Ιδιωτικά αεροπλάνα που συνδέονται με Ρώσους ολιγάρχες και αξιωματούχους φαίνεται πως συνέχισαν να πετούν από και προς αεροδρόμια της ΕΕ και της Βρετανίας, παρά τις απαγορεύσεις πτήσεων και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με στοιχεία του Guardian.
Από την ανάλυση που έκανε η βρετανική εφημερίδα, σε συνεργασία με το OCCRP- μια κοινοπραξία ερευνητικών κέντρων, δημοσιογράφων και ΜΜΕ που επικεντρώνεται στο οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά- ταυτοποίησε και παρακολούθησε αεροπλάνα που συνδέονται με επιχειρηματίες και αξιωματούχους, στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Ανάμεσά τους ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ο Άλισερ Ουσμάνοφ και ο πρώην αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Ιγκόρ Σουβάλοφ.
Κάποιες από τις μετακινήσεις αεροπλάνων φαίνεται να συμμορφώνονται με τις απαγορεύσεις πτήσεων και τις κυρώσεις- μεταξύ άλλων «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων- όμως άλλα φαίνεται ότι «διέφυγαν» αυτών των περιορισμών. Επίσης, η ανάλυση του Guardian δείχνει ότι την εβδομάδα μετά τη ρωσική εισβολή, πέταξαν προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα περισσότερα αεροπλάνα από κάθε άλλη εβδομάδα του 2022, τα οποία συνδέονται με Ρώσους που είναι στη «μαύρη λίστα».
Αεροπλάνα που συνδέονται με τον Σουβάλοφ πέταξαν από και προς αεροδρόμια της ΕΕ μετά την επιβολή των ευρωπαϊκών κυρώσεων στις 23 Φεβρουαρίου, την ημέρα προτού ξεκινήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το Bombardier Global Express έκανε αρκετές πτήσεις μεταξύ Γενεύης, Μονάχου, Παρισιού, Μιλάνου και Ελσίνκι έπειτα από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, σύμφωνα με στοιχεία από το Flightradar24. Οι πληροφορίες δεν περιλαμβάνουν λεπτομέρειες για το ποιοι επέβαιναν στο αεροπλάνο.
Οι κυρώσεις της ΕΕ επιτρέπουν σε εκείνους που έχουν μπει στο στόχαστρο να κάνουν πληρωμές για τις «βασικές ανάγκες», όπως νομικά έξοδα, αλλά δεν αναφέρουν δαπάνες που σχετίζονται με τη μετακίνηση ιδιωτικών τζετ, όπως η αγορά καυσίμων για αεροπλάνα.
Ο γεννημένος στο Ουζμπεκιστάν δισεκατομμυριούχος Ουσμάνοφ συνδέεται με δύο άλλα ιδιωτικά αεροσκάφη. Αμφότερα απογειώθηκαν από αεροδρόμια της ΕΕ αφότου τα «ρωσικής ιδιοκτησίας, ρωσικού ελέγχου ή καταχωρημένα στη Ρωσία» αεροσκάφη απαγορεύθηκαν στον εναέριο χώρο της ΕΕ, από την Κομισιόν. Αυτό δείχνουν στοιχεία από το ADS-B Exchange.
Το Airbus A340 του Ουσμάνοφ απογειώθηκε από το Μόναχο το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου και την τελευταία φορά που καταγράφηκε κατέβαινε στην Τασκένδη την ίδια νύχτα. Το συγκεκριμένο αεροπλάνο- που μπορεί να μεταφέρει 370 επιβάτες στην εμπορική εκδοχή του- είναι ένα από τα μεγαλύτερα ιδιωτικά τζετ στη Ρωσία, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και κοστίζει 350-500 εκατομμύρια δολάρια.
Η πτήση έγινε την επομένη της ευρωπαϊκής απαγόρευσης για τα ρωσικά αεροσκάφη και την ίδια ημέρα που ο Ουσμάνοφ μπήκε στη λίστα των κυρώσεων της ΕΕ. Την ίδια ημέρα το δεύτερο αεροσκάφος του απογειώθηκε από τη Φλωρεντία και επίσης κατευθυνόταν προς το Ουζμπεκιστάν, όταν χάθηκε το σήμα του πάνω από το Τουρκμενιστάν.
Εκπρόσωπος του δισεκατομμυριούχου δήλωσε ότι οι κυρώσεις σε βάρος του βασίστηκαν σε «λανθασμένες» εκτιμήσεις για τη σχέση του με το Κρεμλίνο. Συμπλήρωσε ότι τα περιουσιακά στοιχεία του Ουσμάνοφ, συμπεριλαμβανομένων ιδιωτικών τζετ, είχαν μεταφερθεί σε ανέκκλητα εμπιστεύματα (trusts) πολύ πριν επιβληθούν οι κυρώσεις σε βάρος του.
«Αρνούμαστε ότι έγινε η όποια προσπάθεια να αποφευχθούν οι κυρώσεις σε περιουσιακά στοιχεία», είπε ο εκπρόσωπος του δισεκατομμυριούχου. Συμπλήρωσε ότι από τη στιγμή που το Airbus A340 «δεν ανήκει ούτε ελέγχεται από τον Ουσμάνοφ και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από εκείνον μόνο με όρους μίσθωσης, δεν υπάρχουν νομικοί λόγοι για όποια απαγόρευσή του σε σχέση με τις ατομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στον ίδιο».
