Στα μάτια ενός Ευρωπαίου, μπορεί να μοιάζει δεδομένο ότι εκτός των συνόρων των ΗΠΑ, ο περισσότερος κόσμος υποστηρίζει την Κάμαλα Χάρις στις αμερικανικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Όμως αυτό δεν ισχύει, μιας και οι κυβερνήσεις αρκετών ισχυρών κρατών θα προτιμούσαν να δουν τον Ντόναλντ Τραμπ πίσω στον Λευκό Οίκο.
Τα κράτη που στηρίζουν τον Τραμπ στην πλειονότητά τους έχουν αυταρχικούς ηγέτες, όπως η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία, η Ινδία και η Ουγγαρία, αλλά στους «συμμάχους» του 45ου πρόεδρου των ΗΠΑ συμπεριλαμβάνονται επίσης το Ισραήλ και η Αργεντινή. Από την άλλη πλευρά, την υποψηφιότητα της Κάμαλα Χάρις στηρίζουν τα περισσότερα μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική, μεταξύ πολλών άλλων κρατών.
Τι σημαίνει η επικράτηση Τραμπ για την Ρωσία και το ΝΑΤΟ
Το τι έχει να κερδίσει η Ρωσία από την επικράτηση του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές είναι αρκετά προφανές. Από την στιγμή που υπό την ηγεσία του 78χρονου, οι ΗΠΑ είναι πιθανό να σταματήσουν τις αποστολές στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, αυτό θα ήταν το ιδανικό σενάριο για τον Βλαντίμιρ Πούτιν και την στρατιωτική του επιχείρηση.
Φυσικά, το όνειρο του Πούτιν είναι ο εφιάλτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε περίπτωση που η Ρωσία κατάφερνε να κάμψει την αντίσταση της Ουκρανίας, τότε ολόκληρη η ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ θα βρισκόταν στο έλεος τυχόν ρωσικής επιθετικότητας.
Αλλά ακόμη και αν ο Τραμπ δεν εισηγηθεί την αποχώρηση των ΗΠΑ από την Βορειοατλαντική συμμαχία, όπως κάποιοι πρώην συνεργάτες του έχουν προτείνει, θα μπορούσε και πάλι να υπονομεύσει το ΝΑΤΟ. Κατά τη διάρκεια του προεκλογικού του αγώνα, ο Τραμπ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι οι εταίροι της Αμερικής στην διεθνή σκηνή θα πρέπει να πληρώνουν για την προστασία που θα λαμβάνουν από το ΝΑΤΟ.
Παράλληλα, οι προτάσεις του Τραμπ για δραματικές αυξήσεις στους δασμούς όλων των εισαγόμενων προϊόντων, ύψους 10-20%, λειτουργούν ως «κόκκινο πανί» για μεγάλες εξαγωγικές χώρες, όπως η Γερμανία. Αν η αμφιλεγόμενη αυτή πρόταση οικονομικού προστατευτισμού τεθεί σε εφαρμογή, θα μπορούσε να σημάνει το ξεκίνημα ενός εμπορικού πολέμου ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που στηρίζουν τον Τραμπ
Ωστόσο, υπάρχουν μερικές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που κάνουν διαφορετική ανάγνωση των δεδομένων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Για παράδειγμα, η ακροδεξιά κυβέρνηση της Τζόρτσια Μελόνι μπορεί να πιστεύει ότι είναι στην κατάλληλη θέση για να μεσολαβήσει ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και την Ευρωπαϊκή ηγεσία.
Ακόμη πιο ένθερμες είναι οι σχέσεις ανάμεσα στο αμερικανικό ρεπουμπλικανικό κόμμα και τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος μάλιστα έχει μιλήσει σε συγκεντρώσεις του συντηρητικού κινήματος των ΗΠΑ στη Βουδαπέστη και το Τέξας. Πολύ απλά, το δόγμα κοινωνικού συντηρητισμού του Όρμπαν και η εφαρμογή του στην πράξη έχουν κάνει μεγάλη εντύπωση τόσο στους ιθύνοντες, όσο και στους υποστηρικτές του ρεπουμπλικανικού κόμματος.
Για τον Όρμπαν, μία επικράτηση του Τραμπ θα ήταν ιδεολογική νίκη και για τον ίδιο σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, ακροδεξιά και λαϊκίστικά κόμματα, όπως ο Εθνικός Συναγερμός στην Γαλλία ή το AdF στην Γερμανία, θα μπορούσαν να αναζητήσουν την στήριξη και την καθοδήγηση του Λευκού Οίκου υπό τον Τραμπ.
Η αδιαφορία που φαίνεται να δείχνει ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ στους δημοκρατικούς θεσμούς και τα ανθρώπινα δικαιώματα προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Όμως είναι ακριβώς αυτές οι αξίες που τον καθιστούν ιδανικό εταίρο για το Ισραήλ του Μπενιαμίν Νετανιάχου, τη Σαουδική Αραβία του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και την Ινδία του Ναρέντρα Μόντι.
