Την Κυριακή 19 Ιανουαρίου θα τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία κατάπαυσης πυρός στη Γάζα, στην οποία κατέληξαν Ισραήλ και Χαμάς μετά από 15 μήνες πολέμου, με τη διαμεσολάβηυση του Κατάρ και της Αιγύπτου και την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Το Κατάρ και η Αίγυπτος θα εργαστούν για να διασφαλίσουν την εφαρμογή της συμφωνίας, η πρώτη φάση της οποίας θα διαρκέσει 42 ημέρες. «Ας ελπίσουμε ότι αυτή θα είναι η τελευταία σελίδα στον πόλεμο» δήλωσε ο πρωθυπουργός του Κατάρ. Ο σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν αλ Θάνι είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι η συμφωνία για τη Γάζα ήρθε μετά από εκτεταμένες διπλωματικές προσπάθειες, αλλά η κατάπαυση του πυρός «είναι μια αρχή» και τώρα οι διαμεσολαβητές και η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να εργαστούν για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης.
«Θέλω να πω στους αδελφούς μας στη Λωρίδα της Γάζας ότι το κράτος του Κατάρ θα συνεχίσει πάντα να υποστηρίζει τους Παλαιστίνιους αδελφούς μας», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Κατάρ.
Το Ισραήλ δήλωσε ότι δεν έχουν δοθεί γραπτές εγγυήσεις που να αποκλείουν την επανάληψη των επιθέσεών του μόλις ολοκληρωθεί η πρώτη φάση και επιστραφούν οι άμαχοι αιχμάλωτοι. Ωστόσο, σύμφωνα με αιγυπτιακή πηγή που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press, οι τρεις διαμεσολαβητές που συμμετέχουν στις συνομιλίες -η Αίγυπτος, το Κατάρ και οι ΗΠΑ- έχουν δώσει στη Χαμάς προφορικές εγγυήσεις ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν και ότι και οι τρεις θα πιέσουν για μια συμφωνία που θα προβλέπει την εφαρμογή της δεύτερης και της τρίτης φάσης πριν από την παρέλευση ενός αρχικού χρονικού διαστήματος έξι εβδομάδων.
Γάζα: Τι προβλέπει το πρώτο στάδιο της εκεχειρίας
Η αρχική φάση της συμφωνίας θα περιλαμβάνει μια περιορισμένη ανταλλαγή κρατουμένων, τη μερική απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων στη Γάζα και ένα κύμα ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακα.
Η συμφωνία απαιτεί από τη Χαμάς να απελευθερώσει τρεις γυναίκες ομήρους την 1η ημέρα, άλλες τέσσερις την 7η ημέρα και άλλες 26 τις επόμενες πέντε εβδομάδες. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ πρέπει να απελευθερώσει 30 έως 50 Παλαιστίνιους κρατούμενους για κάθε όμηρο, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης.
Οι 33 όμηροι που θα απελευθερωθούν στην πρώτη φάση περιλαμβάνουν γυναίκες και παιδιά, άνδρες άνω των 50 ετών και ασθενείς ή τραυματίες. Δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι από τους 33 είναι ζωντανοί, αλλά Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν εκτιμήσει ότι οι περισσότεροι είναι. Την έβδομη ημέρα, το Ισραήλ θα πρέπει να αποσύρει τις δυνάμεις του στη Γάζα σε μια περιοχή στο κέντρο του παλαιστινιακού θύλακα και οι Παλαιστίνιοι που εκτοπίστηκαν στη νότια Γάζα θα μπορούσαν να αρχίσουν να επιστρέφουν στο βόρειο τμήμα του εδάφους.
Η προσωρινή συμφωνία για κατάπευση πυρός αναφέρει ότι τουλάχιστον 60.000 προσωρινά σπίτια και 200.000 σκηνές θα μεταφερθούν στη Γάζα κατά την αρχική φάση. Ενώ η συμφωνία προβλέπει την είσοδο 600 φορτηγών ημερησίως, αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών δήλωσαν ότι η αύξηση της ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας σε αυτό το σημείο αποκλεισμού και καταστροφής του παλαιστινιακού θύλακα είναι πρόκληση. Οι ισραηλινός αποκλεισμός, οι λεηλασίες, η έλλειψη οδηγών φορτηγών και άλλοι παράγοντες έχουν καταστήσει δύσκολη τη μεταφορά επαρκούς βοήθειας στη Γάζα, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
Μέχρι τη 16η ημέρα της πρώτης φάσης, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας -η οποία θα διαρκέσει επίσης έξι εβδομάδες-, ιδίως οι λεπτομέρειες που σχετίζονται με την περαιτέρω ανταλλαγή ομήρων και Παλαιστίνιων κρατουμένων.
Το πρώτο στάδιο της συμφωνίας κατάπαυσης πυρός περιλαμβάνει τα εξής:
- Το Ισραήλ θα απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, εκ των οποίων 250 που εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης και 1.000 που κρατήθηκαν μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
- Παλαιστινιακές ομάδες θα απελευθερώσουν 33 Ισραηλινούς ομήρους.
- Το Ισραήλ θα επιτρέψει σε τραυματίες στη Γάζα να ταξιδέψουν για να λάβουν ιατρική περίθαλψη.
- Το Ισραήλ θα ανοίξει το πέρασμα της Ράφα με την Αίγυπτο επτά ημέρες μετά την έναρξη του πρώτου σταδίου.
- Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αρχίσουν να αποσύρονται από τα σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο, γνωστά ως Διάδρομος της Φιλαδέλφειας, για να αποσυρθούν εντελώς από αυτά σε μεταγενέστερα στάδια.
Οι λεπτομέρειες της δεύτερης και της τρίτης φάσης της συμφωνίας, αν και θεωρείται ότι έχουν συμφωνηθεί επί της αρχής, αναμένεται να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης.