Η αστυνομία της Κροατίας κατηγορείται πως ψεκάζει τα κεφάλια των αιτούντων άσυλο με σπρέι σχεδιάζοντας σταυρούς, όταν προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα από τη Βοσνία.
Ο Guardian έλαβε και δημοσιοποιεί αρκετές φωτογραφίες από την πρακτική που οργανώσεις χαρακτηρίζουν «τελευταία ταπείνωση» εναντίον μεταναστών που ταξιδεύουν κατά μήκος της βαλκανικής διαδρομής. Την ίδια ώρα, το θέμα αναδεικνύει και ο ΟΗΕ ο οποίος ζήτησε από την κυβέρνηση της Κροατίας να διερευνήσει τις καταγγελίες.
«Είναι προφανές ότι ένα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα αυτής της συμπεριφοράς είναι να εξευτελίζει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα», δήλωσε ο Jack Sapoch από το No Name Kitchen (NNK), μια ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στη Velika Kladuša, 2 χιλιόμετρα από τα σύνορα, και είναι μέλος του οργανισμού φύλαξης του δικτύου παρακολούθησης βίας στα σύνορα.
«Από όσο το βλέπω, αυτό έχει δύο κίνητρα. Είτε οι κροατικές αρχές που διαπράττουν αυτές τις πράξεις χρησιμοποιούν βαφή ψεκασμού για να εντοπίσουν και να εξευτελίσουν τους ανθρώπους που προσπαθούν να περάσουν τα σύνορα ή, πιο ανησυχητικά, το χρησιμοποιούν ως τακτική για ψυχολογικό τραυματισμό των ανθρώπων - η πλειονότητα των οποίων είναι μουσουλμάνοι - με θρησκευτικό σύμβολο» είπε ο Sapoch.
Στις 6 Μαΐου στην Πολιάνα της Βοσνίας, πηγές ανέφεραν ότι μια ομάδα ανθρώπων που αντιμετωπίστηκε με pushback ψεκάστηκε με πορτοκαλί χρώμα και πως σε πολλούς αφαίρεσαν ρούχα, κινητά τηλέφωνα και χρήματα. Στις 7 Μαΐου, μια διαφορετική ομάδα επέστρεψε στο στρατόπεδο Miral έξω από τη Velika Kladuša, περιγράφοντας παρόμοια μεταχείριση.
Κάθε βράδυ ομάδες αιτούντων άσυλο προσπαθούν να περάσουν από τη Βοσνία στην Κροατία, όπου οι δυνάμεις της αστυνομίας τους περιμένουν στα σύνορα. Οπλισμένοι με πιστόλια και γυαλιά νυχτερινής όρασης, οι αστυνομικοί περιπολούν τα μακρύτερα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. ΜΚΟ, γιατροί, συνοριοφύλακες και αξιωματούχοι του ΟΗΕ έχουν τεκμηριώσει συστηματική κακοποίηση και βία από την αστυνομία, με τους μετανάστες να ξυλοκοπούνται, να πυροβολούνται και να ληστεύονται.
Η υπηρεσία προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθιά για την βία και τη μεταχείριση μεταναστών και προσφύγων από την κροατική αστυνομία». «Ο οργανισμός μας έχει λάβει και στη συνέχεια κοινοποίησε στις αρχές αξιόπιστες αναφορές ατόμων που ισχυρίζονται ότι έχουν επιστραφεί παράνομα από την Κροατία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη Σερβία», δήλωσε αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών από την Κεντρική Ευρώπη.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ζήτησε από την Κροατική κυβέρνηση να διερευνήσει όλους τους ισχυρισμούς για παραβιάσεις και καταχρήσεις και να δημιουργήσει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό αξιολόγησης για να ερευνήσει τα γεγονότα στα σύνορα. Από το Σεπτέμβριο του 2019 έως τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανέφερε στις κροατικές αρχές 100 περιπτώσεις παράνομων επιστροφών από την Κροατία στη Βοσνία και τη Σερβία.
Η αύξηση αναφορών για βαρβαρότητα κατά τη διάρκεια των pushbacks είναι ανησυχητική λόγω της αυξημένης αυτονομίας που έχουν αποκτήσει οι κρατικές αρχές κατά τη διάρκεια αυτών των καιρών της πανδημίας, αναφέρει ο Zoran Stevanović, εκπρόσωπος του ΟΗΕ . «Τα pushbacks είναι παράνομα και η διάδοση της Covid-19 δεν αποτελεί δικαιολογία για την αντιμετώπιση ευάλωτων ατόμων με ακόμη μεγαλύτερη βία. Είναι απαράδεκτο», πρόσθεσε.