιγότερες αδυναμίες που πρέπει να διερευνηθούν, από οποιονδήποτε έχει πατήσει ποτέ το πόδι του σε σκληρή επιφάνεια: δεν υπάρχει πολύς χώρος για συζήτηση εκεί.
Η νίκη του Τζόκοβιτς επί του Τσιτσιπά, μεταξύ άλλων, τον απεκατέστησε στο Νο. 1 του κόσμου. (Εκτοπίζει τον νεαρό Ισπανό Carlos Alcaraz, ο οποίος είναι τραυματίας και αναγκάστηκε να παραλείψει το Αυστραλιανό Όπεν). Ένας θρίαμβος του Τζόκοβιτς, τις περισσότερες φορές, είναι μια μεθοδική φθορά, μια άσκηση στο αναπόφευκτο. Αυτό ακριβώς υπέστη ο Τσιτσιπάς.
Ο τόνος του αγώνα δόθηκε από τα πρώτα κιόλας λεπτά του. Ο Τζόκοβιτς κράτησε άνετα τις δύο πρώτες φορές που σέρβιρε -το σερβίς του σε όλο το τουρνουά ήταν εξαιρετικό και, με τη σειρά του, άσκησε αμείλικτη πίεση στο σερβίς του Τσιτσιπά- και κέρδισε δύο μπρέικ πόιντ (αλλά απέτυχε να τα μετατρέψει σε πόντους) την πρώτη φορά που ο Τσιτσιπάς σέρβιρε.
Αλλά ο Τζόκοβιτς έκανε break στο δεύτερο από τα service games του Τσιτσιπά με διπλό λάθος, αφού ο Τσιτσιπάς το παράκανε στην προσπάθειά του να αποκρούσει μια συντριπτική επιστροφή του Τζόκοβιτς. Πόσες φορές, με το απαράμιλλο παιχνίδι επιστροφής του, ο Τζόκοβιτς έχει αποσπάσει αυτό το είδος λάθους από έναν αντίπαλο; Ήταν σχεδόν το μόνο που χρειαζόταν για να εξασφαλίσει το πρώτο σετ.
Η όποια ένταση υπήρχε στον αγώνα σημειώθηκε στα tiebreaks που τελείωσαν το δεύτερο και το τρίτο σετ. Και στα δύο, ο Τζόκοβιτς απέκτησε νωρίς προβάδισμα, αλλά η υποστήριξη του κόσμου προς τον Τσιτσιπά από την σημαντική ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης φάνηκε να τον επηρεάζει, ειδικά στο πρώτο tiebreak αφήνοντας τον Τσιτσιπά να επιστρέψει.
Το γεγονός ότι ο Τζόκοβιτς κέρδισε και τα δύο τάι μπρέικ είχε να κάνει κυρίως με τα λάθη με το forehand του Τσιτσιπά. Το καλύτερο χτύπημα του Τσιτσιπά είναι το forehand του, ένα μακρύ, στρωτό, συχνά τιμωρητικό χτύπημα που είναι από τα καλύτερα στο παιχνίδι.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Τζόκοβιτς επέλεξε να το δοκιμάσει από τις πρώτες στιγμές του αγώνα - στέλνοντας τη μία μπάλα μετά την άλλη προς την πλευρά του forehand του Τσιτσιπά, αλλάζοντας ρυθμό, ύψος, σπιν και βάθος, προκαλώντας εκπληκτικά λάθη ακόμη και σε ράλι ρουτίνας στο μέσο του γηπέδου και, ίσως, φθείροντας την αυτοπεποίθηση του Τσιτσιπά στο χτύπημα για το οποίο είναι πιο σίγουρος.
Στο tiebreak του δεύτερου σετ, ο Τσιτσιπάς πέτυχε δύο μακρινά forehands και έστειλε στο δίχτυ ένα ακόμα. Στο τρίτο σετ, με τον Τζόκοβιτς να σερβίρει στο 6-5 στο tiebreak –τον πόντο για το ματς και τελικά του πρωταθλήματος- έβγαλε ένα forehand στη γωνία του Τσιτσιπά και ο Τσιτσιπάς έριξε ένα τελευταίο forehand μακρυά. Μεθοδικός. Αναπόφευκτος.
ΟΙ ΔΥΟ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ του Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη δεν ήταν χωρίς δράμα ή μελόδραμα. Ο αριστερός του προσαγωγός πιάστηκε σε έναν αγώνα προετοιμασίας πριν από το Αυστραλιανό Όπεν και, κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της διαδρομής του προς το πρωτάθλημα στη Μελβούρνη, έπαιξε με δεμένο με ταινία μηρό, τον οποίο συνέχισε να τρίβει και να τεντώνει κατά τη διάρκεια των αγώνων.
Όπως έχει ξανασυμβεί, υπήρχαν ερωτηματικά σχετικά με την πραγματική έκταση του προβλήματος ή του τραυματισμού του Τζόκοβιτς. Όπως έχει ξανασυμβεί, ο ίδιος επέλεξε να επιτεθεί σε όσους αμφέβαλλαν ότι ήταν χτυπημένος: «Μόνο οι τραυματισμοί μου αμφισβητούνται. Όταν κάποιοι άλλοι παίκτες τραυματίζονται, τότε αυτοί είναι τα θύματα, αλλά όταν είμαι εγώ, προσποιούμαι».
