—Μετά τον Μπόρις Τζόνσον, τι;
Αν και το ερώτημα έχει απαντηθεί επαρκώς, το σωστό θα ήταν να ρωτάμε μετά τον Μπόρις Τζόνσον «πόσο». Πόσο, δηλαδή, θα αντέξει ο/η επόμενος/-η Βρετανός/-ή πρωθυπουργός; Μετά τον Τόνι Μπλερ που άντεξε 10 χρόνια στον πρωθυπουργικό θώκο –δηλαδή, έναν χρόνο λιγότερο από το σερί 11ετίας της Μάργκαρετ Θάτσερ- και τα 6 προβληματικά και σκανδαλώδη χρόνια του Ντέιβιντ Κάμερον, κάθε χρόνος που περνάει γίνεται όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί στο τιμόνι ο εκάστοτε πρωθυπουργός της Βρετανίας.
—Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα;
Μεταξύ άλλων σοβαρών, η φύση της σχέσης των ανθρώπων που διεκδικούν αυτό το πόστο με τους πλουτοκράτες της χώρας, με τα media, αλλά και οι πολιτικές τους ποιότητες που τα τελευταία χρόνια κυμαίνονται από την αστάθεια και την έλλειψη πυγμής στον πολιτικό οπορτουνισμό και τη μωροφιλοδοξία.
—Μερικά παραδείγματα;
Ρίχνοντας μια ματιά στο βιογραφικό των τριών τελευταίων πρωθυπουργών της Βρετανίας –Ντέιβιντ Κάμερον, Τερέζα Μέι και Μπόρις Τζόνσον- οι θητείες τους σφραγίστηκαν από νωθρότητα και δειλία, από οικονομικά και προσωπικά σκάνδαλα και από επιδιώξεις που έθεσαν σε κίνδυνο την ευρωστία και την πολιτική σταθερότητα της Βρετανίας.
Ο Κάμερον «έπεσε» μετά από 6 χρόνια και ενώ έβραζε το Brexit και πρακτικά ποτέ δεν αποτίναξε από τη θητεία του τη ρετσινιά των πολύ στενών σχέσεων με το media mogule που ακούει στο όνομα Ρούπερτ Μέρντοχ, η Τερέζα Μέι, άντεξε στο «τιμόνι» 3 χρόνια και 11 ημέρες ως η πιο απομονωμένη, δειλή και γκαφατζού πρωθυπουργός της Βρετανίας, ενώ ο Τζόνσον θα μείνει στην ιστορία ως ο «κλόουν» που ξεκίνησε από τη δημοσιογραφία για να γίνει, με τη συνδρομή του Νάιτζελ Φάρατζ, ένας από τους πιο επικίνδυνους για τη σταθερότητα της χώρας παράγοντες της.
Αν κοιτάξει κανείς λίγο πιο πίσω ακόμα, θα βρει πρωθυπουργό τον Γκόρντον Μπράουν -των Εργατικών- να αντέχει μόνο για δύο χρόνια στην "καρέκλα" και να εμπλέκεται επίσης σε σκάνδαλο παράνομων εξόδων τόσο βουλευτών του, όσο και του ιδίου, που έφτασαν να επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό κατά 93 εκατομμύρια στερλίνες (περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ).
—Δεδομένου ότι ο Τζόνσον είναι ο τρίτος κατά σειρά πρωθυπουργός που προκύπτει από τη συντηρητική πτέρυγα, υπάρχει κάποιο πολιτικό μάθημα εδώ που ίσως παίρνουν αυτή τη στιγμή οι Συντηρητικοί και μαζί τους η Βρετανία;
Θα περίμενε κανείς ότι με την ακρίβεια να σαρώνει τη χώρα και τον πληθωρισμό να μαραίνει κάθε ελπίδα ανάκαμψης, όντως όλο αυτό θα λειτουργούσε σαν ξυπνητήρι για την οικτρή κατάσταση στη χώρα. Όμως, η απομάκρυνση του Τζόνσον από την Downing Street δεν αποτελεί ένα «απεταξάμην» του Brexit, ούτε καν ένα σημάδι ότι ο βρετανικός συντηρητισμός θα αλλάξει ρότα. Το κόμμα απορρίπτει απλώς έναν λαϊκιστή που δεν του είναι χρήσιμος πια. Μάλιστα, και σύμφωνα με βρετανούς πολιτικούς αναλυτές, το γεγονός ότι οι επικρατέστερες υποψήφιες για την αντικατάσταση του Τζόνσον στο κόμμα είναι γυναίκες μέλη της πτέρυγας Brexit -η Penny Mordaunt, υπουργός Εμπορίου, και η Liz Truss, υπουργός Εξωτερικών- λέει πολλά για το πού βρίσκεται η Βρετανία.
