Αξιωματούχοι της ΕΕ κατηγορούνται για «εξωφρενικές συγκαλύψεις» αποδεικτικών στοιχείων, σχετικά με την αποτυχία της κροατικής κυβέρνησης να ελέγξει την ίδια την συνοριακή της αστυνομία σε περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας και βίας κατά μεταναστών.
Σύμφωνα με τον Guardian η αστυνομία της χώρας κατηγορείται για επανειλημμένες ληστείες, κακοποιήσεις και εξευτελισμούς μεταναστών στα σύνορά της. Πρόσφατα έγιναν γνωστά περιστατικά με πρωταγωνιστές αξιωματικούς, που φέρονται να ψέκασαν τα κεφάλια των αιτούντων άσυλο με σπρέι σχεδιάζοντας σταυρούς, ώστε να εντοπίζονται όταν προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα από τη Βοσνία.
Email της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που φέρνει στη δημοσιότητα ο Guardian, αποκαλύπτουν ότι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες φοβούνταν τις αντιδράσεις, όταν αποφάσισαν να μην αποκαλύψουν πλήρως τις ελλείψεις της Κροατίας για έναν μηχανισμό παρακολούθησης, που οι υπουργοί είχαν προηγουμένως συμφωνήσει να χρηματοδοτήσουν με κονδύλια της ΕΕ.
Πριν από την απάντηση ευρωβουλευτή τον Ιανουάριο, ένας αξιωματούχος της επιτροπής είχε προειδοποιήσει συνάδελφο ότι η αποτυχία της Κροατικής κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει χρήματα που προορίζονταν πριν από δύο χρόνια για την αστυνομία των συνόρων, «σίγουρα θα θεωρηθεί σκάνδαλο». Η εποπτεία της συμπεριφοράς των συνοριοφυλάκων ήταν η προϋπόθεση για τη χορήγηση μεγαλύτερης χρηματοδότησης από την ΕΕ στην Κροατία.
Υπήρξαν πολλοί ισχυρισμοί για βίαιες μετακινήσεις μεταναστών και προσφύγων από την κροατική αστυνομία στα σύνορα με τη Βοσνία, συμπεριλαμβανομένου ενός περιστατικού στο οποίο πυροβολήθηκε ένας μετανάστης.
Σε απάντηση στους ισχυρισμούς περί συγκάλυψης, εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε στον Guardian ότι, δεν είχαν δοθεί από τους από τους ευρωβουλευτές όλα τα γνωστά στοιχεία, καθώς οι πληροφορίες θεωρούνταν «ελλιπείς».
Η Κροατία επιδιώκει να εισέλθει στη ζώνη Σένγκεν χωρίς διαβατήρια της ΕΕ, μια συμφωνία που προϋποθέτει συμμόρφωση με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παρά τις έντονες αρνήσεις από τις κροατικές αρχές, το τελευταίο περιστατικό στα σύνορα έχει χαρακτηριστεί από τους εργαζόμενους σε οργανισμούς παροχής βοήθειας σε μετανάστες, ως το πιο βίαιο στην μεταναστευτική κρίση στα Βαλκάνια.
Στις 26 Μαΐου, μία ομάδα που φορούσε μαύρες στολές και full face στις λίμνες Plitvice, 16 χλμ. από τα βοσνιακά σύνορα στην Κροατία, σταμάτησε 11 Πακιστανούς και πέντε Αφγανούς άνδρες. «Οι άνδρες με τις στολές έδεσαν από τους καρπούς τους Πακιστανούς και τους Αφγανούς γύρω από ένα δέντρο, με τα πρόσωπα στραμμένα προς το δέντρο», σύμφωνα με έκθεση του Δανικού Συμβουλίου Προσφύγων, το οποίο παρέχει υγειονομική περίθαλψη για μετανάστες στη Βοσνία.
