Για πολλούς Καταλανούς αύριο είναι μια μεγάλη μέρα. Στο δημοψήφισμα θα κληθούν να απαντήσουν στο ερώτημα αν επιθυμούν ή όχι μια ανεξάρτητη Καταλονία. Γιατί όμως μια ανεξάρτητη Καταλονία είναι τόσο σημαντική για σημαντική μερίδα του τοπικού πληθυσμού;
Η Καταλονία με 7,5 εκ. κατοίκους απολαμβάνει ήδη σήμερα μεγαλύτερη αυτονομία από πολλές άλλες περιφέρειες της Ισπανίας, διαθέτοντας δική της αστυνομία και δικό της σύστημα Παιδείας. Όμως αυτό δεν αρκεί για πολλούς Καταλανούς, οι οποίοι θέλουν να πάρουν τη μοίρα στα χέρια τους και να μην αφήνουν τις όποιες αποφάσεις στη Μαδρίτη. Ο Άλειξ από την Ζιρόνα της Καταλονίας ισχυρίζεται ότι η κεντρική κυβέρνηση στη Μαδρίτη δεν σέβεται ούτε την γλώσσα, ούτε τον πολιτισμό της Καταλονίας: «Η ισπανική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει ότι σε αυτή τη χώρα ζουν πολλοί διαφορετικοί λαοί. Προσωπικά δεν αισθάνομαι Ισπανός, που μιλά Ισπανικά και έχει ισπανική κουλτούρα. Δεν αισθάνομαι ότι ανήκω σε αυτή τη χώρα».
Στο ζήτημα της καταλονικής ταυτότητας έρχεται να προστεθεί και ο οικονομικός παράγοντας. Συγκριτικά με άλλες ισπανικές περιφέρειες η Καταλονία είναι μια σχετικά πλούσια περιοχή, που συμβάλλει με 20% στο ισπανικό ΑΕΠ. Όμως η Βαρκελώνη είναι αναγκασμένη να εμβάζει κάθε χρόνο ένα υψηλό ποσό στην κεντρική κυβέρνηση στη Μαδρίτη, η οποία το διαθέτει στις φτωχότερες περιφέρειες.
Πολλοί Καταλανοί θεωρούν ότι η περιοχή τους λαμβάνει από τη Μαδρίτη πολύ λιγότερα χρήματα από όσα θα δικαιούνταν για έργα υποδομής, όπως σιδηροδρομικές γραμμές και αεροδρόμια. Για το λόγο αυτό ο καταλανός πρώην προπονητής της Μπάγερν Μονάχου Πεπ Γκουαρντιόλα τάσσεται υπέρ του δημοψηφίσματος: «Θα ψηφίσουμε ακόμα κι αν η Μαδρίτη δεν το θέλει. 18 φορές το προσπαθήσαμε. Και η απάντηση της Μαδρίτης ήταν πάντα, όχι!»
Πράγματι το 2014 η καταλανική κυβέρνηση θέλησε να πραγματοποιήσει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της περιφέρειας. Το ισπανικό συνταγματικό δικαστήριο όμως το απαγόρευσε. Η Καταλανοί υποχώρησαν και έτσι το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία μετατράπηκε σε ένα μη δεσμευτικό δημοψήφισμα, στο οποίο το 80% ψήφισε υπέρ. Τότε κυρίως οι υποστηρικτές του «ναι» προσήλθαν στις κάλπες. Τώρα όμως η Βαρκελώνη δεν θέλει να υποχωρήσει. Παρά τις απειλές της Μαδρίτης οι καταλανικές αρχές είναι αποφασισμένες να πραγματοποιήσουν το δημοψήφισμα. Σε περίπτωση επικράτησης του «ναι» ανακοίνωσαν ότι θα ανακηρύξουν την ανεξαρτησία της Καταλονίας μέσα σε 48 ώρες.