Στη συνέχεια, στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, εμφανίστηκε ένα βίντεο με τον πατέρα του Τζόκοβιτς, Srdjan, να πανηγυρίζει τη νίκη του Τζόκοβιτς στον προημιτελικό το βράδυ της Τετάρτης με τους οπαδούς του στα γήπεδα του Αυστραλιανού Όπεν. Μαζί με τους οπαδούς που ήταν τυλιγμένοι με σερβικές σημαίες υπήρχαν και εκείνοι που κρατούσαν ρωσικές σημαίες, καθώς και ένας άνδρας που φορούσε ένα μπλουζάκι με το σύμβολο «Ζ», το οποίο πρωτοεμφανίστηκε ζωγραφισμένο στο χέρι σε ρωσικά τανκς κατά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία και έκτοτε έχει γίνει σύμβολο υποστήριξης του καταστροφικού πολέμου της Ρωσίας.
Η Σερβία και η Ρωσία είναι σλαβικά έθνη με μακροχρόνιους πολιτιστικούς και πολιτικούς δεσμούς- ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο πόλεμός του έχουν ισχυρή υποστήριξη μεταξύ των Σέρβων. Οι αξιωματούχοι του Αυστραλιανού Όπεν είχαν απαγορεύσει την επίδειξη ρωσικών και λευκορωσικών σημαιών. (Οι Ρώσοι και οι Λευκορώσοι παίκτες δεν προσδιορίστηκαν από τις χώρες τους, όπως συμβαίνει σε όλα τα τουρνουά τένις μετά την εισβολή).
Ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στην Αυστραλία ήθελε να αφαιρεθεί από τον Srdjan η διαπίστευση για το Αυστραλιανό Όπεν. Ο Srdjan δήλωσε ότι όλα ήταν μια παρεξήγηση και έμεινε μακριά από το θεωρείο του παίκτη του γιου του στον ημιτελικό και στον τελικό. (Ανάμεσα στους οπαδούς του Τζόκοβιτς που παρακολούθησαν τον τελικό ήταν ένας που κυμάτιζε μια σημαία Τσέτνικ με κρανίο και σταυρωτά οστά - κάποτε η σημαία των Σέρβων αντιστασιακών του Άξονα, σήμερα η σημαία των υπερεθνικιστών υποστηρικτών μιας διευρυμένης χριστιανορθόδοξης Μεγάλης Σερβίας.)
Τόσο ο πόνος στον προσαγωγό, όσο και η αντίδραση στη συμπεριφορά του πατέρα του, βάρυναν τον Τζόκοβιτς, όπως ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου μετά από τον τελικό. Το ίδιο και τα όσα εκτυλίχθηκαν στη Μελβούρνη πέρυσι. Είχε εκνευρίσει και είχε δώσει πολιτική τροφή στην αυστραλιανή κυβέρνηση, καθώς έφτασε για το Όπεν χωρίς να έχει κάνει εμβόλιο COVID-19 και αρνήθηκε ανένδοτα να κάνει. Το γεγονός εξελίχθηκε σε διεθνές φιάσκο και τελικά απελάθηκε πριν ξεκινήσει το τουρνουά.
Μια νέα κυβέρνηση καλωσόρισε την επιστροφή του στη Μελβούρνη φέτος. Υπήρχε όμως άγχος για την επιστροφή του; Μήπως έφθασε με την πληγωμένη αίσθηση που κατά καιρούς φαίνεται να τρέφει, την αίσθηση ότι τον υποτιμούν, ότι δεν τον σέβονται; Μήπως αυτό, με τη σειρά του, τροφοδότησε τις επιβλητικές επιδόσεις του κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων εβδομάδων; Μετά τη νίκη του την Κυριακή, έκλαιγε ανεξέλεγκτα στο θεωρείο των παικτών του. Έχω δει πολλά από τον Νόβακ Τζόκοβιτς, αλλά αυτό δεν το έχω ξαναδεί. Ίσως ούτε ο ίδιος δεν μπορεί να ξέρει τι απελευθερώνει εκεί.
Ούτε μπορεί να ξέρει τι του επιφυλάσσει η υπόλοιπη σεζόν. Οι αλλοδαποί υπήκοοι πρέπει να είναι εμβολιασμένοι κατά του COVID για να εισέλθουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό σημαίνει ότι, τον Μάρτιο, αν δεν εμβολιαστεί, δεν μπορεί να παίξει στο Indian Wells ή στο Miami Όπεν, δύο από τις μεγαλύτερες διοργανώσεις σκληρών γηπέδων του tour.
Και, αν δεν υπάρξει αλλαγή πριν από τα μέσα του καλοκαιριού, θα αποκλειστεί από το Σινσινάτι, ένα άλλο σημαντικό αμερικανικό τουρνουά σκληρών γηπέδων, καθώς και από το U.S. Όπεν, με τα σκληρά του γήπεδα. Ο καλύτερος παίκτης σκληρών γηπέδων στον κόσμο, στην ηλικία των τριάντα πέντε ετών, στην κορυφή της καριέρας του, μπορεί να μην πατήσει το πόδι του σε τόσα πολλά σκληρά γήπεδα το 2023.
Το δράμα, φαίνεται, αν όχι κι η λάμψη του Τζόκοβιτς στα σκληρά γήπεδα, θα συνεχιστεί, τους επόμενους μήνες.
Με πληροφορίες από τον New Yorker.