Επειδή το μίσος είναι αόρατο, υπάρχουν πάντα οι φωτογραφίες. Και οι ομάδες του μίσους γνωρίζουν πάρα πολύ καλά πώς να εκμεταλλευτούν την εικόνα ως μέσο για να εντυπωσιάσουν το θεατή και να μεταφέρουν το μήνυμά τους, συχνά χωρίς να λένε ούτε μια λέξη.
Η Κου Κλουξ Κλαν, αν μη τι άλλο, έχει επιδέξια διατηρήσει το τρομακτικό στίγμα της εικόνας της, δημιουργώντας την πιο συμβολική στολή των τελευταίων δεκαετιών –λευκή κουκούλα, λευκή ρόμπα, φλεγόμενοι σταυροί– και εισάγοντάς την σε φωτογραφίες για να προωθήσει την ατζέντα ενός «μυθοποιημένου» εκφοβισμού.
Βέβαια, ενώ η εμφανής παρουσία της KKK (και των εικόνων της) έχει υποχωρήσει αισθητά από τη γέννηση της δεύτερης, και ισχυρότερης, πατριάς στη δεκαετία του '20, η παράδοση της μεγάλης λευκής οικογένειας έχει διαρκέσει μέχρι σήμερα, χάρη στην αφοσίωση της γυναίκας - μητέρας κάτω από την λευκή ρόμπα.
Η παρουσία των γυναικών στις φωτογραφίες της KKK (οι περισσότερες εκ των οποίων, ανεξάρτητα από την πρόθεση των φωτογράφων, μπορούν να θεωρηθούν και ως λειτουργική προπαγάνδα για την οργάνωση), εκτελεί μια σημαντική υπηρεσία για την ενίσχυση των βασικών αξιών της Κλαν.
Κάθε ίχνος θηλυκότητας, κάθε ίχνος ομορφιάς και κάθε ίχνος μητρότητας, χρησιμοποιούνται όλα για να τονίσουν την οικογενειακή ταυτότητα της ομάδας, αντικρούοντας παράλληλα την άποψη ότι η ΚΚΚ είναι καθαρά τομέας ανδρών εξτρεμιστών. Αν και οι γυναίκες είναι υποτακτικές στην επίσημη ιεραρχία της Κλαν, οι συνεισφορές τους ιστορικά μόνο εικονικές δεν ήταν.
Οι «Γυναίκες της Κου Κλουξ Κλαν» ήταν χρήσιμες για έναν πολύ σοβαρό λόγο: ήταν το προφανές αντίβαρο στις απάνθρωπες πράξεις των σκληρών Λευκών Ιπποτών. Ήταν η συμπονετική πλευρά της οργάνωσης.
Από τη δεκαετία του 1920 οι γυναίκες έχουν οδηγήσει μερικές από τις ισχυρότερες εκστρατείες ένταξης και πολιτικής υποστήριξης και μάλιστα, σε κρίσιμες στιγμές στην ιστορία της οργάνωσης. Κάθε άλλο παρά υποτακτικές, οι «Klanswomen» έχουν πολεμήσει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής μεταμόρφωσης που αργότερα γέννησε τις νέες αμερικανικές ομάδες μίσους.
Οι γυναίκες της Κλαν έχουν αποδείξει ότι αποτελούν μια ισχυρή δύναμη στην ενσωμάτωση νέου γυναικείου πληθυσμού και στην καθοδήγησή του υπό τις υγιείς έννοιες του πατριωτισμού, της ηθικής και της μητρότητας. Ακόμη περισσότερο, έχουν καταφέρει να οδηγήσουν νέες γυναίκες σε ενεργή πολιτική συμμετοχή με βασικούς οδηγούς την ξενοφοβία και το σκληροπυρηνικό ρατσισμό. Γιατί, αυτό είναι το βασικό μήνυμα που στέλνουν σήμερα ομάδες μίσους όπως η Κλαν. Απλά κρύβονται πίσω από εκλεπτυσμένα και πιο μοντέρνα ονόματα όπως «alt-right» ή «Λευκά πολιτικά δικαιώματα» για να καλύψουν τον ρατσισμό κάτω από την λευκή τους ρόμπα.
Στο σύγχρονο αμερικανικό τοπίο του λευκού μίσους, τα σύμβολα και τα σημάδια της παραδοσιακής Κου Κλουξ Κλαν φαίνονται ξεπερασμένα. Σαν μια πολιτική γελοιογραφία χωρίς έμπνευση.
Όμως, οι γυναίκες της Κλαν δεν διστάζουν να επιδείξουν την αμέριστη δέσμευσή τους στον αγώνα. Ιστορικά, αυτό έκαναν πάντα, σε κάθε φωτογραφικό ντοκουμέντο που απαθανάτιζε την γυναικεία παρουσία στις δράσεις την οργάνωσης. Ως μητέρες, περιτριγυρισμένες από τα παιδιά τους και άλλα μέλη της κοινότητας, να φαίνονται ότι ασκούν την εξουσία τους με τουλάχιστον δύο τρόπους: ως de-facto μητριαρχική δύναμη της φυλής και ως ιδανική εικόνα της αγνότητας των λευκών γυναικών.
