Καθώς όλοι επιζητούν αξιοπρεπή θάνατο, κατά προτίμηση στο σπίτι, και αυτό είναι κάτι που δεν συμβαίνει πολύ συχνά, η Deutsche Welle εξετάζει το ζήτημα με μαρτυρίες και ρεπορτάζ.
Ο Τόμας Μ. θυμάται πως πέθανε ο 74χρονος πατέρας του και κουνά το κεφάλι του. Είχε υποστεί μόλυνση στην κοιλιακή χώρα, όταν εισήχθη στο νοσοκομείο του Λούντβιχσμπουργκ. Παρά την εγχείριση η κατάστασή του δεν βελτιώθηκε. Ο ηλικιωμένος ήθελε να γυρίσει στο σπίτι, όταν μολύνθηκε από νοσοκομειακό ιό. Ο γιατρός θεώρησε ότι θα πρέπει να εγχειριστεί και πάλι. «Αλλά γιατί; Δεν βλέπετε ότι ο πατέρας μου αργοπεθαίνει;» τον ρώτησε ο Τόμας. Ο καθηγητής κούνησε τους ώμους. Ο πατέρας του Τόμας δεν πρόλαβε να γυρίσει στο σπίτι, που τόσο επιθυμούσε.
Επεμβάσεις χωρίς λόγο
Ένα τυπικό σενάριο που επαναλαμβάνεται συχνά, λέει η Γιάνα Γίνγκεν, επικεφαλής του Ινστιτούτου για θέματα Φαρμακευτικής και Ιατρικής Νοσηλείας. «Ο ασθενής οδεύει προς τον θάνατο, αλλά αυτό δεν συζητείται ανάμεσα στον γιατρό και τον ασθενή ή τους συγγενείς του. Το αποτέλεσμα: Επεμβάσεις χωρίς λόγο, εγχειρίσεις, ταλαιπωρία στην εντατική λίγο πριν το μοιραίο. Έχουν γίνει σφυγμομετρήσεις που καταδεικνύουν ότι κανείς δεν θέλει να πεθάνει στο νοσοκομείο. Αλλά συμβαίνει, και μάλιστα περισσότερο από όσο φανταζόμαστε. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Νοσοκομείων της Ευαγγελικής Εκκλησίας το 77% των Γερμανών πεθαίνουν είτε σε νοσοκομεία, είτε σε οίκους ευγηρίας. Μελέτη του Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ έδειξε ότι το ποσοστό των θανάτων στα νοσοκομείο υποχώρησε, αλλά οι αριθμοί αφορούσαν το 2016, όπου το ποσοστό του 46% είναι παρόλα αυτά πολύ υψηλό, γιατί έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία του ασθενούς. «Εάν επικοινωνία γίνονταν καλύτερη, θα μπορούσαμε με βελτιώσουμε την κατάσταση μέσα σε πέντε χρόνια» λέει η Γιάνα Γίνγκεν.
Παρόλα αυτά η νοσηλεία εκτός νοσοκομείου όσων είναι καταδικασμένοι να πεθάνουν, έχει βελτιωθεί στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, για παράδειγμα. «Η θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία έχει αισθητά καλυτερεύσει στα τελευταία χρόνια και είναι σε καλό δρόμο», λέει εκπρόσωπος του υπουργείου Κοινωνικών Υποθέσεων. Εκτός από τη λεγόμενη παρηγορητική φροντίδα στο τελικό στάδιο μιας ασθένειας υπάρχουν και ομάδες που φροντίζουν και συνοδεύουν ενήλικες και παιδιά στο θάνατο. Εάν υπάρχουν όλα αυτά, τότε γιατί οι ασθενείς καταλήγουν στα νοσοκομεία, όπου πεθαίνουν;
Καλύτερη επικοινωνία γιατρού-ασθενή
Ένας από τους λόγους είναι ότι άνθρωποι με ανίατες ασθένειες παίρνουν θεραπευτικές αγωγές επί εβδομάδες πριν πεθάνουν, αντί να νοσηλεύονται κατ΄οίκον. Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 30% κάνει χημειοθεραπεία, τις περισσότερες φορές, στο νοσοκομείο. Ένας άλλος λόγος είναι ότι ηλικιωμένοι που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα, εισάγονται στο νοσοκομείο, όπου πεθαίνουν. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται η ΄Αγκελα Καρόλο από το Ινστιτούτο Μακ Πλανκ του Πότσνταμ. Όμως πολλές φορές το πρόβλημα εστιάζεται στην ελλιπή επικοινωνία ανάμεσα στον γιατρό και τον ασθενή, όπως υποστηρίζει η Γιάνα Γίνγκερ. Αυτό πουν προτείνει είναι να περνούν οι γιατροί από ειδική επιμόρφωση και να εξασκούνται στο πως θα συζητούν με τους ασθενείς για τις επιθυμίες τους λίγο διάστημα πριν επέλθει το μοιραίο. «Η ασθένεια και η αναζήτηση της αλήθειας είναι πάντα μια διαδικασία» λέει ο Μπένο Μπόλτσε, διευθυντής της Ένωσης Παρηγορητικής Φροντίδας. «Για τους ασθενείς δεν είναι πάντα εύκολο να αποφασίσουν, εάν η θεραπεία έχει νόημα ή όχι. Ο ασφαλιστικός οργανισμός Barmer επισείει την προσοχή στην τάση να επικρίνονται συλλήβδην οι θεραπείες. «Δεν είναι δίκαιο, οι ασθενείς θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στη διαδικασία απόφασης για μια θεραπεία».
Είναι όμως εφικτός ένας αξιοπρεπής θάνατος στο νοσοκομείο; Θετικά απαντά ο Μπένο Μπόλτσε. «Το ποσοστό των ανθρώπων σε μεγάλη ηλικία αυξάνεται, γι αυτό θα πρέπει να αυξηθούν τα κέντρα παρηγορητικής φροντίδας και ανακουφιστικής αγωγής. Είναι σημαντικό να γίνεται καλύτερη δικτύωση με εξωτερικά ιατρεία και ειδικές μονάδες, αυτό το χρειάζονται κυρίως οι οίκοι ευγηρίας, διότι εκεί είναι το σπίτι των ηλικιωμένων, εδώ πεθαίνουν». Οικονομικές δυσκολίες και λάθη στο σύστημα υγείας, όπως οι άνευ λόγου επεμβάσεις ή θεραπείες, δυσκολεύουν έναν αξιοπρεπή θάνατο. Δεν είναι δυνατός ο Μαμωνάς να διαφεντεύει την ηθική».
Dpa/Deutsche Welle
σχόλια