Το να είσαι νησί με μικρό πληθυσμό σου δίνει πλεονεκτήματα στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, λένε οι ειδικοί στην Ισλανδία.
Η Ισλανδία είναι γνωστή ως η χώρα της φωτιάς και του πάγου, αλλά, σύμφωνα με το Bloomeberg, αποδεικνύεται επίσης μια ενδιαφέρουσα μελέτη περίπτωσης κατά τη διάρκεια αυτής της παγκόσμιας πανδημίας.
Το νησιωτικό έθνος έχει μόνο ένα σημείο εισόδου, το αεροδρόμιο Keflavik, έναν μικρό πληθυσμό περίπου 364.000 ανθρώπων και πολύ λιγότερη γραφειοκρατία από τις περισσότερες χώρες.
Και έχει τον Kari Stefansson, έναν νευρολόγο που ίδρυσε την DeCode Genetics το 1996 για να εξορύξει τα μοναδικά γενετικά δεδομένα των συμπατριωτών του. Η εταιρεία έχει γίνει παγκόσμιος πρωτοπόρος στη γενετική του πληθυσμού και στους συνδέσμους της με ασθένειες.
Στον αγώνα κατά του κορωνοϊού, η DeCode παρουσίασε ένα από τα πιο εκτεταμένα προγράμματα δοκιμών και παρακολούθησης στον κόσμο, βοηθώντας στον περιορισμό της εξάπλωσης του Covid-19 στο σπίτι και παρέχοντας πληροφορίες για την εξέλιξη της νόσου και άλλες ερωτήσεις που οι ΗΠΑ και άλλοι προσπαθούν να απαντήσουν .
«Η Ισλανδία είναι το καλύτερο εργαστήριο διαβίωσης που έχουμε», λέει ο Ιωάννης Ιωαννίδης, καθηγητής ιατρικής και επιδημιολογίας του Στάνφορντ. «Έδωσαν χρήσιμες γνώσεις και έδειξαν ότι με επιθετικές δοκιμές έχετε εξαιρετικές αναλύσεις».
Ο Stefansson, 71 ετών, μια «φλογερή φιγούρα με λευκή γενειάδα» σύμφωνα με το Boloomberg, οδηγούσε για δουλειά στις αρχές Μαρτίου όταν άκουσε μια στατιστική στο ραδιόφωνο που τον έκανε να δράσει: Στην Κίνα, σύμφωνα με την ειδησεογραφική έκθεση, αναμένεται ότι πάνω από το 3% των ανθρώπων πεθαίνουν κατά τη διάρκεια της ταχέως αναπτυσσόμενης επιδημίας.
«Δεν μπορούσα να καταλάβω πώς θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε το ποσοστό θανάτου χωρίς να γνωρίζω την εξάπλωση του ιού στην κοινότητα», λέει ο Stefansson, του οποίου η εταιρεία εξαγοράστηκε από την φαρμακοβιομηχανία Καλιφόρνια Amgen Inc. το 2012. «Αυτό που λείπει σε όλο τον κόσμο είναι αρκετός έλεγχος». λέει.
Τότε, κάλεσε την επικεφαλής υγείας της Ισλανδίας, Alma Moller, και μέσα σε λίγες ώρες την έπεισε να επιτρέψει στην DeCode να ανοίξει μια τεράστια επιχείρηση δοκιμών Covid-19 στα εργαστήριά της.
Στη συνέχεια, η DeCode συνεργάστηκε με τις εθνικές υγειονομικές αρχές και εξέτασε άτομα με ενδείξεις λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού, καθώς επίσης ασυμπτωματικούς εθελοντές και τυχαία άτομα.
Μέσα από εκτεταμένες δοκιμές, σε συνδυασμό με την αλληλουχία εκατοντάδων ιικών δειγμάτων ασθενών και την ανίχνευση επαφών, οι ερευνητές έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν μια λεπτομερή εικόνα για το πώς ο κορωνοϊός εισήλθε στη χώρα και στη συνέχεια εξαπλώθηκε από το ένα άτομο στο άλλο.
Μια μελέτη από τους γενετιστές της DeCode και τη Διεύθυνση Υγείας και του Εθνικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Ισλανδίας, που δημοσιεύθηκε στις 14 Απριλίου στο New England Journal of Medicine, παρέχει μερικές πρώτες πληροφορίες για το τι μπορεί να βρει το έθνος.
Τα γονιδιώματα των Ισλανδών είναι ίσως τα καλύτερα μελετημένα από αυτά των πολιτών οποιουδήποτε άλλου έθνους. Πάνω από τα δύο τρίτα του πληθυσμού έχουν συμμετάσχει σε κάποια από τις γενετικές έρευνες του DeCode με κάποιο τρόπο όλα αυτά τα χρόνια.
Όταν ο Stefansson παρουσίασε το σχέδιο ελέγχου του, η χώρα είχε διαγνώσει μόνο τρεις περιπτώσεις της νόσου. Σε αυτό το σημείο, ο αριθμός των θανάτων του Covid-19 στις ΗΠΑ είχε μόλις διπλασιαστεί.
Ο Πρόεδρος Τραμπ δεν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για άλλη μια εβδομάδα. Μέχρι τις 21 Απριλίου, η Ισλανδία είχε ελέγξει περισσότερους από 43.000 κατοίκους, πάνω από το 12% του πληθυσμού της.