«Αφού τους ακινητοποίησαν, οι δράστες πυροβόλησαν αρκετές φορές στον αέρα με τα όπλα κοντά στα αυτιά των Πακιστανών και των Αφγανών. Πυροβόλησαν επίσης κοντά στα πόδια τους» αναφέρεται χαρακτηριστικά. «Συνέχισαν να πυροβολούν. Πυροβόλησαν τόσο κοντά που οι πέτρες κάτω από τα πόδια μας έσπασαν σε κομμάτια», είπε ένας από τους άνδρες στον Guardian. «Έλεγαν συνέχεια:« Θέλω να σε χτυπήσω και να σε σκοτώσω». Μας βασάνισαν για τρεις έως τέσσερις ώρες» είπε.
Η έκθεση του συμβουλίου αναφέρει ότι έβαλαν τέιζερ για ηλεκτροσόκ στους λαιμούς και τα κεφάλια των θυμάτων. «Ένας από τους άνδρες με τις στολές τραυμάτισε με μαχαίρι πολλά θύματα ενώ μαχαίρωσε και τις δύο παλάμες ενός από τους δεμένους άνδρες». Ένας από τους μετανάστες, που αιτείται άσυλο, είπε ότι ένας από τους άντρες έβαλε το γόνατό του στο λαιμό του και μετά τον έκοψε με μια λεπίδα.
«Έκοψε το δείκτη του αριστερού μου χεριού και το αίμα άρχισε να αναβλύζει», είπε. «Στη συνέχεια χαμογέλασε και έκοψε το μεσαίο δάχτυλό μου και μετά έκανε μία μεγαλύτερη μαχαιριά στην άλλη μου παλάμη. Όλο το χέρι είναι πρησμένο». Μετά από λίγο, οι άντρες με τα full face φέρεται να κάλεσαν άλλους ένστολους αξιωματικούς.
Σύμφωνα με τα θύματα και μια έκθεση του Συμβουλίου Προσφύγων της Δανίας, «πριν από την άφιξη της αστυνομίας, ένας από τους άνδρες με στολή τράβηξε βίντεο με το κινητό του τηλέφωνο, ενώ οι άλλοι στην παρέα του γελούσαν, φώναζαν και προκαλούσαν τους μετανάστες».
Όταν έφτασαν οι αστυνομικοί, έβαλαν τους μετανάστες σε φορτηγά και τους μετέφεραν στα σύνορα στην Šiljkovača, ένα χωριό κοντά στη Velika Kladuša. Οι αστυνομικοί δεν τους χτύπησαν, αλλά τους διέταξαν να περάσουν στο βοσνιακό έδαφος.
«Όλοι τους είχαν αιμορραγικά τραύματα στο κεφάλι και πολλές μώλωπες σε διάφορα μέρη του σώματος», δήλωσε ο Νικόλα Μπέι, διευθυντής του Δανέζικου Συμβουλίου Προσφύγων, για τη Βοσνία. «Τέσσερις από αυτούς είχαν σπασμένα χέρια και ένας σπασμένο πόδι και τα δύο του χέρια».
Σε επαφή με τον Guardian, η κροατική αστυνομία διέψευσε τους ισχυρισμούς και υποστήριξε ότι οι αιτούντες άσυλο θα μπορούσαν να έχουν κατασκευάσει το συμβάν και ότι οι πληγές θα μπορούσαν να είναι το αποτέλεσμα μιας «αντιπαράθεσης μεταξύ μεταναστών» που πραγματοποιήθηκε» στις 28 Μαΐου στα κροατικά σύνορα, κοντά στο Cazin.
Εθελοντές και φιλανθρωπικά ιδρύματα που φρόντισαν μετανάστες που συμμετείχαν σε άλλο συμβάν στο Cazin, δήλωσαν ότι τα δύο περιστατικά δεν σχετίζονται και συνέβησαν με απόκλιση δύο ημερών και όσοι βρέθηκαν στο Cazin δεν ισχυρίστηκαν ότι δέχθηκαν επίθεση από την αστυνομία.
