Η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνει την πίεση στη Λευκορωσία καθώς συμφώνησε να επιβάλει κυρώσεις σε αεροπορικές εταιρείες της χώρας.
Οι αερογραμμές κατηγορούνται ότι βοήθησαν τον Πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο να πραγματοποιήσει μια «υβριδική επίθεση» εναντίον του μπλοκ χρησιμοποιώντας μετανάστες, καθώς οι εντάσεις αυξάνονται στα πολωνικά σύνορα.
Έως και 4.000 μετανάστες έχουν εγκλωβιστεί σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς λόγω του κρύου, ενώ η Πολωνία ενίσχυσε τα σύνορά της με 15.000 στρατιώτες, εκτός από συνοριοφύλακες και αστυνομία.
Τουλάχιστον εννέα μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ενώ πολλοί από αυτούς θέλουν να κατευθυνθούν δυτικότερα, κυρίως προς τη Γερμανία.
Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει τέσσερις σειρές κυρώσεων στις αρχές της Λευκορωσίας και σε ανώτερους αξιωματούχους για τις αμφισβητούμενες εκλογές τον Αύγουστο του περασμένου έτους, που έβαλαν τον Λουκασένκο ξανά στην εξουσία και οδήγησαν στην καταστολή των ειρηνικών διαδηλωτών.
Η ΕΕ ετοιμάζει μια πέμπτη παρτίδα κυρώσεων ενώ σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών του μπλοκ επέκτειναν το πεδίο εφαρμογής αυτών των μέτρων, προκειμένου να προσθέσουν αεροπορικές εταιρείες, ταξιδιωτικούς πράκτορες και άλλους φορείς, που κατηγορούνται ότι βοήθησαν να φέρουν μετανάστες στο Μινσκ.
«Η σημερινή απόφαση αντανακλά την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντισταθεί στην εργαλειοποίηση των μεταναστών για πολιτικούς σκοπούς. Απωθούμε αυτήν την απάνθρωπη και παράνομη πρακτική», δήλωσε ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ.
Τα κεντρικά γραφεία της ΕΕ ανέφεραν ότι το μπλοκ θα μπορεί πλέον να στοχεύει άτομα και οντότητες που οργανώνουν ή συμβάλλουν σε δραστηριότητες του καθεστώτος Λουκασένκο, που διευκολύνουν την παράνομη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Ο τελικός κατάλογος αυτών που θα πληγούν από το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και τις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις αναμένεται να οριστικοποιηθεί τις επόμενες ημέρες.
Η ΕΕ πιστεύει ότι ο Λουκασένκο άρχισε να παρασύρει μετανάστες στη Λευκορωσία τους τελευταίους μήνες ως μέρος μιας επίθεσης αντιποίνων, που είχε σκοπό να αποσταθεροποιήσει το μπλοκ.
Η ΕΕ είναι βαθιά διχασμένη σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των μεταναστών από τότε που εισήλθαν πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι το 2015.
Επίσης τη Δευτέρα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα απαγόρευσαν σε ταξιδιώτες από πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής να επιβιβάζονται σε πτήσεις προς τη Λευκορωσία, αποκόπτοντας μια από τις τελευταίες μεγάλες αεροπορικές διαδρομές για επίδοξους μετανάστες εκεί.
Χιλιάδες άνθρωποι από όλη τη Μέση Ανατολή, πολλοί από τους οποίους Ιρακινοί και Σύροι, προσπαθούν να περάσουν στην ΕΕ από το παραθυράκι που άνοιξε η Λευκορωσία, η οποία δεν είναι μέλος της ΕΕ.
«Θα αμυνθούμε. Αυτό ήταν. Δεν υποχωρούμε σε τίποτα», είπε σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Belta.