Γιατί το Ισραήλ δεν εμπιστεύεται την Χάρις
Στο Ισραήλ, η Χάρις αντιμετωπίζεται με καχυποψία, καθώς υπήρξε οριακά πιο επικριτική απέναντι στο Ισραήλ σε σύγκριση με τον Τζο Μπάιντεν, ενώ η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επίσης απέφυγε να παραστεί στην πρόσφατη ομιλία του Νετανιάχου στο Κογκρέσο, επικαλούμενη μία άλλη υποχρέωσή της.
Όπως εξηγεί ένας Ισραηλινός αξιωματούχος, «Το 80% των Αμερικανών Εβραίων θα ψηφίσουν τη Χάρις. Αλλά το 80% των Ισραηλινών θα ψήφιζαν τον Τραμπ».
Η Σαουδική Αραβία «δεν ξεχνά» τις αντιδράσεις στην δολοφονία Κασόγκι
Όσο για την Σαουδική Αραβία, είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν σταμάτησε προ πολλού οποιαδήποτε προσπάθεια να παρουσιάσει ως «παρία» τον Πρίγκηπα Μοχάμεντ Μπιν Σάλμαν (MBS), τον διάδοχο και de facto ηγέτη της χώρας του Κόλπου. Όμως ο MBS δεν έχει ξεχάσει τις προσπάθειες των Αμερικανών Δημοκρατικών να τον αποκλείσουν από την διεθνή σκηνή, μετά την φρικτή δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου της Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι.
Στο αντίθετο άκρο βρίσκονται οι σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας με το στρατόπεδο Τραμπ και ειδικότερα με τον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό και ανώτατο σύμβουλο του 45ου προέδρου κατά την διάρκεια της προηγούμενης θητείας του στον Λευκό Οίκο.
Μόντι: Η καταγωγή της Κάμαλα Χάρις από την Ινδία και οι ιδεολογικοί δεσμοί με τον Τραμπ
Στην Ινδία, παρότι η κυβέρνηση Μόντι έχει υπογράψει σημαντικές συμφωνίες με την κυβέρνηση Μπάιντεν, στον Ινδό πρωθυπουργό και τους οπαδούς του δεν αρέσει ότι οι Δημοκρατικοί είναι διατεθειμένοι να ασκήσουν πίεση για τα δικαιώματα των μειονοτήτων και την προστασία της δημοκρατίας στην χώρα. Μάλιστα, είναι πλέον κοινότοπο στην Ινδία να κατηγορούν τους παρεμβατικούς φιλελεύθερους των ΗΠΑ γιατί επέφεραν «αλλαγή καθεστώτος» στο Μπαγκλαντές νωρίτερα φέτος - κάτι που οι Ινδοί φοβούνται ότι θα φέρει τους ισλαμιστές στην εξουσία στην γειτονική τους χώρα.
Έτσι, ο Μόντι λογικά θα ένιωθε πολύ πιο άνετα με τον Τραμπ, με τον οποίο συνδέεται με ιδεολογικούς δεσμούς, σε αντίθεση με την Κάμαλα Χάρις και παρά το γεγονός ότι η υποψήφια πρόεδρος έχει καταγωγή από την Ινδία.
Στην ανατολική Ασία, όμως, οι σύμμαχοι της Αμερικής έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν σοβαρά για την προοπτική μιας προεδρίας Τραμπ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει καλή δουλειά στην οικοδόμηση συμμαχιών των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό, σε μια προσπάθεια να περιορίσει την κινεζική ισχύ. Αλλά ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι θεωρεί βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, ως «τζαμπατζήδες» που θα έπρεπε να πληρώνουν για την προστασία των ΗΠΑ. Ο Τραμπ έχει επίσης αφήσει να εννοηθεί, κατά καιρούς, ότι δεν τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα η υπεράσπιση της Ταϊβάν.
Ταϊβάν και δασμοί διχάζουν την Κίνα
Όλα τα παραπάνω ενθουσιάζουν την Κίνα, που δεν θα ήθελε τίποτα περισσότερο από μία εντελώς απροστάτευτη Ταιβάν, καθώς το σύστημα συμμαχιών των ΗΠΑ στην περιοχή καταρρέει. Όμως από την άλλη πλευρά, ο Τραμπ έχει επίσης υποσχεθεί να επιβάλει δασμούς έως και 60% στις κινεζικές εισαγωγές, κάτι πιθανώς καταστροφικό για την Κίνα, μιας και οι ΗΠΑ παραμένουν η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά τους.
Επιπλέον, ο Τραμπ συνήθως περιβάλλεται από τα λεγόμενα «γεράκια» στα θέματα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και των διεθνών σχέσεων, όπως ο Μάικ Πομπέο, που απαιτούν σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα, δημιουργώντας τις συνθήκες για μία πολύ πιο συγκρουσιακή σχέση ΗΠΑ-Κίνας.
Τέλος, για πολλά κράτη ανά τον κόσμο, η διαφορά ανάμεσα στους δύο υποψηφίους για την προεδρία των ΗΠΑ δεν είναι ιδεολογική. Μία πιθανή διακυβέρνηση της Κάμαλα Χάρις θεωρείται σχετικά σταθερή και προβλέψιμη. Ο Τραμπ, από την άλλη, θεωρείται ότι θα έφερνε και πάλι το χάος στην αμερικανική ηγεσία.
Με πληροφορίες από Financial Times