Η εισαγωγή εποπτικών μηχανισμών για τη διασφάλιση της ανθρωπιστικής μεταχείρισης των μεταναστών στα σύνορα ήταν προϋπόθεση για την «οικονομική ένεση» ύψους 6,8 εκατ. ευρώ, που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 για την ενίσχυση των συνόρων της Κροατίας με χώρες εκτός ΕΕ.
Ο μηχανισμός προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μέσο «που θα διασφαλίζει ότι όλα τα μέτρα που εφαρμόζονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ είναι αναλογικά και συμμορφώνονται πλήρως με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τους νόμους της ΕΕ για το άσυλο».
Οι Κροάτες υπουργοί ισχυρίστηκαν πέρυσι ότι τα κεφάλαια είχαν παραδοθεί στην Ύπατη Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και το Κροατικό Νομικό Κέντρο για τη δημιουργία του εποπτικού μηχανισμού. Και οι δύο οργανισμοί αρνούνται ότι έλαβαν χρήματα.
Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, η Ιρλανδή ευρωβουλευτής Clare Daly, ζήτησε από την αρμόδια επιτροπή, που φέρεται να έλαβε το κονδύλι, να λογοδοτήσει για την διαφορά. Αξιωματούχος της επιτροπής απάντησε ότι η UNCHR και το Κροατικό Νομικό Κέντρο είχαν δημιουργήσει τον μηχανισμό παρακολούθησης αλλά από «τα δικά τους κεφάλαια» για να διασφαλίσουν την ανεξαρτησία από την κυβέρνηση.
«Ας ελπίσουμε (το γεγονός των ιδίων κεφαλαίων) να ξεκαθαρίσει αυτό το θέμα μια για πάντα». Και οι δύο οργανισμοί αρνήθηκαν και πάλι να συμμετάσχουν σε οποιοδήποτε έργο παρακολούθησης, διευκρινίζοντας ότι είχαν εμπλακεί μόνο σε μια προηγούμενη πρωτοβουλία, που περιελάμβανε την εξέταση αστυνομικών φακέλων.
Πέρα από την προφανή ανακρίβεια της απάντησης στην Daly, τα εσωτερικά email, που επικαλείται ο Guardian, υποδηλώνουν ότι αποσιωπήθηκαν επίσης πολλά στοιχεία. «Παρόλο που γνωρίζουμε ότι υπήρχε ανεκμετάλλευτη δαπάνη από τα 300.000 ευρώ, πιστεύαμε ότι δαπανήθηκαν περίπου 240.000 ευρώ στο πλαίσιο του μηχανισμού παρακολούθησης», είχε γράψει ένας αξιωματούχος της ΕΕ συζητώντας τον τρόπο που απάντησε στις ερωτήσεις η ευρωβουλευτής.
Η επιτροπή δεν διαβίβασε τις πληροφορίες σχετικά με τις δαπάνες στην Daly, αλλά αξιωματούχοι συμφώνησαν να αναζητήσουν επειγόντως απαντήσεις. Συζήτησαν την πιθανότητα παρέμβασης στην προγραμματισμένη έκθεση του κράτους-μέλους λόγω του κακού χειρισμού του θέματος από την κροατική κυβέρνηση.
«Βλέποντας πόσο ατυχώς (η Κροατία) παρουσιάζει αυτό το ζήτημα, (η χώρα) χρειάζεται βοήθεια για να θέσει κάποιες «τελικές πινελιές» στην έκθεση», έγραψε ένας αξιωματούχος του τμήματος μετανάστευσης της επιτροπής σε έναν συνάδελφό του. «Θα σας δώσει (η Κροατία) ένα αντίγραφο της τελικής έκθεσης;»
Η Daly μιλώντας στον Guardian τόνισε ότι «είναι εξωφρενικό - η επιτροπή φαίνεται να συνεργάζεται με τις κροατικές αρχές σε μία υπόθεση συγκάλυψης».
Με πληροφορίες του Guardian
σχόλια