Αντιθέτως, η Νέα Υόρκη, η οποία έχει πληγεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη πολιτεία, είχε ελέγξει πάνω από 640.000, ή λίγο πάνω από το 3% του πληθυσμού της.
Η Ισλανδία διαπίστωσε ότι ενώ οι πρώτες περιπτώσεις ήταν κυρίως άτομα που επέστρεφαν από διακοπές σκι στην Αυστρία και την Ιταλία, μετέπειτα δείγματα έδειξαν στελέχη του ιού που προέρχονταν από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, που θεωρούνταν τότε περιοχή χαμηλού κινδύνου.
Οι ερευνητές εντόπισαν περισσότερες από 291 μεταλλάξεις που δεν έχουν εντοπιστεί πουθενά αλλού, δείχνοντας πόσο συχνά αλλάζει ο ιός καθώς εξαπλώνεται.
Η Ισλανδία έχει επίσης δείξει ότι ο αριθμός των ατόμων που φέρουν τον ιό αλλά δεν εμφανίζουν συμπτώματα μπορεί να είναι υψηλός: Περίπου 0,8% εκείνων που ελέγχθηκαν εθελοντικά είχαν θετικό αποτέλεσμα, όπως και το 0,6% των ανθρώπων που επέλεξαν τυχαία να συμμετάσχουν στη μελέτη.
Περίπου οι μισοί από αυτούς που έχουν κορωνοϊό μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί ανά πάσα στιγμή, λέει ο Stefansson, αν και πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους μπορεί αργότερα να εμφανίσουν συμπτώματα.
Η DeCode σχεδιάζει να αναζητήσει το DNA των ιογενών ξενιστών - ασθενών που είχαν προηγουμένως μολυνθεί με Covid-19, για στοιχεία σχετικά με το γιατί μερικοί άνθρωποι δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα ενώ άλλοι νοσούν βαριά.
Οι έρευνες της Ισλανδίας έχουν ήδη προσθέσει στην εικόνα του ποιος επηρεάζεται περισσότερο από τη μόλυνση, σημειώνοντας ότι τα παιδιά και οι γυναίκες είναι λιγότερο ευάλωτα.
Συνεργαζόμενη με την κυβέρνηση και άλλες επιχειρήσεις, η εταιρεία δημιούργησε μια εφαρμογή που μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό επαφών όσων έχουν βρεθεί θετικοί, γεγονός που θεωρείται ένα από τα κλειδιά για τη δημιουργία και επαναλειτουργία μιας κλειστής οικονομίας.
Μέχρι στιγμής, η Ισλανδία δεν έχει θεσπίσει μια εκτεταμένη καραντίνα στο σπίτι, όπως έχουν οι ΗΠΑ και άλλες χώρες. Ενώ οι αρχές επέβαλαν μέτρα κοινωνικής απόστασης και απαγόρευαν μεγάλες συγκεντρώσεις, τα δημοτικά σχολεία παραμένουν ανοιχτά, όπως και ορισμένα καταστήματα και εστιατόρια.
«Γνωρίζαμε τα πράγματα που λειτουργούν και ήμασταν αρκετά τυχεροί για να αντεπεξέλθουμε σε αυτές τις πρώτες περιπτώσεις», λέει ο Kjartan Hreinn Njalsson, βοηθός της επικεφαλής υγείας της Ισλανδίας. «Η μεγάλη μας τύχη σε όλα αυτά είναι ότι είμαστε μια μικρή χώρα. Είναι εύκολο να κινητοποιήσετε τα άτομα που πρέπει να κινητοποιηθούν. "
Ο συνδυασμός πρώιμων, εκτεταμένων δοκιμών και ανίχνευσης επαφών σήμαινε ότι «έχουμε την επιδημία υπό έλεγχο», λέει ο Stefansson. Ο αριθμός των ενεργών λοιμώξεων στην Ισλανδία φαίνεται να έχει αυξηθεί.
Από τις 21 Απριλίου, η χώρα είχε 1.778 επιβεβαιωμένα κρούσματα και δέκα θανάτους. Περίπου 1.026 άτομα βρίσκονταν σε αυτοπεριορισμό.
Οι επιθετικές προσπάθειες της Ισλανδίας δεν έχουν ξεφύγει από τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζουν και άλλα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης δοκιμαστικού υλικού.
Ωστόσο, ο Stefansson λέει ότι όταν ξέμειναν από μπατονέτες για να κάνουν τους ελέγχους, αρκετές εταιρείες κάλεσαν αμέσως για να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις.
Όταν οι αναπνευστικές συσκευές άρχισαν να εκλείπουν, περισσότερες από δώδεκα επιχειρήσεις επιχείρησαν να βρουν νέους αναπνευστήρες.
«Είμαστε ένα απείθαρχο έθνος "σκανδαλιστών" που δεν μπορεί να βρει ησυχία όταν τα πράγματα πάνε καλά. Αλλά όταν υπάρχει μια κρίση, είμαστε καλύτεροι από οποιοδήποτε άλλο έθνος στον κόσμο.», λέει ο Steffanson.
Με πληροφορίες του Bloomberg
σχόλια