Η λογοκρισία στις αμερικανικές βιβλιοθήκες δεν είναι πλέον αποτέλεσμα μεμονωμένων ενστάσεων από γονείς ή πολίτες, αλλά πίεσης από οργανωμένες ομάδες και εκλεγμένους αξιωματούχους, σύμφωνα με νέα έκθεση της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών (ALA).
Στην ετήσια έκθεσή της για την κατάσταση των βιβλιοθηκών, η ALA καταγράφει ότι πάνω από το 70% των προσπαθειών απαγόρευσης βιβλίων το 2024 προήλθαν από οργανωμένες προσπάθειες και όχι από μεμονωμένα άτομα. Αντίθετα, μόλις το 16% των αιτημάτων προήλθε από γονείς.
«Πολλές από τις προκλήσεις αυτές βασίζονται σε λίστες που διανέμονται από ομάδες όπως οι Moms for Liberty», δήλωσε η Deborah Caldwell-Stone, επικεφαλής του Γραφείου για την Πνευματική Ελευθερία της ALA.
Οι «Moms for Liberty» είναι μια αμερικανική συντηρητική οργάνωση που ιδρύθηκε το 2021 και έχει αποκτήσει μεγάλη επιρροή σε τοπικό και πολιτειακό επίπεδο. Η ομάδα υποστηρίζει τη «γονεϊκή ελευθερία» στην εκπαίδευση και έχει πρωταγωνιστήσει σε καμπάνιες για την απομάκρυνση βιβλίων από σχολικές βιβλιοθήκες που θεωρεί ότι περιέχουν ακατάλληλο ή «ιδεολογικά φορτισμένο» περιεχόμενο. Επικριτές της κατηγορούν την οργάνωση ότι ενισχύει τη λογοκρισία και στοχοποιεί έργα που σχετίζονται με την LGBTQ+ κοινότητα, τον ρατσισμό και την ιστορική μνήμη.
MORE: Tiffany Justice and Tina Descovich, founders of Moms for Liberty, whose members campaign to sit on school boards, have been proactive in getting fiction books that discuss race and racism, slavery, sex and gender identity, banned from school shelves. pic.twitter.com/0OCbxq2Uk2
— CBS Sunday Morning 🌞 (@CBSSunday) April 23, 2023
Τα βιβλία που βρίσκονται πιο συχνά στο στόχαστρο είναι γνωστά έργα που πραγματεύονται ΛΟΑΤΚΙ+ θεματικές, φυλετική ταυτότητα, εθισμό και σεξουαλική κακοποίηση. Στην κορυφή της φετινής λίστας με τα πιο «αμφισβητούμενα» βιβλία βρίσκονται τα «All Boys Aren't Blue» του George M. Johnson, «Gender Queer» της Maia Kobabe, «The Bluest Eye» της Toni Morrison και «Looking for Alaska» του John Green.
Η ALA ορίζει την ένσταση ως «επίσημη, γραπτή καταγγελία που υποβάλλεται σε μια βιβλιοθήκη ή ένα σχολείο και ζητά να αφαιρεθεί υλικό λόγω περιεχομένου ή καταλληλότητας». Η ένωση, η οποία συγκεντρώνει στοιχεία για τη λογοκρισία από δημοσιογραφικές έρευνες και τις αναφορές των βιβλιοθηκάριων, πιστεύει εδώ και καιρό ότι ο πραγματικός αριθμός των προκλήσεων είναι πολύ μεγαλύτερος από τους αριθμούς που αναφέρονται στις ετήσιες μελέτες της.
Αυτολογοκρισία υπό τον φόβο κυρώσεων
Παρότι η ALA καταγράφει μείωση στις ενστάσεις το 2024 (821 έναντι 1.247 το 2023), οι αριθμοί παραμένουν πολλαπλάσιοι σε σχέση με την περίοδο πριν από το 2021. Ως αποτέλεσμα, οι υπεύθυνοι πολλών βιβλιοθηκών πλέον αυτολογοκρίνονται, αποφεύγοντας την απόκτηση βιβλίων που θεωρούνται πιθανώς «προβληματικά» υπό τους νέους πολιτειακούς νόμους.
«Μίλησα με μια βιβλιοθηκάριο από το Τέξας που δεν ήξερε αν μπορούσε να προσθέσει ένα πολιτικό βιβλίο στη συλλογή της», είπε η Caldwell-Stone. «Ανησυχούν μήπως διωχθούν ποινικά ή βρεθούν αντιμέτωποι με νομικές συνέπειες», συμπληρώνει.
Το φαινόμενο της λογοκρισίας εντείνεται σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση Τραμπ έχει απειλήσει να περικόψει την κυβερνητική χρηματοδότησή στους θεσμούς και τα ιδρύματα που δεν συμμορφώνονται με τα εκτελεστικά του διατάγματα σχετικά με την ταυτότητα φύλου και τη συμπερίληψη.
Από το Τέξας και τη Φλόριντα έως τη Γιούτα και την Αϊόβα, πολλές πολιτείες έχουν πλέον θεσπίσει αυστηρούς περιορισμούς στο ποια βιβλία επιτρέπεται να διδάσκονται στα σχολεία. Όπως προειδοποιεί η ALA, τα αποτελέσματα αυτών των πολιτικών δεν αντικατοπτρίζονται μόνο στα στατιστικά στοιχεία, αλλά αγγίζουν τον πυρήνα της πνευματικής ελευθερίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα 10 βιβλία που συγκέντρωσαν τα περισσότερα παράπονα στις ΗΠΑ το 2024
1. «All Boys Aren’t Blue», George M. Johnson
2. «Gender Queer», Maia Kobabe
3. «The Bluest Eye», Toni Morrison
- «The Perks of Being a Wallflower» Stephen Chbosky
5. «Tricks», Ellen Hopkins
6. «Looking for Alaska», John Green
- «Me and Earl and the Dying Girl», Jesse Andrews
-«Crank», Ellen Hopkins
- «Sold», Patricia McCormick
10. «Flamer», Mike Curato
Με πληροφορίες από Associated Press