Αρκεί να μελετήσει κάποιος τη θέση της γυναίκας σε φωτογραφίες της Κου Κλουξ Κλαν για να συνειδητοποιήσει ότι είναι τοποθετημένες με τέτοιον τρόπο ώστε να συμπληρώνουν τους άνδρες ομόλογους τους, ένα ρόλο που θέλει να τονίσει τις χριστιανικές οικογενειακές αξίες, τις οποίες χρησιμοποιεί η Κλαν για να υποστηρίξει και να επικυρώσει το μίσος της.
Η ένταξή των γυναικών στην πιο βίαιη και σεξιστική οργάνωση στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών είχε ως μοναδικό σκοπό να αλλάξει τον τρόπο που η ιστορία βλέπει τους υπέρμαχους της λευκής υπεροχής.
Eίναι αλήθεια, πάντως, ότι ο ρόλος της γυναίκας στην Κου Κλουξ Κλαν, αν και καταγεγραμμένος, δεν είναι κάτι που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε φωτογραφίες. Η εικόνα του λευκού καβαλάρη πάνω στο άλογο με την λευκή ρόμπα που καμάρωνε στην αφίσα της βωβής ταινίας του Ντέιβιντ Γκρίφιθ «Γέννηση ενός Έθνους» (1915) έχει συνδέσει στη κοινή συνείδηση τη δύναμη των ανδρών απελευθερωτών. Μόνο που στην ίδια ταινία, όταν οι «Clansmen» αφοπλίζουν τους μαύρους και παρελαύνουν θριαμβευτές στην πόλη, στην παρέλασή τους πρωτοστατεί μια γυναίκα. Έστω, λοιπόν, και εάν οι γυναίκες δεν έχουν πιστωθεί την ίδια ενεργή δράση με τους άνδρες, η συμβολή τους στη φρίκη δεν αποτελεί καμία εξαίρεση.
Η δεκαετία του 1920 σημάδεψε την γέννηση των Γυναικών της Κου Κλουξ Κλαν (WKKK) – ενός αυτόνομου τμήματος της διαβόητης ομάδας της λευκής υπεροχής - που ξεπετάχθηκε, με έναν περίεργο ελιγμό, μέσα από το κλίμα ελπίδας όταν δόθηκε καθολική ψήφος σε όλες τις γυναίκες των ΗΠΑ. Με έδρα στο Λιτλ Ροκ στο Αρκάνσας, και με εκπροσώπους σε κάθε πολιτεία, τα μέλη αυτής της, αποκλειστικά, γυναικείας οργάνωσης ξεπέρασαν το μισό εκατομμύριο κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας.
Εάν η WKKK ήταν πιο επιτυχημένη στην προώθηση μιας ξενοφοβικής ατζέντας, ήταν επειδή γνώριζαν καλύτερα από άνδρες πώς να κρύβουν τη λευκή εξουσιαστική τους αποστολή πίσω από μια πρόσοψη κοινωνικής πρόνοιας. «Σας ενδιαφέρει η ευημερία του έθνους μας; Ως απελευθερωμένη γυναίκα ενδιαφέρεστε για μια καλύτερη κυβέρνηση; Δεν πρέπει όλες μας να ενδιαφερόμαστε για μια καλύτερη παιδεία για τα παιδιά μας;», έγραφαν τα φυλλάδιά τους.
Διοργάνωσαν παρελάσεις και συσσίτια, αν και τα περισσότερα από αυτά είχαν στόχο μόνο τα πιο φτωχά μέλη της Κλαν. Eμπνευσμένες από την παράδοση των εκκλησιαστικών δείπνων, αυτές οι συγκεντρώσεις τους έμοιαζαν με φιλανθρωπικές συναντήσεις μιας απόκοσμης αδελφότητας. Γιατί, παράλληλα με τη φιλανθρωπική τους δράση, αποτελούσαν έναν τρόπο να δημιουργηθεί μια ισχυρή ομάδα η οποία μετά το φαγητό που μοίραζε μιλούσε για τα εθνικά ποσοστά της μετανάστευσης, το φυλετικό διαχωρισμό, τους νόμους εναντίον της επιμειξίας, και προσυλήτιζε νέα μέλη στον αγώνα της «αιώνιας υπεροχής της λευκής φυλής».
Οι Γυναίκες της Κου Κλουξ Κλαν ήταν χρήσιμες για έναν ακόμη λόγο: ήταν το προφανές αντίβαρο στις απάνθρωπες πράξεις των ανδρών της οργάνωσης. Ήταν η συμπονετική πλευρά. Όμως, ο αυξανόμενος αριθμός των μεταναστών που περνούσε τα σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών και το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες κατάφεραν να δώσουν την ευκαιρία στην WKKK να ντύσει τον ακραίο εθνικισμό της με μια ιδιόμορφη ιδεολογία περί φενιμισμού.
