Η κυβέρνηση της Γαλλίας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα καταρρεύσει στους τρεις μήνες μετά τον σχηματισμό της, δεδομένων των προτάσεων δυσπιστίας που κατέθεσαν ξεχωριστά ο ετερόκλιτος αριστερός συνασπισμός «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» και το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν «Εθνικός Συναγερμός».
Η ψηφοφορία επί των προτάσεων δυσπιστίας αναμένεται την Τετάρτη και εάν είναι επιτυχής, ο εύθραυστος συνασπισμός του Μισέλ Μπαρνιέ θα είναι η πρώτη γαλλική κυβέρνηση που θα αναγκαστεί να αποχωρήσει από ψήφο δυσπιστίας από το 1962 όταν πρόεδρος ήταν ο Σαρλ ντε Γκωλ. Η αριστερά έχει ορκιστεί να ανατρέψει την κυβέρνηση Μπαρνιέ, αλλά χρειάζεται τις ψήφους της ακροδεξιάς για να το πετύχει.
Η πολιτική κρίση που έχει καταλάβει τη Γαλλία έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες μετά την κατάρρευση του γερμανικού συνασπισμού του Όλαφ Σολτς, με τα δύο ισχυρότερα κράτη της ΕΕ να βρίσκονται σε κυβερνητική αστάθεια. Εν τω μεταξύ, η Γαλλία δεν μπορεί να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές πριν από το καλοκαίρι του 2025, όπως η Γερμανία, καθώς το Σύνταγμα ορίζει πως από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση θα πρέπει να έχουν περάσει τουλάχιστον 12 μήνες. Επί του παρόντος, ο μόνος τρόπος διεξαγωγής πρόωρων εκλογών στη Γαλλία είναι η παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν. Ο ίδιος έχει αρνηθεί κατηγορηματικά ότι σχεδιάζει κάτι τέτοιο, αλλά όλο και περισσότερες φωνές τον καλούν να παραιτηθεί.
Η παραίτηση Μακρόν αποτελεί σαφώς επιδίωξη της ηγέτιδας της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων της, καθώς η ίδια και το κόμμα της δικάζονται για την κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Μια καταδικαστική ετυμηγορία που θα υιοθετούσε την εισαγγελική πρόταση για πενταετή στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων, θα την αποκλείσει από υποψήφια στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας το 2027.
Οι εξελίξεις βύθισαν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βαθύτερα στην πολιτική κρίση, με πολλές αμφιβολίες για το αν μπορεί να εγκριθεί ο προϋπολογισμός για το 2025. Το ευρώ υποχώρησε περισσότερο από 1% έναντι του δολαρίου, ενώ είχε υποχωρήσει περίπου 0,7% πριν ανακοινωθούν οι προτάσεις δυσπιστίας.
Πώς έφτασε η Γαλλία στο κυβερνητικό αδιέξοδο
«Φτάσαμε σε μια στιγμή αλήθειας. Εναπόκειται πλέον στα μέλη του κοινοβουλίου να αποφασίσουν αν η χώρα μας θα αποκτήσει έναν υπεύθυνο, απαραίτητο προϋπολογισμό ή αν θα εισέλθουμε σε αχαρτογράφητο έδαφος» δήλωσε ο Γάλλος πρωθυπουργός, Μισέλ Μπαρνιέ. Σε μια προσπάθεια να περάσει μέρος μιας δέσμης μέτρων ύψους 60 δισ. ευρώ με αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών, ενεργοποίησε το άρθρο 49.3 του γαλλικού συντάγματος, το οποίο επιτρέπει στην κυβέρνηση να παρακάμψει το κοινοβούλιο για να περάσει έναν νόμο, αλλά μόνο αν μπορέσει να επιβιώσει μιας ψήφου δυσπιστίας.
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), ο συνασπισμός που περιλαμβάνει τους Σοσιαλιστές, τους Πράσινους, την «Ανυπότακτη Γαλλία» και το Κομμουνιστικό Κόμμα, είχε ήδη προειδοποιήσει ότι θα κατέθετε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης εάν χρησιμοποιούσε την αμφιλεγόμενη συνταγματική ρήτρα 49.3 για να επιβάλει τη νομοθεσία για την κοινωνική ασφάλιση προέβλεπε ο προϋπολογισμός.
Ο προϋπολογισμός ήταν η πρώτη μεγάλη δοκιμασία της κυβέρνησης, με τη Γαλλία να έχει ήδη έναν από τους υψηλότερους δείκτες χρέους προς την οικονομική παραγωγή στην ευρωζώνη, καθώς και ένα ελικοειδές έλλειμμα που έχει προκαλέσει αντιδράσεις στις Βρυξέλλες. Ως απάντηση, ο Μπαρνιέ παρουσίασε το σχέδιο προϋπολογισμού τον Σεπτέμβριο με περικοπές δαπανών ύψους 60 δισ. ευρώ, καθώς και αυξήσεις φόρων στις επιχειρήσεις και τους πλούσιους - αμφότερα εξαιρετικά αντιδημοφιλή στη Γαλλία.
Το σχέδιο προϋπολογισμού του Μπαρνιέ είχε προκαλέσει επικρίσεις από όλο το πολιτικό φάσμα - ακόμη και από τα τέσσερα κόμματα που υποτίθεται ότι αποτελούν τους υποστηρικτές του στο κοινοβούλιο.