Ο Λουκασένκο αρνήθηκε επίσης ότι η κυβέρνησή του οργάνωσε την εισροή μεταναστών, λέγοντας ότι «δεν αξίζει η προσπάθεια» και επέμεινε ότι οι εμπλεκόμενοι, αντιστέκονται στις προσπάθειες της Λευκορωσίας να τους ενθαρρύνει να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.
«Αυτοί οι άνθρωποι, πρέπει να πω, είναι πολύ πεισματάρηδες: κανείς τους δεν θέλει να επιστρέψει. Και είναι κατανοητό. Δεν έχουν πού να επιστρέψουν. Δεν έχουν πού να ζήσουν εκεί, ξέρουν ότι δεν υπάρχει τίποτα να ταΐσουν τα παιδιά τους. Επιπλέον, κάποιοι απλώς φοβούνται για τη ζωή τους», είπε.
Στα σύνορα Λευκορωσίας-Πολωνίας, μια εκπρόσωπος της Πολωνικής συνοριοφυλακής, η Anna Michalska, δήλωσε τη Δευτέρα ότι εκατοντάδες μετανάστες έχουν συγκεντρωθεί στα βορειοανατολικά από το πρόσφατα κλειστό πέρασμα στην Kuznica.
«Περιμένουμε μια προσπάθεια βίαιης διέλευσης των συνόρων», είπε η Michalska. Πρόσθεσε δε, ότι είναι «ανησυχητικό» το γεγονός ότι οι μετανάστες βρίσκονται υπό την επίβλεψη των δυνάμεων της Λευκορωσίας και εξέφρασε την ανησυχία της για πιθανές προσπάθειες πρόκλησης των πολωνικών στρατευμάτων.
Ερωτηθείς στη σύνοδο της ΕΕ στις Βρυξέλλες, σχετικά με τον κίνδυνο οι επιπλέον κυρώσεις να χειροτερέψουν την κατάσταση, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας δήλωσε πως «Έχω την εντύπωση ότι η Λευκορωσία δεν συμπεριφέρεται εποικοδομητικά χωρίς κυρώσεις. Αυτό δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Απέχουμε πολύ από το τέλος των κυρώσεων», πρόσθεσε ο Μάας.
Ο αερομεταφορέας της Λευκορωσίας, Belavia, είναι μεταξύ των αεροπορικών εταιρειών που ενδέχεται να πληγούν και ο Μάας προειδοποίησε άλλες εταιρείες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Turkish Airlines περιορίζοντας τις πτήσεις προς την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας.
«Όσοι δεν το κάνουν πρέπει να περιμένουν σκληρές κυρώσεις. Η κατάσταση είναι τόσο δραματική που δεν μπορώ πλέον να αποκλείσω την άρνηση των δικαιωμάτων υπερπτήσεων ή της άδειας προσγείωσης στον ευρωπαϊκό χώρο», είπε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Gabrielius Landsbergis, δήλωσε ότι «πρέπει να κάνουμε το αεροδρόμιο του Μινσκ ζώνη απαγόρευσης πτήσεων».
Σημείωσε ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι τα αεροπλάνα, που είναι πιθανό να φέρουν μετανάστες με προορισμό την Ευρώπη «δεν θα προσγειώνονται στο Μινσκ ή στην πραγματικότητα σε κανένα αεροδρόμιο της Λευκορωσίας. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει αυτό».
Η ΕΕ λέει ότι το αυταρχικό καθεστώς της Λευκορωσίας έχει καλέσει εδώ και μήνες μετανάστες στο Μινσκ, πολλοί από τους οποίους Ιρακινοί και Σύριοι, με την υπόσχεση βοήθειας, προκειμένου να περάσουν τα σύνορα χωρών, που αποτελούν την ανατολική πλευρά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Σε συνέντευξή του την Κυριακή, ο Πολωνός πρωθυπουργός Mateusz Morawiecki, είπε ότι αυτός και οι δύο ομόλογοί του από τη Βαλτική, συζητούν εάν θα ζητήσουν έκτακτες διαβουλεύσεις στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Με πληροφορίες του AP