—Βάσει όλων αυτών, η μακροημέρευση των πρωθυπουργών της Βρετανίας μοιάζει να εξαρτάται λίγο από τη συγκυρία και λίγο από το ηθικό τους υπόβαθρο: δεν είναι λίγο τρελό αυτό;
Ναι, κάπου εδώ αξίζει να αναφέρουμε δύο πράγματα: κατ’ αρχάς, η Βρετανία δεν έχει γραπτό σύνταγμα και κατά δεύτερον ο πρωθυπουργός δεν εκλέγεται άμεσα. Επίσης, ο ρόλος ελάχιστα αναφέρεται στη βρετανική νομοθεσία - που σημαίνει ότι όλοι οι ένοικοι της Downing Street είναι απλώς πρώτοι μεταξύ ίσων στο βρετανικό υπουργικό συμβούλιο και η παραμονή τους εκεί είναι ένα παιχνίδι εμπιστοσύνης. Στην περίπτωση του γραφικού Μπόρις, πολύ λίγοι στο βρετανικό έδαφος τον εμπιστεύονται πλέον.
Για την ακρίβεια, μόνο ένα 18% των ψηφοφόρων επιθυμούσε την παραμονή του στην εξουσία, χώρα που από καιρό είχε χάσει τους ισχυρούς πολιτικούς συντάκτες των Μέσων Ενημέρωσης στη χώρα (για τους οποίους άλλοτε «καιγόταν» ο Κάμερον). Για την ακρίβεια δεν του έμειναν ούτε οι συντάκτες κορυφαίων σε πωλήσεις συντηρητικών ταμπλόιντ της χώρας, που ως γνώστον ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις, έτσι, για την πλάκα τους. Όταν η Sun σε χαρακτηρίζει «καταληψία» (πρωτοσέλιδο της Πέμπτης), η θητεία σου έχει ήδη τελειώσει και δεν το ξέρεις.
—Και επειδή τον αναφέραμε παραπάνω, αλήθεια, ο Νάιτζελ Φάρατζ τι κάνει;
Πέρα από το να απολαμβάνει τον πακτωλό χρημάτων που έβγαλε ποντάροντας στο Brexit; Βασικά, ήταν αυτός που έβαλε το τελευταίο καρφί στο πολιτικό φέρετρο του άσπονδου φίλου του.
Γράφοντας στην Telegraph, ο Φάρατζ πέταξε το γάντι στους Συντηρητικούς ως εξής: «Αν οι Συντηρητικοί εγκαθιστούσαν στον αριθμό 10 (της Ντάουνινγκ Στριτ) έναν πρωθυπουργό που θα ήθελε να αποκαταστήσει την ειλικρίνεια και την αξιοπρέπεια στη βρετανική πολιτική, και όχι μόνο την επίδειξη και το χιούμορ, θα είχαν την ευκαιρία να κερδίσουν μια ιστορική πέμπτη θητεία. Η αντικατάσταση του Τζόνσον θα ήταν επίσης μια θαυμάσια ευκαιρία για το Συντηρητικό Κόμμα να ξαναβρεί τον στόχο του».
Ο Φάρατζ έγραψε επίσης, ότι «ένας νέος ηγέτης θα μπορούσε "να επαναπροσδιορίσει τον Συντηρητισμό στον 21ο αιώνα και να χρησιμοποιήσει αυτή τη στιγμή για να αποκαταστήσει την τύχη του».
—Εκδηλώνει ορέξεις ο Φάρατζ, τώρα που βλέπει τον Τζόνσον να κατακρημνίζεται;
Όπως το δει κανείς. Βασικά, ας δούμε αυτό που γράφει: «Όπως και να έχει, το τέλος της θητείας του Μπόρις Τζόνσον ως πρωθυπουργού δεν αποτελεί καταστροφή για το συντηρητικό κίνημα. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία και πρέπει να την αρπάξουμε και με τα δύο χέρια». Ο ίδιος δύο μέρες πριν τις εξελίξεις πάντως δήλωνε... ανήσυχος για τον τρόπο που διασύρεται η Βρετανία και για την «τρέχουσα φήμη της βρετανικής πολιτικής που βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο που υπήρξε ποτέ στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της»...
ΠΗΓΕΣ: Politico, Telegraph, New York Times, The National