Τα φυλλάδιά τους ανακοίνωναν «νέες ημέρες ελευθερίας» για τις γυναίκες. Το αρσενικό ΚΚΚ δεν είχε καμία ανάμειξη, δεν είχε κανέναν λόγο, δεν είχε καμία ενεργή συμμετοχή σε όλο αυτό το κίνημα. Ο μοναδικός μεγάλος κίνδυνος αυτών των γυναικών ήταν ο «μαύρος άνδρας». Όλοι οι μαύροι αποτελούσαν την μέγιστη απειλή για τις αγνές προτεστάντισες. Κι εδώ, βέβαια, όλες γνώριζαν ότι το αρσενικό ΚΚΚ θα έκανε ό,τι μπορούσε για να τις προστατέψει.
Το WKKK στρατολογούσε γυναίκες άνω των 18 ετών που είχαν γεννηθεί στην Αμερική, δεν ήταν Καθολικές, ούτε σοσιαλίστριες ή κομμουνίστριες. Τα νέα μέλη περνούσαν μια δοκιμαστική περίοδο έξι μηνών μέχρι να αποκτήσουν πλήρη δικαιώματα και θα έπρεπε να τα έχουν προτείνει τουλάχιστον δύο άλλες γυναίκες.
Όπως και οι άνδρες ομόλογοί τους, οι γυναίκες είχαν τη δική τους τελετουργία: αναφέρονταν στον εαυτό τους ως μια «αόρατη αυτοκρατορία» και χρησιμοποιούσαν μια δική τους γλώσσα. Ο κόσμος έξω από τις δραστηριότητες τους ήταν ο «ξένος κόσμος».
Οι ημέρες της εβδομάδας δεν ήταν η Δευτέρα, η Τρίτη, η Τετάρτη κλπ., αλλά συνθηματικές λέξεις όπως «απελπισμένη, τρομερή, ερημική, θλιμμένη, ζοφερή, θανατηφόρα και η σκοτεινή». Κωδικοποιούσαν τους μήνες του έτους και είχαν αναδιοργανώσει τα ιστορικά γεγονότα για να συσχετίσουν την Αμερικανική Επανάσταση με τη γέννηση της πρώτης Κλαν.
Ενώ οι άνδρες της ΚΚΚ υπογράμμιζαν τις βασικές υποχρεώσεις των γυναικών ως μητέρες και σύζυγοι, οι δημοσιεύσεις της WKKK έδειχναν ένα αντιφατικό και πιο περίπλοκο ιδεώδες της αμερικανικής γυναικείας ζωής: δεν δίσταζε να ενθαρρύνει τις γυναίκες να αποκτήσουν ηγετικό ρολό, αλλά μόνο ως μητέρες και σύζυγοι σε οργανώσεις λευκής υπεροχής.
Οι Γυναίκες της Κου Κλουξ Κλαν φαινομενικά λειτουργούσαν ως ξεχωριστό τμήμα από την οργάνωση των ανδρών αλλά ήταν πάντα δίπλα τους, σε παρελάσεις, συνέδρια, συναντήσεις και άλλες δράσεις των κοινοτήτων τους. Πάντα, ενισχύοντας την εξάρτηση των γυναικών από το σπίτι και τα παιδιά και δίνοντας έμφαση στην ηγεσία των γυναικών μεταξύ των άλλων γυναικών, μελών της Κλαν. Κάτι που ανέδειξε γυναικείο πολιτικό πνεύμα, το οποίο χρησιμοποιήσαν οι άνδρες της ΚΚΚ για να προωθήσουν τις γυναίκες ως πολιτικούς διοργανωτές, ενώ ταυτόχρονα τους υπηρετούσαν στο σπίτι.
Αυτή η θολή γραμμή ανάμεσα στο οικιακό περιβάλλον και τον πολιτικό αγώνα, ήταν που έθεσε το πρώτο και σοβαρότερο πρόβλημα αμφισβήτησης του γυναικείου ρόλου μέσα στην οργάνωση.
Αν και η ομάδα διαλύθηκε περίπου μια δεκαετία μετά τη σύστασή της, η ιστορία της WKKK καταδεικνύει την ευκολία με την οποία ορισμένες γυναίκες φόρεσαν αργότερα τους λευκούς μανδύες μιας από τις πιο ακραίες ομάδες μίσους στην ιστορία της Αμερικής.
Σήμερα, γνωστή και ως μια διεθνής ομάδα μίσους, η KKK έχει διαιωνίσει αμέτρητες πράξεις βίας κατά των Αφροαμερικανών και άλλων μειονοτήτων από τη δεκαετία του 1860. Μπορεί να ακούγεται ειρωνικό ότι μια τέτοια οργάνωση έδωσε κάποτε στις γυναίκες την ευκαιρία να αποκτήσουν ηγετικό ρόλο. Υπάρχουν, όμως, ιστορικά στοιχεία στη ρητορική της Κλαν που υποδηλώνουν ότι η KKK ενθάρρυνε τις γυναίκες να γίνουν ηγέτες, έστω και με συντηρητικές ή παραδοσιακές μεθόδους.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, παραμένει άγνωστος ο ρόλος των γυναικών στην οργάνωση εξαιτίας της έλλειψης πρωτογενών στοιχείων και τεκμηρίωσης των δραστηριοτήτων των γυναικών στην Κου Κλουξ Κλαν.
σχόλια