Το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμη γενετική βλάβη στο αποθεματικό των βλαστικών κυττάρων του σώματος, σύμφωνα μρ νέα μελέτη που βοηθά στην εξήγηση της σχέσης ανάμεσα στην κατανάλωσή του και τον καρκίνο.
Η έρευνα, με τη χρήση γενετικά τροποποιημένων ποντικών, παρέχει τα πιό ισχυρά στοιχεία μέχρι σήμερα για το πώς το αλκοόλ προκαλεί καρκίνο, παρεμβαίνοντας στο DNA των κυττάρων και οδηγώντας τελικά σε θανατηφόρες μεταλλάξεις.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία για τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης αλκοόλ και κινδύνου ορισμένων μορφών καρκίνου.
«Ο τρόπος με τον οποίο το αλκοόλ προκαλεί ζημιά είναι αμφιλεγόμενος», δήλωσε ο καθηγητής Ketan Patel, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας στο εργαστήριο MRC του Molecular Biology στο Cambridge.
«Αυτό το έγγραφο παρέχει πολύ ισχυρές ενδείξεις ότι ένας μεταβολίτης αλκοόλης προκαλεί βλάβη στο DNA [συμπεριλαμβανομένων] των πολύ σημαντικών βλαστοκυττάρων που συνεχίζουν να παράγουν ιστούς», προσθέτει.
Η μελέτη βασίζεται σε προηγούμενη έρευνα που είχε εντοπίσει ένα προϊόν διάσπασης αλκοόλης, που ονομάζεται ακεταλδεΰδη, ως τοξίνη που μπορεί να βλάψει το DNA μέσα στα κύτταρα.
Ωστόσο, αυτές οι προηγούμενες μελέτες βασίστηκαν σε εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις ακεταλδεϋδης και δεν παρακολουθούσαν τις επιδράσεις της μέσα στο σώμα.
Οι τελευταίες αναλύσεις έδειξαν ότι η ακεταλδεϋδη μέσω του DNA, προκαλεί μόνιμη βλάβη, εάν τα αποτελέσματα της τοξίνης δεν εξουδετερωθούν από δύο φυσικούς αμυντικούς μηχανισμούς. Η πρώτη βαθμίδα άμυνας «καθαρίζει» την ακεταλδεΰδη και η δεύτερη επισκευάζει τη βλάβη του DNA.
Με τη γενετική εξουδετέρωση αυτών των δύο μηχανισμών άμυνας, οι επιστήμονες μπόρεσαν να αποδείξουν τη συσσώρευση βλαβών στο DNA μέχρι τελικά τα κύτταρα να πάψουν να λειτουργούν εντελώς.
Η μελέτη αποκάλυψε ότι η βλάβη του DNA επιδεινώθηκε όταν τα ποντίκια δεν είχαν την πρώτη βαθμίδα άμυνας - ένα προστατευτικό ένζυμο που ονομάζεται ALDH2, το οποίο εμποδίζει πιθανές τοξικές συσσωρεύσεις ακεταλδεΰδης. Περίπου το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού, κυρίως εκείνων της καταγωγής της ανατολικής Ασίας, έχει μια κληρονομική ανεπάρκεια στο ALDH2, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει την υψηλή εμφάνιση των καρκίνων του οισοφάγου σε χώρες όπως η Κίνα.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, επικεντρώθηκε στα βλαστοκύτταρα μέσα στο αίμα, στα οποία το σώμα στηρίζεται για να παρέχει συνεχώς φρέσκο αίμα εφ' όρου ζωής. Τα κύτταρα του αίματος ξεχωρίζουν επειδή μπορούν εύκολα να πολλαπλασιαστούν, επιτρέποντας στο DNA να προσδιοριστεί πιο εύκολα, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι επιδράσεις του αλκοόλ θα μπορούσαν να είναι παρόμοιες σε άλλους τύπους κυττάρων.
Σε ποντίκια που δεν διέθεταν τόσο φυσικές άμυνες κατά του οινοπνεύματος, η ικανότητά τους να παράγουν φρέσκο αίμα καταστράφηκε ολοσχερώς μετά την χορήγηση αραιωμένης αλκοόλης για δέκα ημέρες, σύμφωνα με τη μελέτη. Το DNA τους είχε καταστραφεί στο σημείο που τα κύτταρα δεν λειτουργούσαν πλέον.
Η ομάδα σχεδιάζει τώρα να διερευνήσει γιατί η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με κάποιους καρκίνους αλλά όχι με άλλους.
Μόλις ένα ποτήρι μπύρα ή ένα μεγάλο ποτήρι κρασί την ημέρα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο του καρκίνου του στόματος, του λαιμού, του οισοφάγου, του μαστού και του εντέρου.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι πότες βρίσκονται σε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων αίματος, λένε οι ειδικοί, παρά τα νέα ευρήματα που δείχνουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μεταβάλει τα βλαστικά κύτταρα του αίματος.
«Στην πραγματικότητα το σύστημα αίματος έχει έναν πολύ αυστηρό μηχανισμό ελέγχου ποιότητας για να απαλλαγεί από οτιδήποτε έχει υποστεί βλάβη», δήλωσε ο Patel, προσθέτοντας ότι αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί οι αλκοολικοί τείνουν να παρουσιάζουν σοβαρές αναιμίες.
Η καθηγήτρια Magdalena Zernicka-Goetz, βιολόγος των βλαστικών κυττάρων στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, δήλωσε ότι τα ευρήματα ήταν πολύ σημαντικά.
Η καθηγήτρια Linda Bauld, εμπειρογνώμονας για την πρόληψη του καρκίνου στην Cancer Research UK, δήλωσε: «Αυτή η έρευνα δείχνει τη βλάβη που μπορεί να προκαλέσει το αλκοόλ στα κύτταρά μας, κάτι που είναι περισσότερο από απλώς ένα hangover».
σχόλια