«Αναφορικά με τη συμμόρφωση για τους κανόνες απογείωσης αεροσκαφών, η λεπτομερής νομική ανάλυσή μας δεν εντόπισε καμία παραβίαση», ανέφερε ακόμη ο εκπρόσωπος του δισεκατομμυριούχου δίχως να απαντήσει σε ερωτήσεις για το αν ο Ουσμάνοφ επέβαινε σε κάποια από τις πτήσεις.
Αν και κάποια από τα τζετ παραμένουν «άπιαστα» για τις αρχές, παρότι συνδέονται με ολιγάρχες που είναι στη «μαύρη λίστα» των κυρώσεων, άλλα έχουν ήδη κατασχεθεί ή τους έχει απαγορευθεί να πετάνε.
Τα αεροπλάνα που συνδέονται με τον Αμπράμοβιτς επίσης ήταν «δραστήρια» τις εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εξαιτίας της οποίας μπήκε και εκείνος στην ευρωπαϊκή και τη βρετανική λίστα των κυρώσεων.
Το Bombardier Global 6000 του δισεκατομμυριούχου είναι τώρα καθηλωμένο στη Λετονία, καθώς δεν του δίνουν άδεια αναχώρησης, αναμένοντας επιβεβαίωση για την ιδιοκτησία του αεροσκάφους από τις αρχές του Λουξεμβούργου, όπου είναι δηλωμένο. Αν διαπιστωθεί ότι ανήκει στον Αμπράμοβιτς- ο οποίος συνδέεται με τουλάχιστον άλλα τρία ιδιωτικά αεροπλάνα- θα θεωρηθεί «παγωμένο» περιουσιακό στοιχειο, δήλωσε ο επικεφαλής της λετονικής υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, Άιβις Βίνσεβς.
Οι βρετανικές αρχές έχουν κατασχέσει δύο τζετ του Εβγκένι Σβίντλερ, στενού συνεργάτη του Αμπράμοβιτς. Το ένα πέταξε στις 27 Φεβρουαρίου από αεροδρόμιο του Λονδίνου προς το Φάρνμποροου στις 27 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το Flightradar24. Αργότερα, την ίδια ημέρα, έκανε διατλαντική πτήση με προορισμό ένα μικρό αεροδρόμιο έξω από τη Νέα Υόρκη και επέστρεψε στο Φάρνμποροου στις 4 Μαρτίου. Η βρετανική απαγόρευση πτήσεων για τα ρωσικά αεροσκάφη είχε τεθεί σε ισχύ δύο ημέρες νωρίτερα. Εκπρόσωπος του Σβίντλερ δήλωσε ότι δεν υπήρξαν παραβιάσεις, επειδή δεν είναι Ρώσος πολίτης και δεν έχει σχέσεις με το Κρεμλίνο.
Ανάμεσα στα αεροσκάφη που επισκέφθηκαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι κάποια από εκείνα που έχουν συνδεθεί με τον Ρομάν Αμπράμοβιτς και τον Ουκρανό πολιτικό της αντιπολίτευσης Βίκτορ Μεντβέντσουκ σε προηγούμενα ρεπορτάζ. Επίσης, ήταν αεροπλάνα που έχουν συνδεθεί με τους Ρώσους επιχειρηματίες Αντρέι Γκουρίεφ, Αντρέι Μελνιτσένκο και Όλεγκ Ντεριπάσκα.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν χαρακτηριστεί «Ελβετία του Περσικού», λόγω της μεγάλης τραπεζικής μυστικότητας. Κάτι που δείχνει ότι ολιγάρχες που είχαν αποκλειστεί από άλλα κέντρα μπορεί να ταξίδεψαν εκεί για να οργανώσουν τα οικονομικά ζητήματά τους.
Ένα αεροπλάνο που φέρεται να συνδέεται με τον Μελνιτσένκο- τον δισεκατομμυριούχο του οποίου το σούπερ γιοτ κατασχέθηκε από τις ιταλικές αρχές πρόσφατα- πέταξε στο Ντουμπάι στις 9 Μαρτίου, σύμφωνα με το Flightradar. Το Boeing 737 αποτελεί αντικείμενο έρευνας στο Λουξεμβούργο, όπου είναι καταχωρημένο.
Εκπρόσωπος του Μελνιτσένκο δήλωσε πως πρόκειται για διεθνή αυτοδημιούργητο επιχειρηματία που «δεν έχει καμία σχέση με τα τραγικά γεγονότα στην Ουκρανία». «Δεν έχει πολιτικές συνδέσεις. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη συμπερίληψή του σε όποια λίστα κυρώσεων», συμπλήρωσε.
«Βαθιά λανθασμένες» χαρακτήρισε τις κυρώσεις σε βάρος του Ντεριπάσκα εκπρόσωπος του επιχειρηματία. Η απόφαση αυτή «δεν έχει καμία σχέση με το κράτος δικαίου, ούτε και το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στον ίδιο ή την οικογένειά του», συμπλήρωσε και επεσήμανε πως για αυτό ο επιχειρηματίας έχει ήδη ανακοινώσει πως «τα δικαστήρια και η αστυνομία θα ανακαλύψουν τις πραγματικές ρίζες αυτής της απόφασης».
